Tokom Drugog svjetskog rata nacistička Njemačka i njeni pomagači su izvršili geneocid nad Romima. On je započeo isključivanjem Roma iz društva, oduzimanjem prava, progonima, da bi se na kraju završio ubijanjem, saopšteno je iz NVO Serdar.
- I ako je progon započeo odmah po dolasku nacista na vlast, ključni momenat je predstavljala naredba komandanta nemačkog Šuctšafela (SS-a) i Gestapoa Hajnriha Himlera od 16. decembra 1942. godine, po kojoj su svi preostali Romi naseljeni na području Trećeg Rajha, morali biti deportovani u logore radi njihove likvidacije - stoji u saopštenju.
Naglašava se da sistematsko uništavanje pripadnika romskog naroda imalo je za posljedicu stradanje između 220 000 i 500 000 Roma koji su poticali iz više evropskih država. Broj stradalih nikada nije tačno utvrđen.
- Prvo javno priznanje nacicistickog progona i ubijanja Roma iz rasnih pobuda i priznanje da se taj progon mora definisati kao genocid, došlo je u vidu izjave Saveznog kancelara zapadne Njemacke Helmuta Šmita, kada se sastao sa delegacijom novooosnovanog Centralnog saveta njemačkih Sinta i Roma 17. marta 1982. godine, kao i kasnije sa delegacijom Svjetskog Kongresa Roma - navodi se u saopštenju.
Poslije toga, dodaje se, kancelar Helmut Kol je ponovio ovu izjavu u debati u Bundestagu 7. novembra 1985. godine. Ovaj dan se može smatrati za prvo javno priznanje da su Romi bili žrtve genocida, naročito zato što je iznijeta u njemačkom parlamentu.
Sredinom te iste decenije, ponovo počinje da se javlja zli duh oko 500 nekažnjenih zlikovaca Nirberškog procesa koji su na volšeban način sklonjeni u Sjevernu Ameriku, Argentinu i druge južnoameričke zemlje. Ti nekažnjeni zlikovci u mnogim zemljama, ponovo su stali na noge i „školovali“ su nove sljedbenike fašizma širom Evrope.
Romi su sve češće bili meta udara, kao nepoželjni, u narastajućoj plimi nacišovinizma u centralnoj, istočnoj i jugoistočnoj Evropi.
- Nije dovoljno samo sjećanje i komemoracija, bez debate na ovu temu, jer će bez debate ostati u praznom prostoru i bez dosezanja nužnog cilja – javnog govora o tragediji - zaključuje se u saopštenju NVO Serdar.
