Iz Instituta su kazali da pozdravljaju usvajanje medijskih zakona, koji su nesporno značajni za Crnu Goru i njen evropski interes, ali da smatraju da su doneseni u vremenskoj iznudici i odomaćenoj praksi partijskog pogađanja koje ne ide u prilog dobrom upravljanju medijskim sektorom i slobodi medija.
- Partijske pogodbe su bile očigledne kod izmjena Nacrta zakona o nacionalnom Javnom medijskom servisu Crne Gore kojim je Vlada promijenila predlog radne grupe za izradu zakona snižavanjem kvalifikacija za imenovanje generalnog direktora i članova savjeta sa deset na pet godina radnog iskustva, rekli su iz IMCG-a.
Oni smatraju da su time političke stranke odustale od principa meritokratije i demonstrirale želju da zadrže kontrolu nad Javnim servisom.
- Dobro je što je Vlada odustala od namjere da Administrativni odbor Skupštine Crne Gore bira članove Savjeta RTCG iz nevladinih organizacija. Zadržavanjem takvog rješenja, izvršna vlast bi zadržala evidentan politički uticaj na rad Javnog servisa, kazali su iz IMCG-a.
U saopštenju Instituta navodi se da je rješenje da Skupština imenuje, a ne da bira članove Savjeta, na kojima je insistirao civilni sektor u radnoj grupi, poboljšanje u odnosu na zakon iz 2020. godine i daje mogućnost Javno servisu da bude uređivački autonoman.
Ocjenjuje se da je rješenjima da se pored fiksnih godišnjih izdvajanja iz budžeta od oko 20 miliona EUR, Javnom servisu omogući prihodovanje i od marketinga u udarnim terminima, a protiv kojih je bila radna grupa za izradu medijskih zakona, Javni servis je stavljen u dobar položaj u odnosu na konkurenciju.
- Ali je cijena toga politička trgovina oko smanjenja kriterijuma za izbor rukovodoćih struktura i politička kontrola medijske kuće od velikog značaja za demokratizaciju društva, ističe se u saopštenju Instituta.
Navodi se da zakonska rješenja predviđaju poboljšanja i transparentnije oglašavanja javnih preduzeća u onlajn medijima, jačanje finansijske i uređivačke samostalnosti lokalnih, javnih emitera kroz fiksno izdvajanje iz budžeta, jačanje uloge regulatora u zaštiti primjene profesionalnih standarda.
- Rad na novim zakonima, međutim nije stvorio pretpostavke za rješavanja pitanja „kupovine javnog mnjenja“ kroz uticaj sa strane, održivosti medijskog tržišta, transparentnost vlasništva, što su neki od ključnih problema medijske scene Crne Gore, smatraju u IMCG-a.
Oni smatraju da se pogodbama o produkcionim kvotama za televizijske i radio stanice, o povećanju finansijske podrške države kroz Fond za medijski pluralizam i da Javni servis zadrži reklame u udarnim terminima, zadržava postojeće stanje.
Iz Instituta su kazali da je preduslov za zaštitu medijskih sloboda primjena usvojenih akata za šta je potrebna politička volja.
Prema njihovim riječima, ta volja je potrebna i za dovođenje medija u sklad sa evropskim vrijednostima.
- Crnu Goru tek očekuje posao usaglašavanja sa propisima EU iz oblasti medija i digitalnih usluga, koji pružaju potrebne mehanizme za vraćanje povjerenja u medije i institucije društva, zaključuje se u saopštenju.
