- To je drugi put u tri mjeseca da Ministarstvo pravde ignoriše preporuke i Komiteta protiv torture (CAT) i Komiteta za prava osoba sa invaliditetom (CRPD) i Evropskog komiteta za sprečavanje mučenja (CPT) i one sadržane u Izvještaju o Univerzalnom periodičnom pregledu za Crnu Goru (Universal Periodic Review - UPR) iako neke od njih datiraju još od 2014. godine. Dodatno, uprkos najavi ministra pravde Andreja Milovića, nije do kraja razmotrena ni mogućnost za uvođenje krivičnog djela Femicid - navode u saopštenju.
Dodajud a ignorisanje tih preporuka predstavlja propust u adekvatnoj zaštiti ljudskih prava i uspostavljanju pravne sigurnosti, ne ispunjava privremena mjerila za poglavlje 23 i nije u skladu s očekivanom dinamikom reformskih procesa koje državu treba da približe članstvu u Evropskoj uniji.
- Ministarstvo pravde je zaključilo Nacrt zakona o izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika posle samo dva sastanka radne grupe, čiji članovi o finalnoj verziji nacrta uopšte nijesu konsultovani. Ovakav postupak izaziva ozbiljne sumnje u svrsishodnost formiranja bilo kakve radne grupe i uključivanja NVO u pripremu zakona i strategija, odnosno procese donošenja odluka. Dodatno, javna rasprava će trajati svega 20 dana - do 18. marta - i to bez okruglog stola, koji bi omogućio širu raspravu sa nadležnim predstavnicima Ministarstva pravde - smatraju oni.
Dodaju da je naročito alarmantno to što je Ministarstvo pravde potrebu za ubrzanim postupkom donošenja izmjena i dopuna obrazložilo "dinamikom rada u okviru Pregovaračkog poglavlja 23 i ispunjenja Privremenih mjerila".
- Međutim, od pet predloženih izmjena, samo jedna ima uticaja na ovo poglavlje, dok se ostale pretežno odnose na sprečavanje pranja novca i finansiranja terorizma (poglavlje 4 i 24).Sa druge strane, za proces unaprijeđivanja temeljnih prava, gdje se od Crne Gore zahtjeva, usklađivanje pravnog okvira sa pravnom tekovinom Evropske unije i međunarodnim standardima, bilo je ključno inkorporirati i preporuke, primjera radi, Komiteta protiv torture (CAT), Evropskog komiteta za sprečavanje mučenja (CPT), Komiteta za prava osoba sa invaliditetom, što nije učinjeno iako ih ova tijela godinama ponavljaju i nevladine organizacije kontinuirano insistiraju na njima. Država je dužna da poštuje preporuke ovih tijela, jednako kao i obaveze iz procesa pridruživanja EU - pojašnjavaju oni.
Prema njihovim riječima, prije samo 15 dana, tokom vanredne posjete CPT-a Crnoj Gori, potpredsjednik Vlade Aleksa Bečić je naglasio da “crnogorska vlada trenutno preduzima konkretne mjere, kao što su izmjene Krivičnog zakonika, namjenjene jačanju pravnog okvira za borbu protiv mučenja i zlostavljanja”.
- Međutim, nijedan predlog Nacrta se ne odnosi na borbu protiv torture iako je usaglašavanje definicije mučenja sa Konvencijom protiv torture, pooštravanje kaznenih raspona i isključivanje zastarjelosti za sva djela torture bilo zatraženo još tokom javnih konsultacija za njegovu izradu. Naše NVO će u okviru javne rasprave ponoviti prijedloge koji su Ministarstvu pravde predočeni i putem Radne grupe za izmjenu i dopunu Krivičnog zakonika. Očekujemo od Vlade da obezbijedi hitno usvajanje svih preporuka međunarodnih institucija i tijela i omogući napredak Crne Gore u pregovorima o učlanjenju u Evropsku uniju - zaključuju u saopštenju.
Potpisnice saopštenja:
Akcija za ljudska prava (HRA), Asocijacija Spektra, Centar za demokratiju i ljudska prava (CEDEM), Centar za demokratsku tranziciju (CDT), Centar za građansko obrazovanje (CGO), Centar za istraživačko novinarstvo Crne Gore (CIN-CG), Centar za monitoring i istraživanje (CEMI), Centar za razvoj NVO (CRNVO), Centar za ženska prava (CŽP), Crnogorska LGBTIQ asocijacija Kvir Montenegro, Institut Alternativa, Institut za medije Crne Gore, Juventas, Sigurna ženska kuća i Udruženje mladih sa hendikepom Crne Gore (UMHCG).
