Grupa srpskih nevladinih organizacija i pojedinaca sa Kosova pozvala je danas EU i zemlje Kvinte da izvrše pritisak na Vladu Kosova u cilju povlačenja specijalnih policijskih snaga i novoizabranih gradonačelnika iz opština na sjeveru Kosova.

Oni su u javnom Apelu za mir upozorili da "represivno i agresivno djelovanje Vlade Kosova i ponašanje specijalnih policijskih snaga na sjeveru Kosova može eskalirati do nesagledivih posljedica po mir i bezbjednost građana, i trajno narušiti mogućnosti pomirenja i zajedničkog suživota između Albanaca i Srba na ovom prostoru".

Potpisnici apela su ocijenili da jedino EU i zemlje Kvinte mogu sačuvati mir na Kosovu i stvoriti uslove za primjenu takozvanog evropskog sporazuma o normalizaciji odnosa Beograda i Prištine.

Zatražili su povlačenje svih specijalnih policijskih jedinica sa sjevera Kosova, iz opština, novoizgrađenih baza ali i sa kontrolnih punktova, navodeći da je njihovo prisustvo na tom području "u suprotnosti sa Ustavom Kosova i tačkom 9. Briselskog sporazuma iz 2013. godine".

- Ponašanje ovih policajaca izaziva strah i nemir među lokalnim stanovništvom i predstavlja prijetnju po mir, a izostanak reakcija na njihovo nelegalno razmještanje na sjeveru Kosova, na nasilno i protivpravno oduzetom zemljištu, poslata je pogrešna poruka da je dozvoljena militarizacija ovog prostora - stoji u apelu.

Potpisnici su zatražili da novoizabrani gradonačelnici iz redova albanskih stranaka napuste opštinske zgrade i druge javne objekte u administrativnim centrima na sjeveru Kosova jer "nemaju demokratski legitimitet da predstavljaju lokalne zajednice u tim sredinama" kao i da "do novih izbora" postojećim službenicima lokalne administracije bude omogućen neometan pristup njihovim kancelarijama.

Pozvali su i na razmještanje jedinica Kfor i Euleks na sjeveru Kosova "u cilju očuvanja mira do trenutka bezuslovnog povratka lokalnih Srba u policiju, što mora uključiti i jake garancije za poštovanje specifičnih nadležnosti Regionalnog policijskog direktorata – Sjever koje su definisane Briselskim sporazumom a koje su derogirane odlukama Vlade Kosova s kraja 2021. godine".

Primjena člana 7. Sporazuma o normalizaciji kojim se garantuje pravo na samoupravu u srpskim zajednicama na Kosovu i formalizaciju statusa Srpske pravoslavne crkve; Formiranje Zajednice opština sa srpskom većinom u skladu sa Briselskim sporazumom iz 2013. godine i Opštim principima za formiranje Zajednice opština sa srpskom većinom iz 2015; Nakon prilagođavanja pravnog okvira radi formiranja Zajednice, organizovati demokratske izbore u opštinama na sjeveru Kosova i stvoriti uslove za neometan i bezuslovan povratak Srba u institucije.

"Tražimo primjenu odluke Ustavnog suda iz maja 2016. godine kojom se potvrđuje vlasništvo manastira Visoki Dečani nad 24 hektara zemljišta i rješavanje svih slučajeva napada na Srbe i njihovu imovinu, uključujući protivzakonitu eksproprijaciju zemljišta, nedavne incidente u kojima je korišćeno vatreno oružje od strane pripadnika bezbjednosnih službi na Kosovu, kao i jačanje mjera bezbjednosti u srpskim sredinama na Kosovu", navodi se u apelu.

Potpisnici su zatražili i "prestanak demonizacije srpskog naroda u javnim nastupima predsjednice Kosova, predsjednika Vlade Kosova i drugih visokih Vladinih zvaničnika iz redova albanske zajednice".

"Vi koji ste priznali Kosovo obećanjem da će se izgraditi multietničko i demokratsko društvo, i koji ste godinama radili na afirmaciji njegove nezavisnosti, imate istorijsku i moralnu odgovornost prema sudbini srpskog naroda koji živi na ovim prostorima. Od vaše odlučnosti zavisi naša budućnost, od brzine vašeg djelovanja zavisi očuvanje mira na Kosovu", piše u apelu upućenom EU i zemljama Kvinte.

Dokument je potpisalo više od 150 predstavnika srpskih NVO i pojedinaca sa Kosova, među kojima i direktor Instituta za teritorijalni ekonomski razvoj (InTER) Dragiša Mijačić, advokat Ljubomir Pantović, Milica Andrić Rakić iz NVO Nova društvena inicijativa, predsjednik Srpskog nacionalnog foruma Momčilo Trajković i predsjednik Građanske inicijative Srpski opstanak, Aleksandar Arsenijević.