Monstat: Za 62 godine broj smrtnih slučajeva porastao za 3.000

U Crnoj Gori se poslednjih godina bilježi rast umrlih, a najveći maksimum dostignut je u vrijeme korone – 2021. godine, kada su zabilježena 9.152 smrtna ishoda. U 2022. godini registrovano je 7.078 umrlih za godinu, dok ih je prošle godine bilo 6.327.

Ukoliko se poslednji podaci koje je registrovao Zavod za statistiku uporede sa, recimo, 1961. godinom, lani je bilo gotovo duplo više umrlih nego prije 62 godine, kada je u državi registrovano 3.335 smrtnih slučajeva. Dakle, lani je bilo skoro 3.000 smrtnih ishoda više nego 1962. godine.

Iz podataka Monstata zaključuje se da se broj umrlih kretao do 4.000 sve do 2000. godine, kada je počeo znatno da raste i sve do 2016. bio je preko 5.000 smrtnih ishoda godišnje. Od te. godine brojke idu preko 6.000, da bi u vrijeme korone za tri godine bilo registrovano oko 25.000 smrtnih ishoda.

U 2023. godini prirodni priraštaj bio je pozitivan i iznosio je 681. U Crnoj Gori je prošle godine rođeno 7.008 živorođene djece, od kojih su 3.553, ili 50,7 odsto, dječaci, a 3.455, ili 49,3 odsto, djevojčice. Iste godine umrlo je 6.327 lica. Od tog broja 3.293 su muškarci, a 3.034 žene.

Posmatrano po regionima, najviše živorođenih (3.776) i umrlih (2.926) je u središnjem regionu. U sjevernom regionu zabilježen je negativan prirodni priraštaj koji iznosi minus 397. Pozitivan prirodni priraštaj evidentiran je u ostala dva regiona, s tim što je on veći u središnjem dijelu države, gdje iznosi 850, dok u primorskom regionu iznosi 228. Najmanji broj živorođene djece evidentiran je u aprilu – 494, od toga 272 dječaka i 222 djevojčice. Najviše živorođene djece zabilježeno je u julu – 682, od toga 351 dječak i 331 djevojčica.

Broj starih raste i u svijetu

Institut za javno zdravlje saopštio je ranije da činjenice ukazuju da će u svijetu broj osoba starijih od 60 godina porasti sa 600 miliona u 2000. godini na preko dvije milijarde u 2050. Predviđa se da će se između 2021. i 2050. godine globalni udio starije populacije povećati sa sadašnjih skoro 10 na oko 17 odsto.

– U društvima sa starijom populacijom imperativ je prilagođavanje sve većem broju starijih osoba koje posjeduju različite funkcionalne kapacitete, koji su uslovljeni ne samo kapacitetima pojedinca, već i društvenim i fizičkim okruženjem u kojem borave. Jednom riječju, podržavajuće okruženje igra ključnu ulogu u pomaganju starijim osobama da održe nivo aktivnosti i nezavisnost tokom godina – naveli su u Institutu i dodali da je posebno važna činjenica obezbjeđivanje ljudskih prava starijim osobama.

Takođe, zvanična statistika pokazuje da je trend starenja prisutan i u Crnoj Gori, gdje u strukturi stanovništva osobe starije od 65 godina učestvuju sa 13,5 odsto, što crnogorsko stanovništvo čini starim. Demografske projekcije Uprave za statistiku govore da će se taj procenat u bućnosti samo povećavati.

Najmanje lica lani je umrlo u novembru – 462, od toga 236 muškaraca i 226 žena. Najviše lica je umrlo u januaru, 617, od toga 316 muškaraca i 301 žena. U 10 mjeseci 2023. godine zabilježen je pozitivan prirodni priraštaj, dok je za dva mjeseca on bio negativan. Najviši prirodni priraštaj zabilježen je u julu i iznosi 155, a najniži u aprilu i iznosi minus 39.

U periodu 2019–2023. najviše djece rođeno je 2019. godine, i to 7.223, a najmanje u 2023. godini – 7.008. Najviše umrlih lica bilo je u 2021. godini – 9.152, a najmanje u 2023. godini – 6.327. Najviši prirodni priraštaj zabilježen je 2023. godine – 681, a najniži u 2021. godini – minus 2.119.

Migraciono područje

Treba istaći da je realno očekivati da će u narednih pola vijeka Crna Gora od jednog emigracionog postati izrazito imigraciono područje. To je i pretpostavljeno u projekcionim varijantama koje uključuju tzv. očekivane migracije. Pretpostavljeno je da će već nakon 2021. godine, odnosno počev od petogodišnjeg razdoblja 2021–2025. broj doseljenih biti stalno veći od broja odseljenih, a da će ukupan pozitivan migracioni saldo u cjelokupnom projekcionom periodu 2011–2060. iznositi oko 58 hiljada lica, ili prosječno oko 1.200 godišnje. Od posebne važnosti je da do sada, ili konkretnije u drugoj polovini 20. vijeka i prvoj deceniji 21. stoljeća, u Crnoj Gori nije zabilježen sličan obim, niti stopa prosječnog godišnjeg migracionog salda pozitivnog predznaka – saopštili su ranije iz Monstata.

Negativan prirodni priraštaj na nivou Crne Gore prvi put je zabilježen 2020. godine (minus 196), koja je prepoznata kao prva godina pandemije kovida-19.

Crna Gora je na dan 1. januar 2023. godine imala 616.695 stanovnika, od kojih 304.691 muškarca i 312.004 žene, pokazuju procjene broja stanovnika koje je objavila Uprava za statistiku (Monstat). Podaci sa popisa pokazuju da u Crnoj Gori živi oko 633.000 građana. Treba uzeti u obzir i znatan broj stranaca koji borave u Crnoj Gori.

U poslednje tri godine Crna Gora bilježi negativan prirodni priraštaj

U Crnoj Gori su 2000. godine živjela 603.152 građanina, a taj broj je nastavio da raste u narednim godinama i dostigao je najveći broj 2017, kada je bilo 622.387 stanovnika. U narednim godinama broj stanovnika je padao, pa ih je 2018. bilo 622.359, 2019 – 622.182, 2020 – 621.873, 2021 – 620.739, a 2022. godine – 617.683.
Prema rezultatima projekcija koje je ranije uradio Monstat, broj stanovnika Crne Gore u 2061. godini mogao bi da se kreće od 469.000 do 747.000 (varijanta visokog fertiliteta, odnosno rađanja).