Crna zova je ponovo aktuelna jer se pokazala kao dobar saveznik iz prirode u borbi protiv infekcija. Crne bobice bogate su antioksidansima i imaju antiinflamatorna svojstva. Najbolje vrijeme da je ubacite u ishranu jeste zimska sezona virusa i prehlada.
Zova se vjekovima koristila u medicinske svrhe, posebno u Grčkoj, Skandinaviji, Portugalu i Maroku. To je jedna od najčešćih ljekovitih biljaka na svijetu i koristi se u narodnoj medicini za liječenje groznice i reumatizma, išijasa, infekcija i još mnogo toga. Danas se suplementi zove uglavnom koriste za liječenje simptoma prehlade i gripa, piše health.com.
Zova se odnosi na nekoliko sorti drveta Sambucus, cvjetne biljke iz porodice Adokaceae, a Sambucus nigra je najčešće korišćena vrsta zove i porijeklom je iz Evrope. Cvjetovi biljke pretvaraju se u plodove – bobice zove.
Puna vitamina C
Šolja zove sadrži 52,2 mg vitamina C, koji štiti imunitet, sprečava bolesti i pomaže u oporavku mišića.
Ima visoku antioksidativnu moć
Svježe cijeđeni sok od zove sadrži mnogo antioksidativnih jedinjenja kao što su protokatehuinska i hlorogenska kiselina, i raznih fitonutrijenata kao što su flavonoidi kvercetin i rutin.
Flavonoidi imaju antiinflamatorno dejstvo i štite ćelije od oksidativnog oštećenja koja mogu dovesti do kardiovaskularnih bolesti, dijabetesa, raka i kognitivnih bolesti poput Alchajmerove bolesti i demencije.
Štiti zdravlje srca
Crna zova je bogata antioksidansima, koji mogu pomoći u smanjenju upale, kao i holesterola i krvnog pritiska. Takođe može pomoći u smanjenju krvnog pritiska smanjenjem količine mokraćne kiseline u krvi. Utvrđeno je da povišeni nivoi mokraćne kiseline mogu predvidjeti razvoj hipertenzije.
Smanjuje upalu i stres
Svojstva crne zove koja se bore protiv zapaljenja mogu pomoći u smanjenju stresa i popravljanju raspoloženja.
Jača imuni sistem
Konzumiranje bobica zove može vam pomoći da se brže oporavite od respiratornih bolesti.
- Može da smanji trajanje obične prehlade, kao i infekcija gornjih disajnih puteva i gripa - kaže dr Džouns.
Dobra za zdravlje disajnih puteva i pluća
Bobica crne zove sadrži kvercetin, koji je flavonoid i antioksidans za koji se zna da podržava funkciju pluća, posebno kod onih koji pate od astme i hronične opstruktivne bolesti pluća (HOBP), objasnio je dr Džouns za health.com.
Studija objavljena u Biology otkrila je da bobica crne zove može ublažiti simptome kod ljudi sa HOBP kada se kombinuje sa drugim jedinjenjima. Međutim, potrebno je mnogo više istraživanja da bi se dali ubjedljivi nalazi o tome kako bobica zove pomaže bolestima pluća.
Bogata vlaknima, prijatelj crijevima
Sadržaj vlakana u zovi podstiče zdrava crijeva, laku probavu i snažan imunski sistem. Zova poboljšava zdravlje crijeva prebioticima, oblikom vlakana koji hrani probiotike, poznate kao „dobre“ bakterije u crijevima.
Jedna porcija zove sadrži približno sedam grama vlakana, što je četvrtina preporučenog dnevnog unosa.
Kontroliše šećer u krvi
Zova može pomoći osobama sa dijabetesom da kontrolišu šećer u krvi. Fitonutrijenti i polifenoli u crnoj zovi pomažu tijelu da efikasnije obrađuje glukozu, što čini ovu bobicu korisnom za upravljanje glukozom i njeno održavanje u ravnoteži, kaže dr Trista Best za health.com.
Olakšava bol u grlu i kašalj
Istraživanje je otkrilo da je bobica crne zove skratila trajanje i težinu prehlade i gripa, kao i simptome respiratorne infekcije kada se konzumirala u obliku pastile ili ekstrakta. Prednosti su bile najveće kada su učesnici uzimali bobicu zove u roku od 48 sati od razvoja simptoma.
Čuva zdravlje kože
Antioksidansi smanjuju oksidativna oštećenja u tijelu koja mogu dovesti do oštećenja kože, a tako se održava zdravlje i mladolikost kože.
Nutritivne vrijednosti zove
1 šolja zove sadrži:
Kalorije: 106
Proteini: 1 g
Vlakna: 10 g
Masti: 0,7 g
Ugljeni hidrati: 27 g
Vitamin A: 870 mg
Kalijum: 406 mg
Vitamin C: 52,2 mg
Kalcijum: 55 mg
Gvožđe: 2,32 mg
Rizici i neželjeni efekti
Obavezno skuvajte sirove bobice zove prije nego što ih pojedete. Konzumiranje sirovih bobica može da vas izloži riziku od trovanja cijanidom, što dovodi do mučnine, povraćanja i dijareje. Toksična svojstva zove nestaju kuvanjem na 80 stepeni Celzijusa.
Izbjegavajte da jedete koru, listove i sjemenke bobica zove ako imate osjetljiv stomak ili neko gastrointestinalno patološko stanje.
Umjereno konzumiranje zove je u redu, sve dok ih jedete kuvane – napominjemo još jednom da bobice nikada ne treba jesti sirove. Obavezno se posavjetujte sa svojim ljekarom prije nego što u svoju ishranu uvrstite zovu ili suplemente na bazi crne zove.
