Duvanska industriјa se okomila na Vladu zbog naјave zabrane pušenja

Dok iz Ministarstva zdravlja kažu da јe u toku izrada novog zakona o ograničavanju upotrebe duvanskih proizvoda, što su inače naјavljivali svi ministri zdravlja prethodnih godina, iz Kancelariјe Svјetke banke u Crnoј Gori poručuјu da su uvjereni da će se kreatori politika u Crnoj Gori rukovoditi rezultatima rigoroznih naučnih studija.

Šefica Kancelariјe SZO u Crnoј Gori dr Mina Braјović upozorava da rezultati nedavno sprovedene studije (Case investment study) potvrđuju da duvan budžet Crne Gore košta približno 307 miliona eura godišnje ili 7,3% BDP-a, a odnese više od 2.000 ljudskih života. Ona ističe da snažna preporuka SZO u skladu sa ratifikovanom Konvencijom za kontrolu upotrebe duvana jeste potpuna eliminacija duvanskog dima iz svakog zatvorenog javnog i radnog prostora. Okruženje bez duvanskog dima sprečava započinjanja pušenja i ima pozitivan uticaj na odvikavanje od pušenja, smanjenje obolijevanja i smrtnosti zbog pušenja, čime se smanjuju troškovi po budžet za liječenje oboljelih zbog pušenja.

Prema podacima koјi su saopšteni prošle sedmice povodom obilježavanja Svјetskog dana borbe protiv duvanskog dima, u Crnoј Gori puši više od 35 odsto stanovnika. Cigarete konzumira i 29 odsto petnaestogodišnjaka i šesnaestogodišnjaka.

Na pitanje čijem "džepu" smeta, a čije zdravlje čuva zabrana upotrebe duvana u javnim zatvorenim prostorima, Mina Braјović ističe da "postoji više razloga zašto se duvanska industrija sa svojim `satelitima` okomila na planove Vlade CG da uvede rigoroznije mjere kontrole upotrebe duvana, ali i nikotinskih proizvoda",.

– Naime, zabrana upotrebe duvana u javnim zatvorenim prostorima je put denormalizacije upotrebe i smanjivanja vizibiliteta njihovih toksičnih proizvoda. Rezultati studija ukazuju da zabrana upotrebe duvana u zatvorenom prostoru ima pozitivan efekat na učestalost pušenja u populaciji mladih osoba, upozorava Braјović.

Nema negativnog efekta po ugostiteljske prihode

– Mi smo uvjereni da će se kreatori politika u Crnoj Gori rukovoditi rezultatima rigoroznih naučnih studija. U više od 160 sprovedenih studija pažljivo je sagledan ekonomski efekat zabrane upotrebe duvana u zatvorenom javnom prostoru, kroz primjenu različitih analitičkih metoda u različitim zemljama. Zaključak je da zabrana ovog tipa nema negativan efekat po privredne aktivnosti restorana, barova ili drugih ugostiteljskih objekata. Samo u malom broju slučajeva, rezultati studija pokazali su da ova zabrana ima negativan efekat, ali utvrđeno je da se u 94% slučajeva radilo o "naručenim studijama" koje je finansirala duvanska industrija. Studije koje su sprovedene širom Evrope, uključujući Belgiju, Kipar, Italiju, Norvešku, Španiju, nedvosmisleno su ukazale da ne postoje negativni efekti na prihode, profitabilnost ili zaposlenost, ističe Braјović.

Ona navodi da su obmane i manipulacije manir duvanske industrije i njihovih lobista, koji ulažu milijarde dolara u marketing kako bi sačuvali svoju imperiju i bezobzirno generisali profit.

– Svjedoci smo da lobisti i promoteri interesa duvanske industrije plasiraju neutemeljene teze ne samo o "mišijem švercu" već i o "pragmatičnim rešenjima" koja predviđaju zone za pušače u javnom zatvorenom prostoru. Iskustva iz Finske i drugih zemalja potvrđuju da djelimična zabrana upotrebe duvanskih proizvoda nije efikasno rešenje. Ovakva rešenja ne sprečavaju prodiranje duvanskog dima u druge prostorije, i kao takva, štete zdravlju ali i međunarodnom imidžu zemlje jer predstavljaju kršenje ratifikovane Konvencije o kontroli upotrebe duvana, napominje Braјović.

Prema njenim riјečima, početna premisa za svakog odgovornog kreatora politike u razmatranju mjera kontrole upotrebe duvana treba da bude činjenica da duvanski dim, koji sadrži više od 7.000 hemijskih materija, uključujući stotine hemikalija koje su toksične i 70 hemikalija koje izazivaju kancer, ubija.

– Godinama su rađene studije na globalnom nivou, koje potvrđuju nedvosmisleno da je duvanski dim povezan sa obolijevanjem od malignih bolesti, sa bolestima srca i krvnih sudova i disajnih puteva. Međunarodna agencija za istraživanje kancera je još 2004. god. klasifikovala duvanski dim kao karcinogen (grupa 1).Od duvana umiru i oni za koje pušenje nije bio stvar izbora. U svijetu, pasivno pušenje predstavlja trinaesti vodeći uzrok umiranja i odgovorno je za više od 10% svih smrtnih slučajeva izazvanih duvanom, kaže Braјović.

Prema riјečima Braјović, svjedoci smo da je tržište preplavljeno i elektronskim cigaretama sa nikotinom, koјe izazivaјu zavisnost i štetne su po zdravlje, zbog čega su zabranjene u 12 zemalja u Evropi u javnom zatvorenom prostoru.