EU su se 1. maja 2004. pridružili Kipar, Češka, Estonija, Mađarska, Letonija, Litvanija, Malta, Poljska, Slovačka i Slovenija. To je bilo peto i najveće proširenje u istoriji EU.
Predsjednica Evropske komisije Ursula fon der Lajen je na svečanoj sjednici EP rekla da je želja da se ujedini Evropa i upotpuni EU danas važnija nego ikad prije.
- Zapadni Balkan nam se sve više približava. Donijeli smo istorijsku odluku da započnemo pregovore s Ukrajinom i Moldavijom, dok narod Gruzije ne krije svoje evropske snove. Treba da se radujemo budućem proširenju dok obilježavamo uspjeh proteklih 20 godina - rekla je Fon der Lajen.
Predsjednica EK je istakla da će ono što se dešava u Ukrajini zauvijek oblikovati budućnost Unije i da Rusija predstavlja "egzistencijalnu prijetnju ne samo Ukrajini, nego i Evropi", a da bi pobjeda predsjednika Rusije Vladimira Putina promijenila kurs evropske istorije.
- Postoji samo jedan način da se suočimo sa ovim. Postoji samo jedan jezik koji Putin razumije. A to je: obezbjeđivanje Ukrajini sredstava za odbranu - kazala je Fon der Lajen.
Od odluka koje EU donijeti u narednim danima, nedjeljama i mjesecima zavisiće ko će odlučivati o budućnosti Evrope, rekla je Fon der Lajen i pozvala na jedinstvo, podršku Ukrajini i ambicioznost u pogledu proširenja i reformi.
Predsjednica Evropskog parlamenta Roberta Mecola istakla je da je nesumnjiv transformativni efekat proširenja na živote generacija Evropljana i da je evidentan u svakoj članici.
Mecola je dodala da se zemlje na istoku raduju istom procesu i da Evropa ne može da skrene pogled.
Na svečanoj sednici EP obratili su se i Pat Koks i Romano Prodi, koji su bili predsjednici Evropskog parlamenta i Evropske komisije u vrijeme velikog proširenja, kao i predstavnici 10 zemalja koje su postale članice prije 20 godina.
Prodi je rekao da sada postoje nove zemlje koje žele da se pridruže EU i da im se mora dati pozitivan odgovor.
Dodao je da se takođe moraju pojednostaviti pravila po kojima se upravlja Evropom.
Bivši predsjednik EP Koks je rekao da Unija treba institucionalno i finansijski da se pripremi za prijem novih članica i da treba da bude otvorena za sve evropske zemlje koje dijele osnovne vrijednosti i koje žele da budu dio evropske porodice.
- Što se tiče budućih proširenja, današnji događaj podsjeća da smo to i ranije uspješno radili, a današnja poruka treba i mora da bude da možemo i da ćemo to ponoviti - rekao je Koks.
