Nevladine organizacije (NVO) Breznica i Ozon pozvale su Vladu da u najhitnijem roku donese mjere kojima bi se moglo pozitivno uticati na javno zdravlje i kvalitet vazduha u Crnoj Gori.
Iz tih NVO su kazali da su građani Pljevalja, od 29. decembra ujutru do 3. januara u istom periodu, kontinuirano bili izloženi povećanom aerozagađenju, što potvrđuju satne vrijednosti suspendovanih PM čestica.
Kako su naveli, u posmatranom periodu, na osnovu nevalidiranih podataka sa aplikacije Agencije za zaštitu životne sredine, svih 120 časova satne vrijednosti suspendovanih PM10 čestica bile su iznad dozvoljenim 50 µg/m3.
„Čak 68 satnih vrijednosti PM10 čestica bile su iznad 180 µg/m3 , što je veoma visoko zagađenje vazduha, kada se shodno preporukama Instituta za javno zdravlje preporučuje svima da izbjegavaju boravak na otvorenom do poboljšanja kvaliteta vazduha“, kaže se u saopoštenju.
Navodi se da je visoko zagađenje, koje podrazumijeva da je satna koncentracija PM10 čestica između 90 i 180 µg/m3, zabilježeno na Državnoj mreži za praćenje kvaliteta vazduha u posmatranom period 22 puta.
Iz Breznice i Ozona su podsjetili da se tada preporučuje svima, a naročito osjetljivim grupama stanovništva da smanje boravak na otvorenom, naročito u blizini prometnih saobraćajnica kao i za vrijeme prisutnog dima i magle u vazduhu, kao I da treba ograničiti fizički zahtjevne aktivnosti pri kojima se dublje i brže diše.
„Imajući u vidu alarmantno stanje, Breznica i Ozon upozoravaju da je građanima Pljevalja ugroženo zdravlje, i da su Novu 2023. godinu dočekali u uslovima koji nijesu za život, što bi moralo da zabrine cijelu Crnu Goru, naročito izvršne vlasti, koji decenijama podcjenjuju ovu problematiku“, kaže se u saopštenju.
Iz tih NVO su pozvali mandatara za sastav nove vlade Miodraga Lekića da od samog starta u vrh prioriteta stavi rješavanje problema aerozagađenja u Pljevljima i drugim lokalnim zajednicama u kojima je problem izražen, kao što su Nikšić, Bijelo polje i Podgorica, a vjerovatno i većina opština na sjeveru.
„Jer su posljedice veoma ozbiljne i odnose se na prijevremene smrti, sterilitet kod žena I muškaraca, autizam kod djece, raseljavanje i mnoštvo drugih problema“, dodaje se u saopštenju.
Ističe se da ozbiljna država mora imati mjere i u vanrednim situacijama, ali prije svega preventivne i mjerljive planove kako da se smanje posledice aerozagađenja, što je do sada izostajalo uprkos upozorenjima dobronamjernih i zabrinutih djelova našeg društva, stručne i laičke javnosti.
Iz Breznice i Ozona su pozdravili mjere koje je Elektroprivreda donijela u kontekstu subvencije na prelazak na grijanje električnom energijom ali, kako su kazali, ne očekujuo da će to kratkoročno usloviti poboljšanje stanja.
„Upravo zbog toga pozivamo Vladu Crne Gore da u najhitnijem roku donese mjere kojima bi se moglo uticati pozitivno na javno zdravlje i kvalitet vazduha“, naveli su iz tih NVO.
Oni su poručili da će i dalje pratiti stanje i predlagati mjere poput subvencionisanja računa, pa I besplatnog grijanja na električnu energiju za one najugroženije građane.
„Ali i uspostaviti besplatnu pravnu pomoć za građane koji sa pravom treba da koriste sudske mehanizme kako bi zaštitili garantovana prava na zdravu životnu sredinu, kao što piše u Ustavu Crne Gore“, dodaje se u saopštenju Breznice i Ozona.
