U Turskoj raste nezadovoljstvo javnosti zbog toga što je loša primjena građevinskih propisa doprinijela urušavanju mnogih zgrada u zemljotresima magnitude 7,8 i 7,5 stepeni, koji su pogodili južnu Tursku.

Jedna od srušenih zgrada u Malatiji završena je prošle godine, a na društvenim mrežama su se pojavile fotografije oglasa u kojima piše da je „izgrađena u skladu sa najnovijim propisima o zemljotresima“, prenosi Bi-Bi-Si.

U tekstu oglasa je navedeno da su svi materijali korišćeni u izgradnji „prvoklasnog kvaliteta“.

Među zgradama srušenim u zemljotresu nalazi se i soliter izgrađen u lučkom gradu Iskenderu 2019. i zgrada u Antakiji izgrađena iste godine.

Iako su potresi bili snažni, stručnjaci navode da bi zgrade izgrađene po najnovijim bezbjednosnim standardima ipak trebalo da izdrže taj intenzitet.

- Maksimalni intenzitet ovog zemljotresa bio je jak, ali ne nužno dovoljan da sruši dobro izgrađene zgrad, rekao je profesor planiranja i upravljanja vanrednim situacijama na Univerzitetskom koledžu u Londonu Dejvid Aleksander.

Kako ističe, na većini mjesta nivo podrhtavanja je bio manji od maksimalnog, tako da se može zaključiti da od hiljada zgrada koje su se srušile, kod skoro svih nije ispoštovana procedura o zaštiti od zemljotresa.

Građevinski propisi u Turskoj su pooštreni nakon prethodnih zemljotresa, poslednji put 2018. godine.

Strožiji bezbjednosni standardi uvedeni su i nakon zemljotresa u okolini grada Izmita 1999. godine na sjeverozapadu zemlje, u kojem je poginulo 17.000 ljudi.

Ovi zakoni se, kako navodi Bi-Bi-Si, slabo primjenjuju u praksi.

- Problem je dijelom u tome što postoji vrlo malo naknadnog opremanja postojećih zgrada, ali je takođe vrlo malo primjene građevinskih standarda na novim zgradama, rekao je Aleksander.

Vlada je nedavno obezbijedila periodične „građevinske amnestije“ – efektivno zakonsko oslobađanje od plaćanja naknade, za one objekte izgrađene bez potrebnih bezbjednosnih sertifikata.

Kritičari su dugo upozoravali da donošenje takvih amnestija ugrožava živote ljudi u slučaju velikog zemljotresa.

Oko 75.000 zgrada širom pogođene zone zemljotresa u južnoj Turskoj dobilo je „građevinsku amnestiju“, rekao je šef Unije komora turskih inženjera i Komora urbanista, arhitekata Pelin Pınar Giritlioglu.

Samo nekoliko dana prije zemljotresa, turski mediji su prenijeli da novi nacrt zakona čeka na usvajanje u parlamentu kojim bi se odobrile nove „amnestija“ za nedavno izgrađene objekte.

Geolog Celal Sengor rekao je ranije ove godine da donošenje takve „građevinske amnestije“, u zemlji koja se nalazi u zoni intenzivne seizmičke aktivnosti, predstavlja „zločin“.