Njegovi simptomi se javljaju zbog niskog nivoa dopamina u mozgu, a rani znaci su tremor, gubitak čula mirisa i problemi sa koordinacijom. Stručnjaci ne znaju zašto se Parkinsonova bolest razvija, ali trenutno vjeruju da genetske promjene i izloženost faktorima životne sredine, kao što su toksini, igraju ključnu ulogu.

Njegovi simptomi se javljaju zbog niskog nivoa dopamina u mozgu, a rani znaci su tremor, gubitak čula mirisa i problemi sa koordinacijom. Stručnjaci ne znaju zašto se Parkinsonova bolest razvija, ali trenutno vjeruju da genetske promjene i izloženost faktorima životne sredine, kao što su toksini, igraju ključnu ulogu.

Neki rani znaci Parkinsonove bolesti su:

promjene kretanja, kao što je tremor

poremećaji koordinacije i ravnoteže koji mogu dovesti do toga da osoba ispusti stvari ili padne

gubitak čula mirisa

hod se mijenja, pa se osoba blago naginje naprijed ili se pomjera pri hodu

fiksni izrazi lica zbog promjena na nervima koji kontrolišu mišiće lica

drhtanje glasa ili mekši glas

skučeniji i sitniji rukopis

problemi sa spavanjem koji nastaju zbog nemirnih nogu i drugih faktora

Simptomi kretanja mogu početi na jednoj strani tijela i postepeno da utiču na obje strane.

Drugi uobičajeni simptomi su:

promjene raspoloženja, uključujući depresiju

otežano žvakanje i gutanje

umor

zatvor

problemi sa kožom

demencija, zablude i halucinacije koje se vremenom mogu razviti

Ukoliko osoba ima ove simptome ne znači da osoba ima Parkinsonovu bolest, jer i druga stanja mogu da ih izazovu. Među njima su:

Parkinsonizam

traume glave

encefalitis

moždani udar

višestruka sistemska atrofija

progresivna supranuklearna paraliza

Trenutno ne postoji test za Parkinsonovu bolest a njegova sličnost sa drugim stanjima može da oteža dijagnozu u ranim fazama.

Uzroci Parkinsonove bolest

Parkinsonova bolest je neurološki poremećaj koji se razvija kada dođe do promjena u mozgu. Nejasno je šta ga tačno pokreće i zašto se dešava, ali naučnici su identifikovali neke varijacije koje se javljaju.

Nizak nivo dopamina

Simptomi Parkinsonove bolesti uglavnom su rezultat niskih ili opadajućih nivoa dopamina, neurotransmitera. To se dešava kada ćelije koje proizvode dopamin umru u mozgu.

Dopamin igra ulogu u slanju poruka dijelu mozga koji kontroliše kretanje i koordinaciju. Zbog toga nizak nivo dopamina može da oteža ljudima da kontrolišu svoje kretanje.

Kako nivoi dopamina nastavljaju da opadaju, simptomi postepeno postaju sve teži.

Nizak nivo norepinefrina

Parkinsonova bolest može da izazove i oštećenje nervnih završetaka koji proizvode drugi neurotransmiter, norepinefrin, koji doprinosi cirkulaciji krvi i drugim automatskim funkcijama tijela.

Nizak nivo norepinefrina kod Parkinsonove bolesti može povećati rizik od motornih i nemotornih simptoma, kao što su:

krutost i rigidnost

posturalna nestabilnost

tremor

anksioznost

teškoće u fokusiranju

demencija

depresija

Ovo može da objasni zašto ljudi sa Parkinsonovom bolešću često doživljavaju ortostatsku hipotenziju - promjenu krvnog pritiska kod osobe kada ustane, što dovodi do vrtoglavice i rizika od pada.

Levijeva tijela

Osoba sa Parkinsonovom bolešću može imati skupine proteina poznatih kao alfa-sinuklein, ili Levijeva tijela, u svom mozgu. Akumulacija Levijevih tijela može da izazove gubitak nervnih ćelija, što dovodi do promjena u kretanju, razmišljanju, ponašanju i raspoloženju. To takođe može dovesti do demencije.

Demencija Levijevih tijela nije isto što i Parkinsonova bolest, ali ljudi mogu imati i jedno i drugo jer su simptomi slični.

Genetski faktori

Stručnjaci su identifikovali promjene u nekoliko gena za koje se čini da imaju veze sa Parkinsonovom bolešću, ali to ne smatraju naslednim stanjem. Pretpostavlja se da genetski faktori uzrokuju samo 10 odsto slučajeva, uglavnom među ljudima sa ranim početkom bolesti.

Autoimuni faktori

U studiji iz 2017. godine, naučnici su otkrili moguću genetsku vezu između Parkinsonove bolesti i autoimunih stanja, kao što je reumatoidni artritis. Godinu dana kasnije, istraživači na Tajvanu su otkrili da ljudi sa autoimunim reumatskim bolestima imaju 1,37 veće šanse da imaju i Parkinsonovu bolest.

Nekoliko faktora životne sredine može da poveća rizik od razvoja Parkinsonove bolesti.

Prethodne traumatske povrede mozga - povrede glave od kontaktnih sportova, na primjer, mogu povećati rizik od stanja.

Izloženost toksinima - kao što su pesticidi, rastvarači, metali i drugi zagađivači.

Pol - muškarci imaju 50 odsto veću vjerovatnoću da će razviti ovo stanje nego žene

Starost - stanje se često javlja u dobi od 60 godina.

Neki ljekovi - određeni ljekovi mogu dovesti do parkinsonizma, gdje osoba ima tremor i druge simptome, ali nema Parkinsonovu bolest.

Simptomi se Parkinsonove bolesti se obično javljaju kod ljudi starosti od 60 godina pa naviše, međutim, 5 do 10 odsto ljudi sa ovom bolešću ima rani početak Parkinsonove bolesti, koja počinje prije 50. godine života.

Navike koje smanjuju rizik od Parkinsonove bolesti

Nije moguće sprečiti Parkinsonovu bolest, ali neke divotne navike mogu da pomognu u smanjenju rizika.

Izbjegavanje toksina - ljudi treba da preduzmu mjere predostrožnosti kada koriste potencijalno toksične hemikalije, kao što su herbicidi, pesticidi i rastvarači

Izbegavanje trauma glave

Vježbanje - redovne vežbe mogu pomoći u prevenciji ili liječenju Parkinsonove bolesti. Studije su pokazale da fizička aktivnost može pomoći u održavanju nivoa dopamina u mozgu

Dijetetski faktori - izbor ishrane može pomoći u smanjenju rizika od Parkinsonove i drugih bolesti. Istraživanja su pokazala da od pomoći mogu da budu:

Kurkuma: Blagi začin koji sadrži kurkumin, antioksidativni sastojak, a koji može da pomogne u smanjenju rizika od Parkinsonove bolesti sprečavanjem oksidativnog stresa i nakupljanja alfa-sinukleinskog proteina.

Flavonoidi: ovaj antioksidans može da smanjiti rizik od razvoja Parkinsonove bolesti, a ima ga bobičasto voće, jabuke, neko povrće, čaj i crveno grožđe sadrže flavonoide.

Izbegavanje aldehida: zagrijevanje i ponovna upotreba nekih ulja za kuvanje, kao što je suncokretovo ulje, može da dovede do stvaranja aldehida, koji su toksične hemikalije sa vezama za Parkinsonovu i druge bolesti.