/ foto: srđa boljević

Deficit budžeta 63 miliona, 450 eura primaće 74.000 penzionera

Prihodi od doprinosa iznose nominalno 452,1 milion ili 87,78 odsto ukupnih prihoda, što znači da je Fond iz opštih prihoda budžeta Crne Gore prihodovao iznos od 62,93 miliona eura, odnosno 12,22 odsto, što predstavlja deficit Fonda

Od 1. januara minimalna penzija je uvećana na 450 eura, a taj iznos primanja imaće 74.000 penzionera. Za uvećanje penzija tih korisnika budžetom je opredijeljeno 103 miliona eura, dok je ukupan budžet Fonda penzijsko-invalidskog osiguranja (PIO) u ovoj godini 743,9 miliona eura.

– Budžet Fonda za 2023. godinu, nakon rebalansa koji je usvojen krajem novembra, iznosi 569,6 miliona eura, dok budžet projektovan za 2024. godinu iznosi 743,9 miliona eura. Sredstva za povećanje minimalnih penzija na iznos od 450 eura, kao i sredstva za isplatu penzija za sve druge penzionere kojima penzija iznosi do 450 eura, projektovana su i obezbijeđena u budžetu, u iznosu od oko 103 miliona eura. Preostala sredstva planirana su za isplatu ostalih penzija, koje će biti usklađivane u zakonom predviđenim terminima – saopštili su "Danu" iz Fonda PIO, čiji je izvršni direktor Ranko Aligrudić.

Hoće li biti povećanja znaće se u februaru

Zakon o PIO predviđa usklađivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja tri puta godišnje: 1. januara, 1. maja i 1. septembra, na osnovu statističkih podataka koje objavljuje Monstat.

– S tim u vezi, prvo naredno usklađivanje je od 1. januara, a statistički podaci o parametrima biće poznati početkom februara naredne godine – precizirali su iz Fonda.

Korisnici, koji primaju iznad 450 eura, znaće u februaru hoće li im i za koliko biti uvećana primanja.

Iz Fonda su, odgovarajući na naša pitanja, kazali da je, prema njihovim podacima o ostvarenim prihodima i izvršenim rashodima za period januar-novembar, Fond prihodovao ukupno 515,1 milion eura, koliko je i bilo potrebno za isplatu penzijskih primanja i drugih rashoda neophodnih za funkcionisanje Fonda u navedenom periodu.

– Prihodi od doprinosa iznose nominalno 452,1 milion ili 87,78 odsto ukupnih prihoda, što znači da je Fond iz opštih prihoda budžeta Crne Gore prihodovao iznos od 62,93 miliona eura, odnosno 12,22 odsto, što predstavlja deficit Fonda. Očekuje se da će do kraja godine odnos prihoda i rashoda ostati nepromijenjen – naveli su iz Fonda u odgovorima dostavljenim poslednjeg radnog dana u decembru.

Istakli su da je na kraju decembra najniža penzija iznosila 296,35 eura, te da je primalo 40.905 korisnika ovog prava u Crnoj Gori, a da će minimalnu penziju od 450 eura primati 74.000 korisnika. To znači da će broj korisnika koji primaju minimalnu penziju biti povećan za preko 23 hiljade.

– Prema statističkim podacima za novembar 2023. godine (penzija isplaćena u decembru 2023. godine), Fond PIO Crne Gore isplaćuje prava za ukupno 124.987 korisnika prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja koji su to pravo ostvarili shodno Zakonu o PIO ili primjenom međunarodnih sporazuma o socijalnom osiguranju zaključenih od strane Crne Gore. Navedeni broj obuhvata 114.880 korisnika prava u Crnoj Gori i 10.107 korisnika prava u inostranstvu. Od ukupnog broja korisnika prava u Crnoj Gori, 111.041 je penzionera, a 3.839 korisnika ostalih prava iz PIO (tjelesno oštećenje, tuđa pomoć i njega, naknada invalidima rada, dodatak na spomenicu). Strukturu ukupnog broja penzija u Crnoj Gori čine starosne 65.943 ili 59,38 odsto, invalidske 16.919 ili 15,24 odsto i porodične 28.179 ili 25,38 odsto. Van Crne Gore isplaćuje se 10.107 penzija – precizirali su iz stručne službe Fonda PIO.

Povećanje minimalnih penzija na 450 eura je dio programa "Evropa sad 2", kako govore iz partije PES. Istakli su da je to prvi korak u implementaciji tog programa, te da će u njenom nastavku biti uvećane plate – minimalna na 700 eura, a prosječna na hiljadu eura.

Mnogi su zamjerili novoj Vladi i novoj vlasti na tome što je povećanje penzija odrađeno bez ikakve analize i što izmjene zakona nisu bile sistemske, odnosno što nisu svima povećane penzije ravnomjerno. Penzionerima, kojima je sad uvećana minimalna penzija, kako je najavljeno, primanja neće biti usklađivana dvije godine. Dio javnosti smatra i da penzioneri zbog toga mogu oboriti ovaj zakon na sudu, jer će biti diskriminisani po pitanju usklađivanja primanja u narednom periodu.