Fondacija Fridrih Ebert iz Prištine predstavila je Nacrt statuta Zajednice srpskih opština (ZSO), koju je izradila u partnerstvu sa Evropskim institutom za mir (EIP), u kojem se ističe da je "ZSO pravno lice osnovano u skladu sa Ustavom i pravnim sistemom Kosova".
U tekstu, koji je danas objavljen u cjelosti, navodi se da je Statut najviši pravni akt ZSO, koji bi trebalo da usvoji Osnivačka skupština te zajednice, sastavljena od predstavnika skupština opština učesnica u skladu sa Zakonom o potvrđivanju Prvog sporazuma i Ustavom Kosova.
„Statut će biti usvojen pravnim aktom Vlade Kosova i preuzima snagu uredbe Vlade u skladu sa pravnim sistemom Kosova, nakon razmatranja od strane Ustavnog suda“, navodi se u predstavljenom tekstu.
Nacrtom se utvrđuje da je Skupština ZSO organ nadležan za izmjene Statuta, kao i da njegove izmjene i dopune moraju biti po istoj proceduri, kao i procedure usvajanja.
Dodaje se da ZSO (u tekstu predstavljene kao Asocijacija/Zajednica) čini deset opština (sa srpskom većinom) i zastupa njihove interese i interese svojih stanovnika.
Ističe se da je članstvo u ZSO dobrovoljno, a da se procedure za dodatno članstvo, isključenje iz članstva i raspuštanje ZSO utvrđuje Statutom.
„Asocijacija/Zajednica neće zamijeniti niti umanjiti prava i interese zajednica u Republici Kosovo, kako je to predviđeno njenim Ustavom i predviđeno pravnim sistemom“, navodi se u nacrtu.
Prema tom nacrtu, aktivnosti ZSO zasnivaju se na principima dobrovoljnog učešća njegovih članova, unapređenja demokratije i lokalne samouprave, kao i poštovanja odredbi o zaštiti i zastupanju prava i interesa zajednica ugrađene u Ustav i zakone Kosova.
U nacrtu se navodi da opštinske vlasti pristupaju toj zajednici na osnovu odluke svojih skupština opština, u skladu sa zakonskim odredbama koje regulišu odlučivanje tog opštinskog organa.
Prema tom nacrtu, ZSO se može raspustiti samo odlukom njene Skupštine koju je usvojila dvotrećinska većine njenih članova, dok u slučaju da odluku o raspuštanju donese Skupština, raspuštanje vrši Vlada Kosova.
„Asocijacija/Zajednica će imati svoje zvanične simbole, uključujući grb i zastavu, koje će dizajnirati Upravni odbor Asocijacije/Zajednice u skladu sa Ustavom Republike Kosovo i lokalnim zakonima“, dodaje se u predloženom tekstu.
ZSO, prema tom nacrtu, ima pravo na sopstveni integralni budžet, bankovne račune i ima pravo da posjeduje imovinu i da se bavi finansijskim transakcijama.