Vasilis Vasilikos, autor političkog romana "Z", čija je slavna ekranizacija u režiji Koste Gavrasa poslužila kao kritika pukovničkog režima u Grčkoj, preminuo je danas u Atini, u 90. godini, rekla je AFP-u njegova ćerka Euridika Vasiliku-Papantoniju.
„Nije mu bilo dobro nekoliko dana, pa je hospitalizovan“, rekla je kratko.
Vasilikosovo remek-delo „Z“, objavljeno je 1966. godine, i bavilo se atentatom na ljevičarskog poslanika Grigos Lambrakisa 1963. godine.
Godinu dana posle objavljivanja romana na vlast u Grčkoj došla je vojna hunta, koja je Vasilikosa stavila na listu za prioritetna hapšenja.
Potom je grčko-francuski režiser Kosta Gavras 1969. godine ovaj roman pretočio u istoimeno filmsko remek-djelo sa Žan-Lujom Trintinjanom, Ivom Montanom u glavnim ulogama, uz muziku Mikisa Teodorakisa. Gavrasov film odražavao je njegovu zgroženost pukovničkim režimom u Grčkoj.
Grčka ministarka kulture Lina Mendoni izrazila je večeras „tugu“ zbog „smrti velikog pisca“ i njenog prijatelja.
„Kosmopolita i aktivan u političkom i društvenom životu zemlje, pisao je romane koji su odražavali Grčku posle Drugog svjetskog rata“, saopštila je ona.
„Z“ je preveden na 32 jezika, a film, prikazan širom svijeta, osvojio je dvije nagrade na Filmskom festivalu u Kanu u Francuskoj, kao i dva Oskara u SAD.
Kao i sva Vasilikosova djela, „Z“ je bio zabranjen tokom sedam godina vojne diktature koje je pisac proveo u egzilu, uglavnom u Parizu.
Rođen 18. novembra 1933. u Kavali, Vasilkos je odrastao u Solunu.
Još u srednjoj školi strastveno je čitao Žida, Sartra i Kamija, a nakon studija prava, studirao je TV režiju u Sjedinjenim Državama.
U Atini je radio kao novinar i scenarista.
Nakon povratka iz egzila, 1974. godine, u Atini je postao kolumnista velikih novina.
Bio je hroničar savremene Grčke i neumorni socijalistički aktivista.
Izabran je 2019. sa 85 godina za poslanika u grčkom parlamentu kao pripadnik Sirize.