Maestro Alesandro Kadario, koji će večeras dirigovati Crnogorskim simfonijskim orkestrom (CSO) na otvaranju koncertne sezone 2022/23, jedan je od najpoznatijih dirigenata mlađe generacije u svijetu. Kadario angažmanima i svestranošću, nezaustavljivo krči put prema samom svjetskom vrhu najsvestranije profesije u svijetu muzike. Zbog svog poimanja muzike, interpretacije simfonijskog i operskog repertoara, posvećenosti, široko je cijenjen kao jedna od najsjajnijih zvijezda među dirigentima današnjice.
Od 2016. godine je glavni gostujući dirigent orkestra "I Pomeriggi Musicali", jednog od najstarijih italijanskih simfonijskih orkestara, sa sjedištem u Milanu. Dirigovao je renomiranim orkestrima od Marijinskog orkestra, Budipeštanskog i Sofijskog orkestra, Gradskim kamernim orkestrom Hong Konga, do gotovo svih ansambala u Italiji. Sarađivao je sa brojnim solistima.
Uz klasični repertoar, Alesandro Kadario je zainteresovan za savremenu muziku, koju odlično interpretira, sa velikim zalaganjem i kao dirigent i kao kompozitor. Njegova djela su premijerno izvedena u njujorškom Linkoln centru, Državnom teatru Darmštat i Nacionalnoj koncertnoj dvorani Tajvana... Dirigovao je mnogim svjetskim premijerama kompozitora poput Ivana Fedelea, Karla Galantea i Marka Tutina.
• Maestro, šta nam možete reći o saradnji s Crnogorskim simfonijskim orkestrom, jednim od najmlađih simfonijskih orkestara u Evropi?
– Rad s mladim orkestrima uvijek mi je bio važan i veliki je izazov. Ponekad se dogodi da morate puno da radite, ali generalno postoji zarazan entuzijazam. Omogućava vam da radite na određenom repertoaru kao da počinjete od praznog lista papira, umjesto da pokušavate da promijenite decenije loših navika.
• S obzirom da imate bogato dirigentsko iskustvo, da ste sarađivali i nastupali s nekim od najvećih ansambala današnjice, koje su to po Vama osobine koje jedan veliki orkestar mora da ima i čemu treba da teži?
– Najbolji orkestri su potpuno cjelovit i autonoman organizam sa svojim karakterom, sa svojom filozofijom muzike, zvuka, načina izvođenja određenog repertoara. Za postizanje tih nivoa nije dovoljna vještina pojedinog muzičara, već virtuoznost leži u traženju savršenstva grupe i u svijesti svakog pojedinog muzičara, koji treba da bude svjestan ne samo da nešto treba da uradi, nego kako to uradi.
• Koncert za otvaranje sezone u maloj zemlji, s mnogo manjom publikom nego u Italiji, koja je moglo bi se reći kolijevka klasične muzike, kakav je to izazov za Vas?
– Kad izvodite djelo, nema malih zemalja ni male publike, postoji samo poštovanje prema muzici. Danas ne možemo misliti samo na prošlost, makar ona bila veličanstvena, moramo analizirati sadašnjost i pronaći rješenja za budućnost naše publike, naših studenata muzičkih akademija i uloge koju želimo da muzika ima u obrazovanju svih. Zajedničko muziciranje u horovima, duvačkim ili amaterskim orkestrima najbolji je trening za odnos i ophođenje s drugim ljudima.
• Uporedo sa dirigovanjem klasike i opere, u Vašoj karijeri posebno mjesto ima promocija savremene muzike, kao i komponovanje. Kako uspijevate da "pomirite" sve te kreativne umjetničke aktivnosti?
– Kompozicija i dirigiranje dvije su strane iste medalje: dirigent zajedno s članovima orkestra ostvaruje projekt koji je kompozitor napisao na papiru i oživljava ga ovdje i sada. Iz tog je razloga tako je važno da dirigent ima stvarno duboko znanje o kompoziciji kako bi mogao da se nosi sa svim unutarnjim aspektima muzike. Međutim, to nije dovoljno - biti dirigent orkestra znači poznavati cjelokupnu istoriju muzike i kultura. Posebno onih vremenski vrlo dalekih da biste mogli vratiti smisao muzici iza nota.
• Kao dirigent, muzičar i umjetnik 21. vijeka možete li nam odgovoriti zašto treba voljeti klasičnu muziku i, naravno, svu lijepu muziku, u našem vremenu tako turbilentnom i nesigurnom?
– Volio bih da imam sve te sigurne odgovore ili recept na ova pitanja i da natjeram sve ljude da zavole klasičnu muziku. Ono što mogu reći je da je za one koji to nikad nisu probali - iskustvo zvuka orkestra uživo je svijet nijansi koje vam mogu samo ukrasti um, a iznad svega to nije snimak na youtube-u ili pametnom telefonu, već je stvarno životno iskustvo.
S.ĆETKOVIĆ
