U susret vanrednim parlamentarnim izborima koji će biti održani za nekoliko dana, Centar za građansko obrazovanje (CGO) objavio je publikaciju „Koga bira Crna Gora – rodna, starosna, geografska i profesionalna struktura izbornih listi na vanrednim parlamentarnim izborima 2023. godine“.
Publikacija po prvi put pruža građanima i građankama Crne Gore dublji presjek izborne ponude u strukturu kandidata/kinja izbornih listi, čime doprinosi njihovoj informisanosti, ali i transparentnosti ukupnog izbornog procesa.
“U opštem presjeku, u dijelu rodne strukture, sve liste su ispunile zakonsku normu od najmanje 30 odsto kandidatkinja, pa je u ukupnom zbiru od 1113 kandidata/kinja, na listama 64 odsto muškaraca i 36 odsto žena. Samo jednu od 15 listi vodi žena, ali i ima procenat zastupljenosti žena značajno iznad prosjeka – 58 odsto, a u pitanju je DA. MI MOŽEMO ZA GRAĐANSKU CRNU GORU”, navodi CGO.
Interesantno je da pored te liste, značajnije iznad prosjeka su i dvije liste partija nacionalnih manjina – Bošnjačke stranke (BS) i Hrvatske građanske inicijative (HGI) sa po 41 odsto žena, kao i koalicija okupljena oko Demokratske partije socijalista (DPS) sa 40 odsto žena, dok na većini ostalih procenat zastupljenosti žena ostaje u granicama zakonskog minimuma ili ispod ovog istaknutnog.
“Starosna struktura je heterogena, a prosječna starost onih koji žele da da u narednom sazivu zastupaju građane/ke je 41 godina. U tom kontekstu, najmlađa lista je PRAVDA ZA SVE! – DR VLADIMIR LEPOSAVIĆ sa prosječnom starošću od 33 godine, a najstarija HGI sa prosjekom 51 godine”, navodi CGO.
Kada je regionalna struktura u pitanju, uočava se značajan disparitet u raspodjeli kandidata/kinja po opštinama pri čemu dominiraju kandidati/kinje iz Glavnog grada koji čine 23,9 odsto od ukupnog broja.
“Nijedna lista ponudom kandidati/kinja nije obuhvatila sve opštine, a najbliže tome su bile lista okupljena oko DPS-a, koalicija Demokrata i URE, i koalicija SNP i DEMOS-a. Manjinske liste Albanaca i Hrvata imaju najmanji obuhvat opština”, ističe CGO.
Kandidate/kinje karakteriše i raznolikost profesija, a za potrebe analize napravljena je kategorizacija od 13 oblasti.
“U tom okviru, petina kandidata je iz oblasti ekonomije i menadžmenta, a slijede obrazovanje i nauka, pa pravo, dok je najmanje penzionera”, navodi CGO.
Podaci su obrađeni na način koji ne otkriva lične podatke o kandidatima/kinjama za poslanike/ce, a pruža sve relevantne informacije postavljene istraživačkim zadatkom. Dat je i pojedinačni presjek za 15 izbornih listi.
Autorka publikacije je Milijana Radulović, koja je zapošljena u Državnoj izbornoj komisiji (DIK), a saradnik na njenoj izradi Damir Suljević iz CGO-a, koji je i član DIK-a ispred civilnog sektora i akademske zajednice.
Publikacija je izrađena je uz podršku Core grant regionalnog projekta SMART Balkan – Civilno društvo za povezan Zapadni Balkan, koji sprovodi Centar za promociju civilnog društva (CPCD), Centar za istraživanja i javne politike (CRPM) i Institut za demokratiju i medijaciju (IDM) a finansijski podržava Ministarstvo vanjskih poslova Kraljevine Norveške.
