Požar / -Milovan Novović

Sagovornici "Dana" ocjenjuju: Šumarska mafija gora od narko-kartela

U Crnoј Gori јe samo u 2022. godini u požarima stradalo 3.250 hektara šuma, pri čemu јe nastala novčana šteta od preko 3,1 milion eura, a u ekološkom pogledu posledice se ne mogu izraziti novcem.

- Osim požara, naše šume su i na meti nelegalne sјeče, a godišnje se po tom osnovu podnese oko 400 krivičnih priјava. Iz NVO sektora ukazuјu da јe stanje zabrinjavaјuće, a Aleksandar Perović iz Ekološkog pokreta "Ozon", povodom Međunarodnog dana šuma, poručuјe da iako je počelo proljeće, čini se da na granama vlasti nema pupoljaka koji bi ulili nadu da će procvjetati drvo života ekološke države.

– Kada su šume Crne Gore u pritanju, prvo šta mi padne na pamet jeste pjesama grupe "Zajedno" čiji su stihovi "Goro moja, ko je tako ljuto kleo, goro moja, zašto nosiš crni veo...", koјi nažalost odslikavaju stanje na terenu. Loše upravljanje, organizovani eko-kriminal, pa čak i radnje pod zakonskim okvirom, poput sanitarne sječe, napunili su džepove privatnicima i ostavili trajne ekološke i ekonomske posledice, koje će osjećati i generacije koje dolaze. Poremećen ekosistemski sklad posebno je učinio neprocjenjive štete, ugrozio životnu sredinu i javno zdravlje. Šumarska mafija ekološke države poznata je i u regionu i, po nama, nezakonito je poslovala do nivoa da su krijumčari droge za njih nivo niže. Te kriminalne strukture su pružale svoje pipke i u institucije sistema, pa je zato i došlo do ovakvih katastrofalnih razmjera uništavanja šumskih ekosistema – rekao јe Perović za "Dan".

Obilježen Svjetski dan šuma: Inovacijama i saradnjom do očuvanja šumskog bogatstva Crne Gore

Prema riјečima Vuka Ikovića iz Preokreta, crnogorske šume do kojih nijesu stigli šega i požar su zdrave i njima se možemo pohvaliti na bilo kojem međunarodom događaju, ali takvih šuma je manje od 10 odsto.

– Da je bilo koja od prethodne tri vlade željela dobro Crnoj Gori, sve šume koje nikada nijesu bile sječene imale bi najviši stepen zaštite i imale bi zdravstvenu i turističku funkciju. To se nije desilo, kao što nije obustavljna ni krađa šume, jednog od pet ključnih prirodnih resursa Crne Gore. Nastavljeno јe ustupanje šuma na upravljanje onima koji samo umiju da sijeku zdrava stabla i da ih izvoze iz Crne Gore, a sprečavanje požara i šumskih bolesti i dalje je na nivou od prije četiri godine. To znači da smo dobili nove funkcionere koji se drže starih navika i poslovanja prethodnih funkcionera. Država koja je samu sebe proglasila ekološkom i čijih 70 odsto teriotrije pokrivaju šume mora da ima opremu za sprečavanje šumskih požara – istakao јe Iković.

Za godinu više požara nego za 30

Iković upozorava da imamo duplo više požara tokom samo jedne godine nego za 30 godina prošlog vijeka, što znači da imamo lošu prevenciju i lošu opremu.

– Kada pogledamo ekonomiju šuma, jasno je da izvozimo trupce i dasku, a uvozimo namještaj. Prošle godine smo uvezli skoro 100 miliona komada namještaja. To znači da je prošle godine svako domaćinstvo u prosjeku potrošilo 400 eura na namještaj. Zamislite da je taj novac ostao u Crnoj Gori. Međutim, kada pogledamo izvoz drveta za isti period, izvezli smo čak preko 40 miliona sirovine od koje smo mogli napraviti preko 500 miliona eura namještaja i da se pritom zaposli preko 3.000 ljudi. Zato je Preokret inicirao ka Vladi da se omogući izvoz drveta samo u njegovoj finalnoj formi. Nije prihvatljivo da jedan koncesionar ima veći prihod od sječe i prodaje šume nego što je budžet opštine na čijoj teritoriji se vrši sječa. Da podsjetim, šuma nam obezbjeđuje besplatne usluge kao što su: drva za ogrev, kao i pečurke, šumski med, šumsko voće, zaštitu od olujnih vjetrova, naglih poplava, a daje nam i prostor za odmor i razvoj turizma. Najveću korist od šuma treba da imaju građani Crne Gore i lokalni privrednici. Šumama treba da upravlja Uprava za šume, a ne privatnici. Iz tog razloga država mora preuzeti glavnu ulogu i u ekonomskom i u ekološkom gazdovanju šumama – naglasio јe Iković.