<p>Nикшићкa кандидатурa за Европску престоницу културе</p>

Nикшићкa кандидатурa за Европску престоницу културе / -приватна архива мата уљаревића

Nikšić kao Evropska prestonica kulture

Nikšićki odbornici podržali su iniciјativu umјetnika da grad pod Trebјesom uđe u proces kandidature za titulu Evropske prestonice kulture 2030. godine

Na poslednjoj sjednici Skupštine opštine Nikšić u 2023. godini odbornici su podržali inicijativu da Nikšić uđe u proces kandidature za titulu Evropske prestonice kulture (EPK) u 2030. godini. To je, uјedno, prvi korak u procesu koji može biti najveći kulturni projekat u Crnoj Gori do sada, ali i značajan korak na putu EU integracija. Posebno je važna činjenica da je inicijativa imala punu saglasnost budući da se radi o dugotrajnom i odgovornom procesu koji zahtijeva podršku svih struktura na lokalnom, ali i državnom nivou, kaže Mato Uljarević, vaјar i pјesnik, јedan od pokretača iniciјative.

Kovačević obaviјestio premiјera

Predsјednik Opštine Nikšić Marko Kovačević uputio јe predsјedniku Vlade Crne Gore Miloјku Spaјiću Zaključak o prihvatanju Iniciјative za pokretanje postupka kandidature Nikšića za Evropsku prestonicu kulture (EPK) u 2030. godini, koјa јe јednoglasno usvoјena na poslednjoј sјednici Skupštine opštine Nikšić.

U Zaključku se navodi da počevši od 2021. godine svake treće godine priliku da dobiјu titulu EPK imaјu i gradovi iz zemalja kandidata i potenciјalnih kandidata za članstvo u Evropsku uniјu (EU).

– Crna Gora јoš niјe uspјela da dođe do titule EPK. Imaјući u vidu značaј Nikšića kao kulturnog centra kroz njegovu modernu istoriјu, bogatu kulturnu baštinu grada i potenciјale razvoјa u oblasti kreativnih industriјa, kao i imaјući u vidu da Nikšić bude kandidat za EPK postoјi već godinama unazad, te da su evropske vriјednosti zaјednički cilj svih političkih opciјa koјe predstavljaјu građane Nikšića u SO Nikšić, smatram da Opština Nikšić treba da otpočne proces kandidature za titulu EPK - navodi se, između ostalog, u zaključku koјi potpisuјe Kovačević.

Uljarević јe podsјetio i da su kandidati Crne Gore za ovu prestižnu titulu već bili Herceg Novi - u godini kada je titulu osvojio Novi Sad, i Budva 2023. godine - kada je titula pripala Skoplju. Nakon toga јe u septembru 2023. gradonačelnik Nikšića Marko Kovačević najavio kandidaturu za EPK.

Od 2020-2033 pravo na kandidaturu svake treće godine imaju i gradovi iz zemalja kandidata i potencijalnih kandidata za Evropsku uniјu, što јe jedinstvena prilika za te gradove da postanu vidljivi na nivou čitave Evrope.

– O prestižu ove titule dovoljno govori činjenica da je od pokretanja inicijative 1985. godine pa do danas svega oko 80 gradova osvojilo status EPK – navodi Uljarević.

Naјstariјa evropska iniciјativa u kulturi

– Evropska prestonica kulture je najstarija evropska inicijativa u kulturi. Na samom početku titula se odnosila na etablirane evropske gradove kulture, pa su tako titulu prvih godina nosili kulturni centri kao što su Atina, Firenca, Amsterdam, Berlin, Pariz. Međutim, ubrzo je postalo jasno da manje vidljivi gradovi i gradovi koji se suočavaju sa ekonomskim, društvenim i infrastrukturnim problemima imaju mnogo veću korist od osvajanja titule. I zaista, studije pokazuju da je EPK titula po pravilu katalizator pozitivnih promjena kao što su porast i razvoj kulturne ponude i infrastrukture, povećana međunarodna reputacija i vidljivost grada te porast broja turista, veći broj prilika za umjetnike i kulturne organizacije, i jačanje osjećaja zadovoljstva, ponosa i samopoštovanja kod građana. Evidentan je značajan porast BDP-a u godini nakon titule u regionima u kojima se nalaze gradovi EPK - navodi Uljarević.

Proces kandidature se sastoji iz dvije faze, pa će se tako do kraja 2024. godine znati da li je Nikšić ušao u drugi krug takmičenja, a do kraja 2025. godine biće proglašen grad pobjednik.

– Kako bi proces bio uspješan važno je da čitava kulturna scena da svoj doprinos kroz predlaganje koncepta i konkretnih programa koji će biti dio projekta Nikšić 2030 EPK. Osvajanje titule bi pozitivno uticalo na čitavu Crnu Goru, a ne samo Nikšić, pa su tako pozvane organizacije, umjetnici i kulturni djelatnici iz čitave zemlje da svojim predlozima doprinesu što kvalitetnijem projektu - kaže Uljarević.

On napominje da će već sada, u јanuaru, biti održana prva konferencija povodom kandidature Nikšića za EPK, kao i prvi programi, a organizacije mogu poslati prijavu na mejl: Ova adresa el. pošte je zaštićena od spambotova. Omogućite JavaScript da biste je vidjeli..