Piše: dr Ilija Kračković

Pošto proces razgraničenja Tuzi i Podgorice traje već šest godina a sada imamo i novu opštinu Zeta, koja legitimno traži da zna koje su joj granice, stvar se dodatno komplikuje.

Iako neće biti lako, smatram da svim stranama treba da bude cilj da se postigne pravedno teritorijalno razgraničenje kao i podjela imovine između ove tri sada samostalne opštine, a sve u cilju nastavka dobrih međukomšijskih odnosa, a u korist multietničke i multikonfesionalne Crne Gore. S druge strane, smatram da su pojedini zahtjevi opštine Tuzi u cijelom ovom procesu nerealni i da im je cilj da što dublje uđu u teritoriju Glavnog grada. Opština Tuzi traži Deponiju, koja je na 4,5 kilometra od centra Podgorice i smatram da je to nerealan zahtjev.

Ako ostvare ovaj naum, Tuzanima je lako da nacrtaju granicu prema Zeti. Jednostavno, povući će granicu prema jugu, sve do rijeke Cijevne, obuhvatajući i selo Kuće Rakića, koje, istorijski, pripada Zeti, a zatim na jugoistok do sela Mataguži, gdje je sporno i groblje u tom selu, iako smatram da ono treba da pripadne opštini Zeta. Kada su u pitanju istorijske činjenice, albanska plemena na području Tuzi počela su da silaze u Tušku kotlinu sredinom 15. vijeka, sa dolaskom Turaka u Zetu i Podgoricu. Tada je u Tuškoj kotlini živjelo oko 150 familija a u naseljima Zete preko 4.000 stanovnika. Po istorijskim podacima, Zeta je starija od Tuzi nekoliko vjekova.

Dan

Što se tiče Zete i razgraničenja sa Glavnim gradom mogu reći sljedeće: Zeti treba da pripadnu sva naselja po Zakonu o teritorijalnoj organizaciji Crne Gore, uključujući i selo Dajbabe. Znači, neupitna su naselja: Botun, Gornja Cijevna i Dajbabe. I, što se tiče teritorijalnog razgraničenja, smatram da može istovremeno da se vrši i jedno i drugo razgraničenje, a ne da se prvo razgraničavaju Glavni grad i Tuzi, pa onda Podgorica i Zeta, kako je odlučila Vlada. Pored teritorijalnog razgraničenja, mnogo je bitna i podjela imovine između Glavnog grada i dvije nove opštine. Taj posao moraju raditi priznati i poznati stručnjaci a ako to budu radili ljudi kojima su jedine reference partijske knjižice, od tog posla neće biti ništa.

Dan

I podjela imovine može da se vrši istovremeno jer su do skora sva tri entiteta imala zajednički budžet, kao i jedno računovodstvo, finansije i tokove novca. Pored toga, postojala su osnivačka akta, statut i pravilnici, zatim bilansi početne imovine i na kraju finansijski iskazi, posebno bilansi uspjeha tokom svih godina zajedničke opštine. Dakle, to je dokumentacija koju treba da analizira stručna komisija i da na bazi toga predloži diobu imovine. U doba zajedništva, opština Titograd, a kasnije Glavni grad Podgorica, ulagali su u Tuzi, kako u infrastrukturu, tako i u školstvo, zdravstvo i slično. Nekad zajednička Opština slično je ulagala i u Zeti. Zbog svega, molim rukovodstva sva tri entiteta da pristupe istovremeno, prvo, teritorijalnom razgraničenju i drugo, diobi imovine te i da to rade istovremeno. Sve izjave nadležnih iz Vlade da to treba razdvojiti su prazne priče.

(Autor je dugogodišnji privrednik i ekonomski analitičar)

Mišljenja objavljena u tekstovima autora nisu nužno i stavovi redakcije „Dana”