Piše: MIodrag Lekić
Pored centralne poruke u prvom stavu Rezolucije o osudi agresije Rusije kojom se ugrožava teritorijalni integritet Ukrajne, formulaciji čijoj sam kompletiranosti i oštrini dao doprinos na Odboru za međunarodne odnose – ista Rezolucija je daljim finalizovanjem sadržine ostala pod sjenkama nedovoljne državne ozbiljnosti.
Čak je verzija koju je izglasala većina poslanaka, odbijajući da u tekst uključi nekoliko predloženih stavova, učinila da Rezoluciju karakterišu, između ostalog, i elementi poltronstva i ratnog huškanja.
To se dosta lako može uočiti odbijanjem da se u Rezoluciju ugradi i ovaj stav:
“Osuđujući sve vojne agresije koje ugrožavaju teritorijalni integritet suverenih država i koje su van legalnosti međunarodnog prava, a imajući u vidu krupne posledice ruske invazije i ratnog konflikta u Ukrajini na geopolitičkom, humanitarnom i ekonomskom planu, Skupština Crne Gore poziva sve involvirane strane u konfliktu, posebno ONU, OEBS, NATO kao i njihove države članice, da podstaknu diplomatske inicijative kojima bi se zaustavila ratna dejstva i postiglo pravedno i održivo mirovno rješenje”.
1 . Moguće poltronstvo:
Odbijanjem početne premise, nesporne u svojoj istinitosti, koja daje snagu principijelnosti ozbiljne države, sve saopšteno u adekvatnoj diplomatskoj formi – većina poslanika je pokazala i elemenete poltronstva, Ili motiv nezamjeranja nekome, možda politički strah od nekoga. Ili nešto treće, slično.
Sve nepotrebno, posebno pred argumentima nespornih činjenica.
Uzgred, i ne nebitno - prihvatanjem predloženog stava, postojala je realna mogućnost da se u Skupštini postigne konsenzus oko Rezolucije, što bi bila naša pobjeda na međunarodnom i još više na unutrašnjem planu
2. Moguće huškanje:
Odbijanjem predloženog stava o apelu Crnogorske skupštine da se pokrenu i diplomatske inicijative involviranih međunarodnih aktera i strana u ratnom konfliktu bi moglo značiti da ovim većina u Crnogorskoj skupštini daje prioritet nastavku ratnog sukoba, daljim patnjama ukrajnskog naroda, time tragično udaljavanje od traženja diplomatske i mirovne solucije konflikta.
Time su većinski poslanici rizikovali utisak da su huškački za nastavak rata, protiv diplomatskih inicijativa. I to baš u danu kada je došlo do diplomatskog razgovora između Blinkena- američkog državnog seketara i Lavrova- ruskog ministra inostranih poslova.
3. Konačno, i sada možda nebitno pri već navedenim argumentima, odbijen je i predlog dopune Rezolucije da Skupština zahtijeva da Vlada Crne Gore djeluje poštovanjem normi međunarodnog prava i crnogorskih interesa uz savezničke dogovore u kojima ravnopravno učestvuje, i da o tome obavještava crnogorski parlament i domaću javnost.
Teško je naći izraz i razloge za odbijanje ovog stava osim moguće pretpostavke da su komponente skupštinske većine koje su glasale Rezoluciju zadovoljne radom Vlade. Poslebno zadovoljne njenim ratnim karakterom jer Vlada upućuje vojnu pomoć Ukrajini u naoružanju bez znanja i odobrenja Skupštine, što je klasifikovano kao državna tajna. Dakle, poslanici zadovoljni ozbiljnošću države da se u ratnoj vladi ministar odbrane i premijer međusobno nazivaju “ izdajnikom” i “ ekstemistom”, što uopšte nije tajna. I da Skupština, umjesto nadzora i potrebe vladinog izvještavanja, ne treba da ih uznemirava u svemu tome.
Napomena:
Naravno da nisam glasao skupštinsku Rezoluciji u kojoj nema principijelnog stava o osudi svih agresija koje su van legaliteta međunarodnog sistema i prava. U kojoj nema, zaslugom ad hoc stvorene parlamentarne većine, odredbe o apelu za diplomatsko rješavanje ratnog konflikta u Ukrajini.
I naravno, da ću nastaviti ono što činim dosledno od početka rata - da jasno osudim invaziju Rusije na Ukrajinu i njen teritorijalni integritet. Da sagledavam i osudim druge uzroke ovog rata kao i njihove aktere.
Da se zalažem za diplomatske inicijative koje bi vodile mirovnom rješenju i kraju ogromnih patnji ukrajinskog naroda.
Konačno, da se zalažem, u svojim skromnim mogućnostima, da Crna Gora povodom ukrajinske krize djeluje na javno odgovoran način primjeren ozbiljnim državama.
(Autor je predsjednik Demosa i poslanik u Skupštini Crne Gore)
