Državna revizorska institucija je izvršila reviziju uspjeha aktivnosti Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo) i jedinica lokalne samouprave (Rožaje, Danilovgrad, Prijestonica Cetinje, Berane, Andrijevica i Žabljak) u implementaciji projekata u vodoprivredi.
Predmetnom revizijom su uzorkom obuhvaćeni projekti: Rožaje (Vodovod Šušteri - završetak radova); Danilovgrad (HGI i bušenje eksploatacionog bunara u zoni Žarića jame – naselje Podvrh, sa izgradnjom pumpne stanice i njenim opremanjem); Cetinje (Proširenje vodovodnog sistema Čisto polje za selo Ljubotinj – zaseok Šabani u MZ Ljubotinsko građanska); Berane (Rekonstrukcija vodovoda Dapsići – Polica); Andrijevica (Vodovod Prisoja - završna faza) i Žabljak (Vodovod Dobri Nugo II faza – prema Smoljanu, MZ Njegovuđa).
Ruralno područje Crne Gore karakteriše nerazvijena vodovodna mreža i ostala infrastruktura za snabdijevanje vodom i neujednačenost u opremljenosti osnovnom komunalnom infrastrukturom. Primijećen je nizak procenat priključenosti seoskog stranovništva na javne vodovode na 78% u poređenju sa 98,7% priključenosti gradskog i prigradskog stanovništva na javne sisteme vodosnabdijevanja. Vlada Crne Gore shodno Zakonu o finansiranju upravljanja vodama, godišnje donosi Program podsticanja projekata u vodoprivredi. Jedna od definisanih aktivnosti Programa je podrška izgradnji vodovoda na seoskom području, koju finansiraju Opština i mještani u mjesnim zajednicama (u daljem tekstu MZ) u kojima je planirana izgradnja vodovoda. Sredstva predviđena ovim Programom opredijeljena su Zakonom o Budžetu Crne Gore za 2022. godinu u ukupnom iznosu od 1.200.000 €, od čega je za podršku izgradnji vodovoda na seoskom području opredijeljen iznos od 900.000 €.
Revizijom je utvrđeno da Ministarstvo nema usvojenu proceduru kojom se reguliše način i rokovi predlaganja Programa za podsticanje projekata u vodoprivredi, kriterijumi za odabir projekata, praćenje realizacije projekata finaniranih Programom i kontrolu trošenja sredstava. Ministarstvo je dužno obezbijediti da se sredstva opredijeljena Programom odobravaju samo ukoliko su ispunjeni uslovi za realizaciju projekata.
Osnovne slabosti u postupku realizacije projekta u vodoprivredi, ogledaju se u fazi planiranja projekata, poštovanju regulative koja se odnosi na izgradnju objekata, slabostima u kontroli implementacije projekta i trošenja namjenskih sredstava. Jedinice lokalne samouprave su redovno izvještavale Ministarstvo o stepenu realizacije projekata, te su uglavnom imale ostvarenu komunikaciju sa Ministarstvom, što je svakako pozitivna praksa. Takođe, su uočene i druge pozitivne prakse, kao pribavljanje vodnih uslova. Međutim, sve to nije bilo dovoljno za uspješnost njihovih projekata.
Revizijom je utvrđeno da jedinice lokalne samouprave - Andrijevica, Berane, Rožaje, Danilovgrad, Žabljak i Prijestonica Cetinje nijesu usvojile kriterijume i nemaju definisan postupak odabira projekata za poboljšanje vodosnabdijevanja ruralnih područja koji će se finansirati iz iz Budžeta Opštine i Programa za podsticanje projekata u vodoprivredi. Takođe, nijesu u potpunosti uspostavile sistem za kontrolu ispunjenosti zakonskih uslova za početak gradnje vodovodnih objekata, način komunikacije sa nadzorom i izvođačem radova, način izvještavanja i kontrolu namjenskog trošenja sredstava opredijeljenih za projekat. Opštine Berane i Rožaje sredstva dobijena po osnovu Programa, nijesu držale na posebnom računu čime bi se omogućilo praćenje namjene korišćenja sredstava. Opština Berane je u fazi revizije donijela odluku o otvaranju posebnog podračuna namjenskog za praćenje utroška sredstava projekta.
Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, kao i jedinice lokalne samouprave su u obavezi dostaviti do 10. juna t.g. Akcioni plan za realizaciju preporuka i do 10. novembra t.g. Izvještaj o realizaciji preporuka.
Konačan izvještaj o reviziji uspjeha, kojom je rukovodio nadležni Kolegijum u sastavu senator Zoran Jelić, rukovodilac Kolegijuma i senator dr Branislav Radulović, član Kolegijuma je dostavljen na uvid Vladi Crne Gore, Odboru za turizam poljoprivredu, ekologiju i prostorno planiranje Skupštine Crne Gore i Zajednici opština Crne Gore.
OPŠIRNIJE MOŽETE PROČITATI OVDJE.
