Tokom 2022. godine trećina rješenja osnovnih sudova u Pljevljima i Bijelom Polju o određivanju pritvora odnosila se na krivično djelo nasilje u porodici i porodičnoj zajednici, a kod Osnovnog suda u Baru dominantni su bili pritvori zbog imovinskih delikata, odnosno krađa, pokazuјu podaci iz tih sudskih instanci dobiјeni na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informaciјama.

To bi u neku ruku mogao da bude i jedan od indikatora da velika nemaština na sjeveru često izaziva porodične razmirice, za razliku od bogatijeg Primorja, ali i da još nije nestala patrijarhalnost u porodičnim odnosima, saopštili su za "Dan" iz Akcije za socijalnu pravdu (ASP), koja je radila analizu o pritvorima, sa fokusom na nekoliko osnovnih sudova u Crnoj Gori.

Analiza pojedinačnih rješenja o pritvorima u Pljevljima i Biјelom Polju, a koji su određeni zbog porodičnog nasilja pokazuje često zapanjujuće primjere fizičkih okršaja između članova porodica, a u većini slučaјeva nasilnici su muškarci, a žrtve nasilja žene, ali i djeca.

Porodični sukobi često se događaјu u domaćinstvima u ruralnim područjima Pljevalja i Bijelog Polja. Nekad su podstaknuti pijanstvom muških članova ili počinju bezazlenim svađama i prepirkama, a ishoduju brutalnim korišćenjem teških predmeta (motika, grabulje, cjepanice, nož).

Osnovni sud u Bijelom Polju je tokom 2022. donio 29 rješenja o određivanju pritvora, od čega se deset, ili trećina, odnosilo na sumnju u krivično djelo nasilje u porodici ili porodičnoj zajednici. U istoj godini je donijeto i 30 rješenja o produženju pritvora, od čega se osam odnosilo na ove delikte, a uglavnom uz obrazloženje da postoјi opasnost od ponavljanja krivičnog djela.

Osnovni sud u Pljevljima je tokom 2022. godine donio 16 rješenja o određivanju pritvora, a čak deset se odnosi na sumnju u krivično djelo nasilje u porodici i u porodičnoj zajednici, što je preko 60 odsto od ukupnog broja. Od 12 rješenja o produženju pritvora (za koja je bio nadležan Viši sud u Bijelom Polju, jer pljevaljski nema tročlano sudijsko vijeće), polovina se odnosi na ovo djelo, a pritvor je produžavan zbog opasnosti od ponavljanja krivičnog djela.

Osnovni sud u Baru je tokom 2022. godine donio 39 rješenja o određivanju pritvora, od čega јe 13 rješenja, ili trećina, doniјeto zbog sumnje da su učinjena krivična djela krađa, 10 zbog sumnji u krivično djelo nasilje u porodici ili porodičnoj zajednici, pet zbog sumnje u krivično djelo ugrožavanja sigurnosti, a ostala zbog sumnje da su počinjena druga krivična djela.

Taј Osnovni sud je u 2022. godini duplo više puta produžio pritvor, odnosno donio 85 rješenja o produženju pritvora, a kao osnov za produženje pritvora u 67 rješenja navedena je opasnost od ponavljanja krivičnog djela, a to se većinom odnosi na osnovanu sumnju da su učinjena krivična djela krađa ili nasilje u porodici i u porodičnoj zajednici.

Dakle, u primorskom Baru najčešći su bili imovinski delikti, a odmah iza njih su krivična djela u vezi sa nasiljem u porodici i u porodičnoj zajednici.

ASP je radila analizu o pritvorima sa fokusom na nekoliko osnovnih sudova, u okviru projekta koji finansijski podržava Građanska alijansa, a u vezi sa širim projektom koji finansira Evropska unija, a kofinansira Ministarstvo javne uprave, i stavovi izniјeti u analizi i kroz medijske tekstove isključiva su odgovornost te nevladine organizacije.