Upravni odbor Zajednice opština Crne Gore jedoglasno je na sjednici u petak usvojio više zakonskih inicijativa i informacija, koje riješavaju neke od suštinskih problema lokalnih samouprava.

Inicijative će Zajednica uputiti resornim ministarstvima i Vladi.

Među problemima opština prednjače troškovi postupka oporezivanja nepokretnosti koji poslednjih godina, kako su naveli, pustoše opštinske kase.

„Troškove naplaćuju poznate grupe advokata i advokatskih kancelarija u milionskim iznosima, koristeći nesavršen pravni okvir i propuste nadležnih državnih organa. Poreska rješenja se poništavaju zbog pogrešnih podataka u katastru nepokretnosti, ili centralnom registru stanovništva, koje niko ne ispravlja. Krajnju cijenu, kao i uvijek, plaćaju građani“, naveli su iz Zajednice opština.

Uzrok ove pojave, kako tvrde, nije samo u zakonu koji reguliše porez na nepokretnosti.

„U pitanju je sistemski problem kome država mora krajnje ozbiljno pristupiti, a koji se odnosi i na propise o državnom premjeru i katastru nepokretnosti, prebivalištu, jedinstvenom matičnom broju građana, planiranju prostora, građenju, legalizaciji objekata, poreskoj administraciji i slično“, dodaje se u saopštenju.

Zajednica opština, prema riječima njenih predstavnika, već duže vrijeme ukazuje na razmjere ovog problema i nudi sistemski održivo riješenje kroz uvođenje instituta dopunske poreske prijave.

„Tu prijavu će poreski obveznici podnositi u svim slučajevima kada nastupe promjene od uticaja na visinu poreza na nepokretnosti, kao što su dogadnja ili nadogradnja objekta, promjena broja članova porodice, rekonstrukcija, rušenje objekta, parcelacija, promjena klase zemljišta i slično. Nepodnošenje dopunske prijave biće osnov da poreski obveznik snosi troškove postupka ako je angažovao advokata radi podnošenja žalbe na poresko rješenje. Ako žalbu podnese sam, neće biti troškova postupka, pa ni obaveze njihovog plaćanja“, objasnili su iz Zajednice opština.

Oni su kazali da za kvalitetna sistemska rješenja, koja će porezima dati apsolutni prioritet, predstoje opsežan rad na svim zakonima koji direktno ili indirektno utiču na ovu oblast, ali i preduzimanje mjera na njihovoj dosljednoj primjeni, prvenstveno od državnih, ali i lokalnih organa.

Iz Zajednice opština su poručili da je pravo na lokalnu samoupravu ustavna kategorija, koja se mora razraditi Zakonom o Vladi Crne Gore.

„O tome u nacrtu ovog zakona nema ni pomena, dok je velika pažnja posvećena saradnji sa civilnim sektorom, što puno govori o odnosu obrađivača nacrta prema opštinama“, navodi se u saopštenju.

Zato je na istoj sjednici Upravnog odbora usvojena inicijativa za dopune tog nacrta, kojom se zahtijeva uspostavljanje partnerskog odnosa centralnog i lokalnog nivoa vlasti kada se utvrđuju javne politike od uticaja na lokalnu samoupravu.

„Bez jasno uspostavljenog sistema saradnje postoji velika vjerovatnoća da će se nastaviti trend povreda prava na lokalnu samoupravu i povreda obavezujućih odredbi lex specialisa, koje se najdirektnije reflektuju na lokalne finansije, ali i na druge aspekte funkcionisanja opština, čemu svjedočimo tokom niza godina“, navodi se u saopštenju.

Iz Zajednice opština je saopšteno da je siguran izvor finansiranja planske i projektne dokumentacije za lokalne kapitalne projekte, uslov da opštine povuku bespovratna sredstva iz EU i drugih fondova kojim će ih realizovati, a prije svega iz predstojećeg IPARD III fonda u iznosu od 63 miliona EUR.

Opštine mogu kandidovati ovu dokumentaciju za kapitalni budžet države uz uslov da se u odluci kojom se uređuje ovo pitanje otklone određene nelogičnosti po pitanju kriterijuma vrednovanja kapitalnih projekata.

„Inicijativom koju je usvojio Upravni odbor Zajednice opština i koju će uputiti Ministarstvu finansija i Vladi, otklanjaju se uočene nelogičnosti, ali i obezbjeđuje praćenje sudbine kapitalnih projekata koje opštine kandiduju za budžet države, budući da, pri važećoj odluci, godinama unazad ostaju uskraćene za povratne informacije po ovom pitanju“, dodaje se u saopštenju.

Osim toga, predloženi su i određeni pomaci u zahtjevnoj proceduri apliciranja, koji će na minimum svesti odbijanje zahtjeva opština iz formalnih razloga.

Inicijativom se takođe predlaže da predstavnici opština učestvuju na sjednicama Komisije za ocjenjivanje kapitalnih projekata radi eventualnih pojašnjenja, ali i uspostavljanja suštinskog partnerskog odnosa centralnih i lokalnih vlasti u zajedničkom interesu.

Na sjednici su usvojene i Smjernice saradnje namjenjene opštinama i vodovodnim društvima, koje je Zajednica sačinila zajedno sa Udruženjem vodovoda Crne Gore.

Smjernice daju stručnu podršku u sprovođenju procedura i donošenju bitnih odluka u oblasti vodosnabdijevanja i odvođenja otpadnih voda, kako bi se kvalitet vodnih usluga podigao na viši nivo.

Na sjednici je za novog potpredsjednika Upravnog odobra izabran predsjednik Opštine Žabljak, Radoje Žugić, na mandat od dvije godine. Na toj poziciji naslijedio je Anelu Čekić, koja je podnijela ostavku na funkciju predsjednice Opštine Gusinje, pa joj je po tom osnovu prestalo članstvo u organima Zajednice.