U globalnu sjemensku riznicu u Norveškoj po prvi put su uskladišteni aksesoari iz Hrvatske nacionalne banke biljnih gena, saopštilo je u utorak Ministarstvo poljoprivrede.
„Riječ je o 153 akcesije iz grupe žitarica i kukuruza i osam akcesija iz grupe povrća, s kojima je uskladišteno ukupno 161 hrvatska akcesija i jedan je od ciljeva Nacionalnog programa očuvanja i održivog korištenja Biljni genetski resursi do 2027. godine su ispunjeni“, navodi se u saopštenju, prenosi Indeks.hr.
Trezor sudnjeg dana
Ministarstvo napominje da je sjemenska riznica na Svalbardu poznata kao najvažnija „banka” na svijetu i smatra se „trezorom sudnjeg dana”, jer se u njoj čuva sjeme iz svih banaka biljnih gena i služi kao „polisa osiguranja” za svjetske snabdijevanje hranom u slučaju katastrofalnih događaja.
„Riznica ima kapacitet skladištenja od 4,5 miliona sorti usjeva i 2,5 milijardi sjemena, nudeći mogućnosti budućim generacijama da prevaziđu izazove klimatskih promjena i rasta stanovništva“, navodi se u saopštenju.
U Ministarstvu poljoprivrede ističu da su kao važan genetski materijal koji treba sačuvati odabrani uzorci tradicionalnih hrvatskih sorti koje su se godinama prilagođavale klimatskim uslovima.
„Umnožavanje sjemena počelo je 2021. godine za one primjerke koji su ispunjavali uslove da su već uskladišteni u sigurnosnoj kolekciji koja se nalazi u Centru za sjemenarstvo i rasadničarstvo Hrvatske agencije za poljoprivredu i hranu. Prikupljeni materijal je trebalo pregledati i morfološki opisati te da se proizvede dovoljna količina kvalitetnog sjemena za adekvatno skladištenje na dvije lokacije.Naime, Globalna riznica je druga sigurnosna rezerva – što znači da materijal koji se skladišti mora biti uskladišten u Nacionalnoj banci biljnih gena u osnovnim i bezbjednosnim zbirkama , za šta je potrebno višegodišnje umnožavanje.“ objašnjavaju iz Ministarstva poljoprivrede.
Za buduće generacije
Prema podacima koje oni iznose, u stambenoj jedinici se čuva 106 uzoraka industrijskog bilja, 207 uzoraka krmnog bilja, 2666 uzoraka ljekovitog i aromatičnog bilja, 332 uzorka povrća, 471 uzorak voća, 147 uzoraka vinove loze i 610 uzoraka žitarica. Hrvatska nacionalna banka biljnih gena.
"Čuvanje sjemena u bankama gena obezbjeđuje dostupnost biološke raznovrsnosti poljoprivrednicima, uzgajivačima i istraživačima, kao i njeno korišćenje budućim generacijama. Nacionalna banka biljnih gena je sastavni dio Nacionalnog programa za očuvanje i održivo korišćenje biljne genetike. Resursi za hranu i poljoprivredu u Republici Hrvatskoj za razdoblje od 2021. do 2027. godine“, navode iz Ministarstva.
Daju i informaciju da je u protekle dvije godine na realizaciju programa utrošeno više od 3,1 milion eura, a u 2023. godini obezbjeđena su sredstva u iznosu od 1,48 miliona evra.
