Tema okruglog stola koji je okupio brojne predstavnike opština bila su tri zakonska teksta u formi predloga i to zakon o legalizaciji bespravnih objekata, zakon o izgradnji objekata i zakon o uređenju prostora, kojima se oko 80 odsto nadležnosti države prenosi na opštine, u skladu sa decentralizacijom.
U ime predlagača zakona, sastanku su prisustvovali brojni predstavnici Ministarstva prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine na čelu sa državnom sekretarkom Marinom Izgarević.
- Opštine su, kako je naglasio predsjednik Odbora za planiranje Zajednice opština Marko Lalević, imale najviše primjedbi na Predlog zakona o legalizaciji bespravnih objekata. Opštinama je sporno predloženo rješenje kojim se utvrđuje obaveza jedinicama lokalne samouprave da osnivaju Komisiju koja će vršiti pregled objekata na terenu i utvrđivati tačnost geodetskih elaborata sa stvarnim stanjem. Kako geodetski elaborat izrađuju licencirane geodetske agencije i snose odgovornost za svoj rad, i kontrolu njihovih elaborate vrše Komisije Uprave za nekretnine, smatramo suvišnim da se obrazuju opštinske Komisije koje će vršiti pregled bespravnog objekta i kontrolisati geodetske elaborate, jer nisu stručni za datu oblast- navodi se u saopštenju.
“U čl. 25 i 28 kojim se propisuju naknada za urbanu sanaciju i naknada za korišćenje prostora, napominjemo da se radi o namjenskom lokalnom prihodu koji se usmjerava za komunalno opremanje naselja u kome se vrši legalizacija. Isti se ne može koristiti za finansiranje (član 40 Predloga zakona)osnivanja i rada državne Uprave za legalizaciju, u skladu sa ovim predlogom. Ukoliko obrađivač ne prihvati ovu sugestiju, podsjećamo na obavezu predlagača zakona kojim se smanjuju primici ili uvećavaju izdaci da, u fazi pripreme zakona, predloži drugi odgovarajući prihod, što je izričito propisano članom 7 Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti” smatraju u Zajednici opština Crne Gore".
- I pored iskazanih primjedbi Zajednice opština, Predlogom nije izmijenjen koncept utvrđivanja liste bespravnih objekata. Intencija Predloga zakona je da nelegalni graditelji upišu svoje objekte u katastar nepokretnosti u skladu sa članom 8 Predloga zakona. Mišljenja smo da utvrđivanje liste bespravnih objekata, treba da bude u nadležnosti jedino stvarno nadležnog organa za poslove identifikacije, upisa i evidencije objekta – Uprave za nekretnine. Jedinice lokalne samouprave nemaju nadležnost za identifikaciju bespravnih objekata, ni mogućnosti za angažovanje geodetskih agencija za izvršenje ovih poslova. Napominjemo i to da geodetske agencije ne mogu pristupiti identifikaciji objekta i premjeru bez saglasnosti vlasnika objekta, što u krajnjem ove norme čini neprimjenjivim- navodi se u saopštenju.
Na sastanku je razmatrana I sugestija opština da udaljenost granice susjedne parcele treba preispitati, kao eventualni blokirajući mehanizam legalizacije u slučaju kada vlasnik susjedne parcele odbije da da saglasnost, kao I predlog da se ukine riješenje koje predviđa udaljenosti od susjedne parcele za objekte do 500m2, jer se radi o već izgrađenim objektima koji postoje na terenu godinama/decenijama.
Jedinice lokalne samouprave imale su primjedbe i na Predlog zakona o uređenju prostora. Kako je Predlogom zakona dodato i nekoliko novih poglavlja, kao što je komora arhitekata i planera, Odbor je u svom Izjašnjenju sugerisao neophodnost organizovanja ponovne javne rasprave. Osim toga, Odbor je zakonodavcu sugerisao da se zakonom prepoznaju i lokalni objekti od opšteg interesa, koje bi trebalo zadržati radi prevazilaženja nedostataka u planskoj dokumentaciji.
- Takođe, Odbor je predložio da se zakonom predvidi mogućnost angažovanja privatnih privrednih društava za opštine koje ne budu u finansijskoj i kadrovskoj mogućnosti da osnuju sopstveno, ili sa jednom ili više opština, preduzeće za izradu planske dokumentacije. Kada je u pitanju Predlog zakona o izgradnji objekata opštine smatraju da, budući da Morsko dobro obuhvata najvredniji dio teritorije jedne opštine i da je to od suštinskog značaja za razvoj jedinica lokalne samouprave, tražili smo nadležnost JLS-a za donošenje Programa privremenih objekata u zoni morskog dobra i saglasnost JLS-a na Program privremenih objekata za područja nacionalnih parkova- navodi se u saopštenju.
Kako se privremeni i pomoćni objekti ovim zakonom tretiraju kao objekti za koje se ne izdaje građevinska dozvola, potrebno je precizirati u čijoj nadležnosti je inspekcijski nadzor nad njima, smatraju u opštinama.
S obzirom da se radi o tri ključna zakona za rad i razvoj lokalnih samouprava u oblasti prostornog planiranja, izgradnje objekata i legalizacije, kao i na to da su nastale značajne izmjene u dostavljenim Predlozima u odnosu na Nacrt zakona koji je bio na javnoj raspravi, opštine su tražile da se održi nova Javna rasprava, što nije prihvaćeno.
- Ipak, iz Ministarstva su naglasili da opštine kucaju na otvorena vrata i da je zajednički cilj da se urade što kvalitetnija zakonska rješenja, imajući u vidu i potrebe opština, njihove kapcitete ali i ono što su zahtjevi Evropske Unije kada je u pitanju ova problematika. Zato su donosioci odluka saglasni da se najveći mogući opseg primjedbi jedinica lokalne samouprave uvrsti u predložene akte, a da se podzakonskim dokumentima preciznije definišu određene oblasti, naravno, uz mogućnost izmjene i dopune zakona u skladu sa praksom- navodi se u saopštenju.