Evropski sud pravde ukinuo je sankcije za više ruskih biznismena, a među njima su i oni bliski predsjedniku Rusije Vladimiru Putinu. I dok Evropski sud ukida sankcije, crnogorski Ustavni sud dvije godine ne može da donese odluku da li je Vlada donijela u skladu sa Ustavom odluku o sankcijama i zamrzavanju imovine ruskim državljanima, prenosi portal Adria.

Kako piše Time of Israel, predsjednik Izraela Isak Hercog lično je zatražio pomoć od prvog čovjeka Francuske Emanuela Makrona za ukidanjem evropskih sankcija protiv ruskog oligarha Moše Kantora, istaknutog Jevreja, koji je takođe blizak Putinu.

Velika Britanija je ranije optužila Kantora, koji ima dvojno rusko-britansko državljanstvo i živi u Londonu više od decenije, da je aktivan u industrijama „koje Putin koristi da podrži svoju ratnu ekonomiju“. Sankcije su uključivale zamrzavanje njegove imovine u Velikoj Britaniji.

Kantor je glavni akcionar Akrona, jednog od najvećih proizvođača đubriva u Rusiji. Od tada se suočava i sa sankcijama EU.

Izraelski predsjednik je od francuskog kolege zatražio ukidanje sankcija za Kantora koji je bio glavni organizator mnogih jevrejskih događaja, a inače i ključni govornik na Svjetskom forumu o holokaustu, 2020. u Jerusalimu, koji je okupio svjetske lidere – uključujući Putina i Makrona.

Osim Kantora, za kojeg lobira Izrael, ranije su sankcije ukinute za nekoliko ruskih biznismena i to Grigorija Berzekina, Farhada Ahmedova, Aleksandra Šuljgina i Georgija Šuvajeva (koji je poginuo tokom rata u Ukrajini u jesen 2022. godini).

Advokat advokatske firme ACKUIS (Pariz, Brisel) Vilijam Žilijer, koji zastupa interese milijardera Farhada Ahmedova, isključenog sa sankcione liste, objasnio je za Forbs zašto je, po njegovom mišljenju, EU donijela takvu odluku. Savjet EU, koji je saopštio odluku da ne produži sankcije nekolicini Rusa, nije precizirao razloge.

Prema Julijeru, ukidanje sankcija je očigledno povezano sa sa tužbom Ahmedova.

- Pravna služba Savjeta, na osnovu rezultata proučavanja slučaja, smatrala da su njihovi stavovi krajnje nesigurni i kao rezultat toga da postoji veliki rizik od gubitka na sudu, kao što se desilo sa slučajem Aleksandra Šuljgina, rekao je on za Forbs.

On ističe da je uvrštavanje Farhada Ahmedova na listu sankcija rezultat jasne greške.

- To smo neumorno tvrdili i Savjetu EU i sudu tokom 18 mjeseci. Ova odluka nije imala pravni osnov i potpuno je nezakonita. U ovoj fazi možemo samo da pozdravimo činjenicu da je ovoj izuzetno štetnoj situaciji došao kraj i da je vladavina prava konačno obnovljena, rekao je on.

Partner ACKUIS-a Jurij Šumilov takođe zastupa interese biznismena Grigorija Berezkina u Sudu pravde EU i Savjetu EU.

Evropska unija je ove nedjelje saopštila da je odlučila da ne produži sankcije, koje ističu 15. septembra, za četiri ruska građanina. EU je 14. septembra pojasnila da će Ahmedov, Berezkin i bivši šef Ozona Aleksandar Šuljgin biti isključeni sa liste sankcija. Sva trojica su sankcionisana u proljeće 2022. godine na osnovu toga što ih je Savjet EU smatrao velikim biznismenima bliskim ruskom predsjedniku Vladimiru Putinu i zaposlenima u sektorima privrede koji obezbjeđuju značajan izvor prihoda ruskoj vladi. Sva trojica su osporila sankcije na sudu, ali je tek u odnosu na Šuljgina sud uspio da donese odluku i početkom septembra stao je na njegovu stranu, zaključivši da Savjet EU nije pružio dokaze po kojima se Šuljgin može smatrati uticajnim biznismen nakon što je napustio liderske pozicije u Ozonu.

- Bio je to veoma težak i dug put, ali smo srećni što je pravda pobijedila i što smo uspjeli da učestvujemo u vraćanju dobrog imena našeg klijenta. Ovo je prva pozitivna odluka Suda pravde EU u vezi sa predstavnikom ruskog biznisa, rekla je za Forbs Anastasija Konstantinova, partnerka i šefica prakse za sankcije kompanije Ribalkin, Gorcunjan, Djakin i partneri, koja je zastupala Šulginove interese.

Očigledno je da uticajni ljudi lobiraju da se određenim biznismenima ukidaju sankcije, dok se „obični“ građani i dalje nalaze pod njima. Takav slučaj je i u Crnoj Gori koja je među prvima uvela sankcije ruskim državljanima, za desetine njih zamrznula i imovinu, ukinula direktne avio linije i sve to učinila bez odluke suda. Zbog ove odluke Crna Gora je praktično zatvorila vrata ruskim turistima, koji su godinama bili najbrojniji na crnogorskom primorju.

Zbog toga su pred Ustavnim sudom dvije inicijative za ocjenu ustavnosti Vladinih odluka, ali se konačna odluka još uvijek čeka.

Pravnici su ranije upozoravali Vladu da se može naći u problemu i pred tužbama za odštetu, ukoliko Ustavni sud ocijeni da su odluke donijete mimo Ustava.