Srpska pravoslavna crkva danas slavi svetog mučenika Trifuna, zaštitnika vinogradara, ali i mehandžija, pa i guščara. Sveti Trifun se smatra zaštitnikom voća, posebno loze, otuda i grožđa, ali i drugih plodova.

Rođen je u selu Kampsadi u Frigiji (današnja Turska) od siromašnih roditelja, u 3. vijeku. 

U djetinjstvu je čuvao je guske i, prema predanju, data mu je velika Božja blagodat – mogao je da iscjeljuje i ljude i stoku, ali i izgoni zle duhove.

Izliječio je kćerku rimskog cara Gordijana. Car je bogato nagradio Trifuna, ali darove koje je dobio razdijelio je siromašnima i vratio se čuvanju gusaka.

Kada je na rimski presto došao car Dekije, počeli su progoni hrišćana, stradanje i mučenje. Sveti Trifun je prvo bio mučen, ali je po predanju sva mučenja podnio sa velikom radošću velikom, govoreći: "O, kad bih se mogao udostojiti, da ognjem i mukama skončam za ime Isusa Hrista Gospoda i Boga moga!"

Zato su ga mučitelji posjekli mačem 250. godine, kada je svetac imao samo 18 godina.

Sahranjen je u Kampsadi gdje je i rođen. Ne zna se tačno kada, ali mošti Svetog Trifuna su iz Kampsade prenijete u Carigrad. Odatle je glava Svetog Trifuna donijeta u Kotor, u Crkvu Svetog Trifuna.

Običaji na današnji dan

Među narodom je Sveti Trifun veoma omiljen.

Kaže se: "Na Trišindan vedro, biće suše" ili: "Pašće kiša ο Triši, biće rodno".

Najviše ga slave vinogradari. Odlazi se danas u vinograde, orezuje i vinom zaliva po koji čokot.

Vjeruje se da se ovim praznikom završava zima. Počinje period od četiri dana koji se zovu Trivunci.

Sveti Trifun i Sveti Valentin

Današnji praznik, Sveti Trifun, koga slave pravoslavni vjernici, ili Sveti Valentin, koji je dio zapadne tradicije, obilježavaju se istoga dana, 14. februara, kao zaštitnici iskrene ljubavi svih hrišćana.

Praznik Svetog Valentina potiče iz vremena starih Rimljana.

Po najčešćoj verziji, nazvan je po svešteniku Valentinu iz trećeg vijeka nove ere, koji je, uprkos zabrani, tajno vjenčavao zaljubljene parove.

Pogubljen je 269. godine odsijecanjem glave u doba kad je Rimskim carstvom vladao car Klaudije Drugi.

Vjeruje se da je pogubljen jer je Klaudije smatrao da su neoženjeni muškarci bolji vojnici i nije želio da se oni žene dok traju ratovi, dok se biskup Valentin protivio tome i organizovao tajna vjenčanja za koja je Klaudije saznao.

Zbog toga je bačen u tamnicu i smrtno kažnjen 14. februara.