/ Mapirani ostaci olupine parobroda Cetinje
13/07/2023 u 14:00 h
Dan portalDan portal
Preuzmite našu aplikaciju
Pratite nas na
Pridružite nam se na viber community
Pratite nas
i na telegram kanalu
Pratite nas
i na WhatsUp kanalu
StoryEditor

(FOTO) Mapirani ostaci olupine parobroda Cetinje

Tokom povlačenja crnogorske vojske u Prvom svijestskom ratu austougarska vojska je artiljerijom potopila parobrod Cetinje 1916. pod mostom nadomak Skadra, pri čemu je stradalo 16 ljudi

Projekat "Podvodni kulturni predjeli Crne Gore" je inicijativa koju se sprovodi Laboratorija za arheologiju pomorstva, Centra za istraživanje, inovacije i preduzetništvo Pomorskog fakulteta Kotor, u saradnji sa relevantnim institucijama. Cilj projekta je da doprinese digitalizaciji podvodne kulturne baštine Crne Gore.

U okviru projekta, tim Laboratorije za arheologiju pomorstva je u saradnji sa Zavodom za hidrometeorologiju i seizmologiju je prvi put naučno mapirao i digitalizovao ostatke parobroda Cetinje. Digitalizacija i mapiranje će pomoći boljem razumijevanju samog lokaliteta, ali i njegovoj zaštiti.

image
Mapirani ostaci olupine parobroda Cetinje

Lokalitet je dokumentaovan akustičnim sonarom za daljinsku detekciju i mapiranje morskog dna Side Scan Sonar EdgeTech 4125, a mapiranje su vodili eksperti Zavoda za hidrometeorologiju i seizmologiju, mr Luka Ćalić i mr Radovan Kandić, načelnici odsjeka za hidrografiju i okeanografiju i geodeziju i pomorsku kartografiju. Prikupljeni podaci su dostavljeni Upravi za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore.

image
Mapirani ostaci olupine parobroda Cetinje

Podjednako udaljen od sve tri obale Tivta, Krašića i Bijele, tačno na sredini Tivatskog zaliva i na dubini od 41 metra nalazi se najveća pomorska grobnica iz Drugog svjetskog rata, parobrod "Cetinje". Njegova nesvakidašnja burna i istorijska uloga otpočela je kad je crnogorski prjestolonasljednik Danilo upravo na parobrodu Cetinje 22. aprila 1913. potpisao sporazum sa Esadom Pašom o predaji Skadra Crnoj Gori. 

image
Mapirani ostaci olupine parobroda Cetinje

Tokom povlačenja crnogorske vojske u Prvom svijestskom ratu austougarska vojska je artiljerijom potopila parobrod Cetinje 1916. pod mostom nadomak Skadra, pri čemu je stradalo 16 ljudi. Već naredne 1917. je izvađen, popravljen i preimenovan u "Pionir". Kraj Prvog svjetskog rata parobrod je dočekao u Luci Bar. Od Barskog društva brod je 1925. godine otkupio Lale Zuber-Novaković, da bi ga pet godina kasnije preuređenog prodao društvu "Boka" u Kotoru. Tad je prilagođen zalivskoj plovidbi i preimenovan u "Cetinje". 

Tokom Drugog svjetskog rata sudbina mu nije bila naklonjena, pa je više puta mijenjao zastave, da bi poslednjih dana svijetskog rata bio korišćen u redovnom prevozu, na liniji Tivat - Đenovići. Na jutarnjoj plovidbi, 10. decembra 1944. udrario je o minu pri čemu je stradalo dvijestačetrdeset ljudi. Preživjeli su kapetan Božo Paparela, sedam putnika i trojica članova posade. Brod je bio prepun vojnika, italijanskih i njemačkih zarobljenika, kao i putnika iz Boke Kotorske kojima je to bio najbrži način prijevoza u Tivatskom zalivu.

image
Mapirani ostaci olupine parobroda Cetinje

Krajem šezdesetih godina dvadesetog vijeka Splitski Brodospas je pokušao izvući "Cetinje" s ciljem da ga preda željezarama kao sirovinu. Pri pokušaju vađenja, krhka olupina se praktično prepolovila, tako da je jedan dio ponovno pao u more. Rezultati mapiranja pokazuju da se na morskom dnu nalaze ostaci krmenog dijela brodske olupine, brodski dimnjak sa postoljem i rasuti neidentifikovani dijelovi brodske konstrukcije.

Pratite nas na
Pridružite nam se na viber community
Pratite nas
i na telegram kanalu
Pratite nas
i na WhatsUp kanalu
23. decembar 2024 05:44