Ilustracija

Ove godine 46 novih slučaјeva side, 16 oboljelih stranci

Država finansira sve komponente liјečenja, dok iz NVO tvrde da hitno treba riјešiti problem u prekidu pristupa terapiјama

Raspoloživi podaci govore da smo država sa niskom stopom HIV infekcije, iako se od februara 2022. godine suočavamo sa značajnim prilivom stranih migranata koji liječenje nastavljaju u našem zdravstvenom sistemu, sa regulisanim pravnim statusom boravka u Crnoj Gori, saopštili su iz Ministarstva zdravlja povodom Svјetskog dana borbe protiv side.

– Prema podacima iz Registra za HIV/AIDS Instituta za javno zdravlje, u Crnoj Gori sa HIV infekcijom živi oko 400 osoba. Od početka 2023. godine do kraja novembra tekuće godine, registrovano je 46 osoba sa HIV infekcijom u Crnoj Gori, od toga 16 osoba sa prethodno dijagnostikovanom infekcijom u zemljama porijekla, koje su, uz regulisan pravni status boravka, nastavile terapiju u našoj državi. Stoga, infektivni potencijal i prisutni socijalni faktori koji mogu uticati da se ova infekcija otme kontroli zahtijevaju stalni oprez i agnažman zdravstvenog sistema, ali i društva u cjelini, kažu iz Ministarstva zdravlja.

Taј resor sprovodi Nacionalni HIV/AIDS program u koordinaciji sa javnim zdravstvenim ustanovama i Nacionalnim koordinacionim tijelom za HIV/AIDS, zahvaljujući čijem predanom radu, kako tvrde, tokom svih ovih godina imamo mjerljive rezultate u prevenciji HIV/AIDS-a u našoj državi.

– Važno je istaći da Vlada Crne Gore u potpunosti finansira sve komponente liječenja, dok je u cjelosti preuzela i finansiranje nabavke brzih testova i ispitivanja urina, usluge dobrovoljnog savjetovanja i testiranja, nabavku metadona i terapije za održavanje metadona, kao i usluge u javnim institucijama, rutinski nadzor nad HIV-om i module kontinuirane medicinske edukacije – ističu iz ministarstva.

IJZCG: Od 1989. godine umrlo 67 osoba

Iz Instituta za javno zdravlje saopštili su da je prvi slučaj HIV infekcije u Crnoj Gori registrovan 1989. godine i od tada se, izuzimajući godine kovid pandemije, kada je došlo do smanjenja broja registrovanih slučajeva, svake godine povećava broj novoregistrovanih osoba.

– Od početka epidemije 1989. do kraja prošle godine registrovana je ukupno 371 osoba inficirana HIV-om, uključujući i osobe sa regulisanim statusom boravka koje se prvi put registruju u našem sistemu – kazali su iz IJZ i dodali da je u tom periodu 67 osoba umrlo od AIDS-a.

Kako su dodali, korišćenjem epidemioloških modela procjenjuje se da je stvarni broj osoba u našoj zemlji koje žive sa HIV-om oko 400, pa se smatra da više od petine inficiranih nije dijagnostikovano, to jest nijesu svjesni HIV statusa.

– Najveći broj HIV infekcija – 77 odsto – dijagnostikuje se u uzrastu od 20 do 39 godina, a znatno veći broj inficiranih su muškog pola. Infekcija se najčešće prenosi, u 86 odsto slučajeva, preko nezaštićenog seksualnog odnosa. Najveći broj inficiranih registrovan je u Podgorici, 44 odsto, i u primorskoj regiji, 37 odsto – saopšteno je iz IJZ.

Sa druge strane, iz NVO Juventas i Kvir Montenegro tvrde da su prekidi u pristupu ljekovima za osobe koje žive sa HIV-om јedan od prioritetnih problema koji zahtijeva hitno rјešenje.

– Potreban je konstantan i nesmetan pristup svim ljekovima. Osobe koje koriste droge nisu dovoljno obuhvaćene terapijom za hepatitis C, a vakcina za hepatitis B češće јe bila nedostupna nego dostupna tokom prethodnih godina. Ističemo i potrebu za uvođenjem savremenih mjera prevencije, uključujući i uvođenje PreP-a u zdravstveni sistem, na način da postane dostupan svima kojima je potreban. U tom smislu pohvaljujemo trenutne napore Klinike za infektivne bolesti, a očekujemo još proaktivniju ulogu Ministarstva zdravlja i Fonda zdravstva – kazali su iz Juventasa i Kvir Montenegra.

Pojasnili su da je PrEP u Evropi prepoznat kao zlatni standard za prevenciju kod nekih grupa i pojedinaca zbog čega ga je preporučio Evropski centar za kontrolu bolesti.

– Pre-ekspozicijska profilaksa (PrEP) je strategija prevencije HIV-a koja se temelji na antiretroviralnoj terapiji koja ima za cilj da spriječi ili barem smanji rizik od HIV infekcije kod odraslih osoba, koje nisu inficirane virusom, ali su izložene visokom riziku od infekcije – pojasnili su iz tih NVO.