-PIŠE: prof. dr Nedeljko LATINOVIĆ
Pepelnica vinove loze, koju izaziva fitopatogena gljiva Erysiphe necator, predstavlja veoma značajno oboljenje. Javlja se svake godine u vinogradima u Crnoj Gori i pričinjava štete ukoliko se ne suzbija. Simptomi ovog oboljenja se javljaju na listovima, lastarima i grozdovima (slika 11). Na listovima se javlja i sa lica i naličja. Na mladim bobicama je najdestruktivnija, jer bobice ne mogu da rastu od micelije (reproduktivnog organa) ove gljive, pa dolazi do njihovog pucanja (slika 12). Pored već nastalih šteta od pucanja bobica, ovakva mjesta su idealna za ostvarivanje infekcije sa prouzrokovačem sive truleži vinove loze (Botrytis cinerea).
Često neki vinogradari u toku vegetacije miješaju simptome plamenjače i pepelnice vinove loze. Ukoliko je micelija bijela radi se o plamenjači, a ukoliko je pepeljasta radi se o pepelnici (kao što i samo ime kaže).
Infekcije se mogu ostvariti od samog početka vegetacije, pa do pojave šarka. Zbog toga je u ovom periodu neophodno zaštititi vinovu lozu fungicidima na početku vegetacije, a najkasnije kada su lastari oko 10-ak centimetara. Ovo je posebno važno za vinograde gdje je u prethodnoj godini bilo jakih infekcija.
Međutim, prema brojnim autorima, najkritičnije vrijeme za ostvarivanje infekcija je period prije cvjetanja, zatim cvjetanje i kada su bobice prečnika oko dva milimetara. Ovaj period se naziva „period otvorenog prozora” i u ovom intervalu je neophodno preventivno zaštititi vinovu lozu.
Preventivne mjere: Uravnotežena prihrana vinograda, posebno sa azotnim đubrivima; Rezidbom voditi računa da čokoti ne budu previše bujni; Skidanje listova iz zone gdje se nalaze grozdovi i sve mjere koje omogućavaju bolje provjertavanje čokota.
Veliki problem u suzbijanju bolesti predstavlja i razvoj rezistentnosti (otpornosti) patogena na fungicide. U tehnologiji zaštite veoma je važno voditi računa o antirezistentnoj strategiji, koja podrazumijeva primjenu fungicida sa različitim mehanizmima djelovanja.
Najčešći fungicidi koji se koriste za suzbijanje prouzrokovača pepelnice: preparati na bazi sumpora, difenokonazol, tetrakonazol, tebukonazol, fenbukonazol, meptildinokap, trifloksistrobin + tebukonazol, azoksistrobin, kresoksim-metil, miklobutanil, metrafenon, metiram + piraklostrobin, boskalid + krezoksi-metil, ciflufenamid + difenokonazol, piriofenon, fluopiram + tebukonazol, spiroksamin, fluksapiroksad + difenokonazol, prokvinazid i drugo.
(autor teksta je profesor Biotehničkog fakulteteta UCG u Podgorici)
