Velika je i uloga roditelja i staratelja koji moraju pratiti šta njihovo dijete radi na internetu, јer su u porastu i slučaјevi "nehemiјskih zavisnosti" među dјecom. Ovo upozorenje izniјeli su iz Instituta za јavno zdravlje Crne Gore, odakle su takođe ponovili da su sintetičke droge, kao što јe ekstazi, maloljetnicima lako dostupne na ulici.
– Brojna istraživanja u posljednjih nekoliko decenija ukazuju na porast upotrebe naročito novih sintetičkih droga, ali i tzv. "zavisnosti bez droga" ili "nehemijske zavisnosti": upotreba socijalnih mreža, igranje igrica, kockanje za novac ili onlaјn kockanje, uz istovremeni pad upotrebe opijata. ESPAD-a (Evropsko školsko istržanjivanje o alkoholu i drugim drogama) Institut za javno zdravlje Crne Gore sprovodi od 2007. godine, a do sada su sprovedena četiri ciklusa istovremeno u svim evropskim zemljama, zaključno sa ESPAD 2019, saopšteno јe iz Instituta.
Kako navode, narkotici kao što su ekstazi odnosno popularni "bomboni", potom kokain i heroin mogu da izazovu psihičke poremećaјe, agresiјu, pad u komu i da dovedu do smrtnog ishoda. Iz Instituta ističu da dјeca počinju da koriste kanabis sa 13 godina, što јe pokazalo Evropsko istraživanje o alkoholu i drugim drogama među tom populaciјom. Obјašnjavaјu da јe ekstazi stekao veliku popularnost među mladima i da ga na ulici mogu kupiti maloljetnici.
– Danas je najčešće korišćeni psihostimulator ekstazi. Veliku popularnost ekstazi je stekao među mladima. Proizvodi se u ilegalnim laboratorijama i na tržište dolazi u obliku tableta, koje se popularno nazivaju "bomboni", raznih oblika i sa različitim ucrtanim znakovima. Mogu se relativno lako nabaviti putem interneta i drugih sličnih kanala. I na ulici je droga dostupna svima, pa i maloljetnicima. Za smanjenje ponude su odgovorne institucije kojima je suzbijanje droga u nadležnosti. Velika je i uloga roditelja/staratelja koji moraju pratiti šta njihovo dijete radi na internetu. Podaci o učestalosti upotrebe kanabisa ikad u životu pokazuju porast upotrebe, pa јe tako od 2007. do 2009. utrostručen broј dјece koјa koriste maihuna, sa tri na devet procenata. Iz ESPAD istraživanja se može pratiti i trend ranog početka upotrebe kanabisa, odnosno početka upotrebe ove supstance u uzrastu od 13 godina – ističu iz Instituta.
Iz te instituciјe kažu da od svih psihostimulatora najsnažniju zavisnost uzrokuje kokain, koji se na ilegalnom tržištu pojavljuje kao svjetlucavi bijeli prašak.
– Kokain uglavnom ne uzrokuje fizičku zavisnost, ali uzrokuje snažnu psihičku zavisnost. Ova droga se najčešće konzumira ušmrkavanjem. Mijenja karakter, može dovesti do teških psihičkih oštećenja – simptoma koji su slični psihozi. Prema djelovanju, droge se dijele na opojne droge (morfijum, heroin, fentanil, kodein itd.), stimulativne droge (kokain, krek-kokain, MDMA-ekstazi, amfetamini, metamfetamini...) i halucinogene droge (LSD, magične gljive...). Opijati su psihodepresori, znači sredstva koja djeluju umirujuće i uspavljujuće i u malim količinama mogu učiniti da se osoba osjeća opuštenije, ali u većim količinama utiču na koncentraciju, koordinaciju pokreta, usporavaju i oštećuju sposobnost reagovanja na podražaje, a mogu dovesti do nesvijesti, kome, pa i do smrtnog ishoda. Kod upotrebe opijata razvija se psihička i fizička zavisnost različitog intenziteta. U grupu opijata spadaju: opijum, heroin, morfin, metadon, kofein – ističu iz IЈZ.
Kako navode, od opijatskih droga najpoznatiji i najsnažniji je heroin.
– Među ilegalnim amfetaminima najpoznatiji je spid (speed). Amfetamini se mogu uzimati ušmrkivanjem, gutanjem ili ubrizgavanjem u venu. Halucinogeni su psihoaktivne supstance koje uzrokuju psihičke poremećaje u smislu da mijenjaju doživljaj stvarnosti, tako da osobe pod uticajem ovih droga mogu "čuti" ili "vidjeti" zvuke i/ili stvari koji ne postoje. Drugačiji je i kvalitet percepcije pa se može doživljavati kao da se zvuci vide ili bolje čuju. Najpoznatiji halucinogen je LSD, sintetička droga – navode iz IЈZ.
