Završna konferencija Evropskog projekta “IRIS - Nadahnjujuće ruralno nasljeđe: Održive prakse zaštite i očuvanja planinskih pejzaža i sjećanja” počela je danas u Kolašinu i trajaće do 21. oktobra.
Konferencija je dio projekta, koji se sprovodi od oktobra 2020. godine u pet evropskih zemalja: Crnoj Gori, Francuskoj, Italiji, Španiji i Ujedinjenom Kraljevstvu. Cilj tih aktivnosti unaprjeđenje društveno i ekološki održivo očuvanje, zaštitu i korištenje planinskih predjela sa njihovom prirodnom i kulturnom baštinom, kako i istraživanje i razvoj pristupa “živogm nasljeđu”, kroz promociju “zaštite kroz korištenje” planinskih predjela i susjednih ruralnih područja.
U okviru završne konferencije, danas je organizovan terenski obilazak Sinjajevine za preko 20 međunarodnih naučnika, nakon čega će, u petak 20. oktobra, biti održana radionica o Sinjajevini.
“Ta radionica će se fokusirati na promociju planinskog stočarstva sa kulturnog, socio-ekonomskog i ekološkog stanovišta. izložba „Budućnost kroz tradiciju“,koja se odnosi na pet pilot područja projekta u Francuskoj, Italiji, Crnoj Gori, Španiji i Ujedinjenom Kraljevstvu, biće otvorena nakon toga. U subotu će biti predstavljeni rezultati ovog istraživačkog projekta u ostale četiri zemlje”, piše u saopštenju koje je potpisao Pablo Dominges, koordinator projekta IRIS u Crnoj Gori.
Završna konferencija projekta IRIS, kako je objašnjeno, ima za cilj da prikaže rezultate aktivnosti koje su realizovali partneri na projektu u pet zemalja, na pilot pdručjima: Envedž (Enveigt) u istočnim Pirinejima u Francuskoj; Istočnoligurijski Apenini u Italiji, Sinjajevina u Crnoj Gori, Guadiks (Guadix) na sjeveru Siera Nevade u Španiji i Čeviot Hils (Cheviot Hills) između Škotske i Engleske na sjeveroistoku Ujedinjenog Kraljevstva. Takođe, cilj konferencije je i da bude platforma za razmjenu iskustava i dobrih praksi sa donosiocima odluka vezanih za planinska područja, i izgradnju novih dijaloga za njihovu zaštitu kroz korišćenje.
Pilot područje projekta IRIS u Crnoj Gori je Sinjajevina, “koja je najveća pašnjačka planina u Crnoj Gori i jedna od najvećih u Evropi”. Sinjajevinu sa katunima, sezonskim planinskim naseljima, koji su sve više vrednovani zbog svoje prirodne i kulturne vrijednosti, podsjećaju relizatori projekta, koristi i dalje značajan broj stočara.
“Ovo je posebno značajno za Crnu Goru, imajući u vidu da je Uprava za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore prihvatila inicijativu za zaštitu Katunovanja ili tradiciju izdiga na katune, koji bi mogli postati dio UNESCO-ve Reprezentativne liste nematerijalne kulturne baštine čovječanstva kroz priključivanje već zaštićenoj praksi Transhumance koja se nalazi natoj listi listi…”, piše, između ostalog, u saopštenju.
Projekat IRIS se kofinansira kroz Horizont 2020 okvirni program Evropske Unije za istraživanje i inovacije, a implementira ga konzorcijum koji čine: Univerzitet iz Đenove, Italija kao koordinator; Francuski nacionalni savjet za naučna istraživanja CNRS i Univerzitet iz Tuluza, Francuska; Univerzitet iz Granade, Španija i Univerzitet iz Durama, Ujedinjeno Kraljevstvo. Implementaciju projekta IRIS u Crnoj Gori koordinira Laboratorija za geografiju životne sredine (GEODE), CNRS-a i Univerziteta iz Tuluza. Istovremeno, projekat se sprovodi u saradnji sa interdisciplinarnim timom istraživača i profesora sa Univerziteta Crne Gore.
