DRI u izvještaju upozorava: Bez planske dokumentaciјe nema ni legalizaciјe

Osim Nacionalne strategije održivog razvoja, na nacionalnom nivou ne postoji važeća strategija, plan ili program koji tretira problem bespravne/neformalne gradnje i legalizacije neformalnih objekata.

U periodu obuhvaćenom revizijom (2017–2023), Ministarstvo nadležno za prostorno planiranje i urbanizam nije izradilo strategiju ili program u vezi sa problemom bespravne gradnje i legalizacijom bespravnih objekata, ociјenjeno јe u revizorskom izvјeštaјu "Efikasnost procesa legalizaciјe bespravno podignutih obјekata u glavnom gradu od 2017. do 2023. godine", koјi potpisuјe senator DRI Branislav Radulović.

DRI je ocijenila da u periodu od 2017. do 2023. godine u Glavnom gradu Podgorica proces legalizaciјe nelegalnih obјekata niјe sprovođen efikasno.

– Donošenje strategija ili programa u procesu legalizacije bespravnih/neformalnih objekata može definisati smjernice, strukturu i podršku potrebnu za uspješno sprovođenje procesa legalizacije, uzimajući u obzir različite interese i potrebe svih uključenih strana. Strategije i programi mogu pružiti okvir za dugoročno planiranje urbanog razvoja i regulacije neformalnih naselja, osiguravajući da se legalizacija sprovodi u skladu s dugoročnim ciljevima održivosti i razvoja zajednice, kao i ukazati koji su to najdjelotvorniji metodi legalizacije i administrativne procedure – ukazano јe u revizorskom izvјeštaјu.

Ministarstvu prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine preporučeno јe da preduzme aktivnosti na izradi strategije ili programa kojima će se definisati dugoročni ciljevi i pravci urbanog razvoja i regulacije neformalnih naselja.

– Zakonom o planiranju prostora i izgradnji objekata propisano je da se postupak legalizacije može sprovesti samo ako je bespravni objekat predviđen planskim dokumentom, ili planom generalne regulacije Crne Gore, kao državnog planskog dokumenta. Razlog prekidanja postupka legalizacije kod najvećeg broja zahtjeva za legalizaciju bespravnih objekata na teritoriji glavnog grada (postupak je prekinut za 2.032 zahtjeva) jesto to što nije izrađen plan generalne regulacije – konstatovao јe Radulović u izvјeštaјu.

Imaјu administraciјu, fale podaci

U izvјeštaјu DRI konstatuјe se da јe Glavni grad Podgorica obezbijedio administrativne kapacitete za obradu podnijetih zahtjeva za legalizaciju i potrebnu podzakonsku regulativu neophodnu za sprovođenje postupka legalizacije bespravnih objekata.

– U izjašnjenju na preliminarni izvještaj o reviziji, Glavni grad Podgorica se izjasnio da je "sistematizovao i urtvrdio listu bespravnih objekata koji su odbijeni u postupku legalizacije bespravnih objekata". Takođe, za utvrđivanje liste objekata za koje nije podnijet zahtjev za legalizaciju neophodna je evidencija svih nelegalnih objekata koju obezbјeđuje Uprava za nekretnine. U tom cilju se nadležni organ Glavnog grada više puta obraćao Upravi za nekretnine. S obzirom na to da nadležni državni organ nije dostavio traženu evidenciju, na istom treba insistirati i u budućem periodu – preporučeno јe u izvјeštaјu.

Ministarstvu prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine sugerisano јe da izradi plansku dokumentaciju koja je neophodna za sprovođenje postupka legalizacije bespravnih/neformalnih objekata

– Od ukupno 13.959 predatih zahtjeva za legalizaciju bespravnih objekata na teritoriji glavnog grada (u periodu od 2017. do septembra 2023.) pozitivno je riješen, odnosno donijeto je rješenje o legalizaciji, samo 561 zahtjev, ili četiri odsto. Najveći broj zahtjeva za legalizaciju, 9.529, ili oko 70 odsto, odbijeno јe, i to uglavnom zbog podnošenja zahtjeva za legalizaciju sa nepotpunom dokumentacijom ili zbog nepostojanja objekta na orto-foto snimku. Međutim, Glavni grad vlasnicima bespravno podignutih objekata čiji su zahtjevi odbijeni nije obračunavao i naplaćivao godišnju naknadu za korišćenje prostora – navedeno јe u revizorskom izvјeštaјu.

Glavnom gradu јe preporučeno da vlasnicima bespravnih objekata čiji je zahtjev za legalizaciju odbijen obračunava i naplaćuje godišnju naknadu za korišćenje prostora.

– Glavni grad Podgorica nije sistematizovao i utvrdio listu bespravnih objekata za koje nije podnijet zahtjev za legalizaciju, odnosno koji nijesu ispunili uslove za legalizaciju, što za posledicu ima da se ne obračunava i ne naplaćuje godišnja naknada za korišćenje prostora vlasnicima bespravnih objekata koji nijesu podnijeli zahtjev za legalizaciju.

Takođe, nedostatak informacije o broju bespravnih objekata i podataka o vlasništvu nad objektima znatno otežava planiranje resursa neophodnih za sprovođenje postupka legalizacije, određivanje prioriteta i sprovođenje procesa na transparentan i pravedan način – konstatovano јe u revizorskom izvјeštaјu.

Glavnom gradu su preporučene aktivnosti na sistematizaciji i utvrđivanju liste

bespravnih objekata za koje nije podnijet zahtjev za legalizaciju i objekata koji nijesu ispunili uslove za legalizaciju.

– Glavni grad treba da, na osnovu sistematizovane i utvrđene liste bespravnih objekata, obračunava i naplaćuje godišnju naknadu za korišćenje prostora za bespravne objekte vlasnicima bespravnih objekata koji nijesu podnijeli zahtjev za legalizaciju. Za ispunjenje preporuke potrebno јe da Ministarstvo prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine Glavnom gradu Podgorica dostavi smjernice i stručno uputstvo za obračun naknade za korišćenje prostora, saglasno prethodnim obraćanjima ovog subjekta – navedeno јe, između ostalog, u preporukama.

Odbiјeno 70 odsto zahtјeva

– U periodu od 2017. do septembra 2023. godine podnijeto je 13.959 zahtjeva za legalizaciju bespravnih objekata u Glavnom gradu, od čega su četiri odsto pozitivno riješena, odnosno doneseno je 561 rješenje o legalizaciji. Gotovo 70 odsto podnesenih zahtjeva je odbijeno. Međutim, revizijom je utvrđeno da i među predmetima koji se vode kao "postupak u toku" ima predmeta koji su odbijeni, prekinuti ili obustavljeni. Gotovo 92 odsto podnesenih zahtjeva za legalizaciju bespravnih objekata na teritoriji glavnog grada podneseno je 2018. godine. Određeni broj predmeta vodi se po kategorijama kako ih je definisao nadležni sekretarijat, i to: odbijen postupak, obustavljen postupak, prekinut postupak, postupak u toku, rešenje o legalizaciji i proslijeđeno na nadležnost drugom organu/opštini – navodi se, između ostalog, u izvјeštaјu DRI.