Lideri opozicionih proevropskih demokratskih stranaka koji su na izborima 15. oktobra u Poljskoj osvojili većinu u oba doma parlamenta saopštili su danas da će zajedno formirati vladu, a kao svog kandidata predsjedniku Poljske Andžeju Dudi predlažu bivšeg premijera, nekadašnjeg predsjednika Evropskog savjeta, lidera Građanske koalicije Donalda Tuska.
- Potvrdili smo kao lideri opozicije spremnost da sarađujemo i stvorimo parlamentarnu većinu. Današnja deklaracija umiriće predsjednika i olakšaće mu zadatak. Spremni smo da formiramo vladu - kazao je Tusk.
Tusk kao lider najjače stranke opozicije, liberalne Građanske koalicije, Šimon Holovnja i Vladislav Košnjak Kamiš kao lideri centrističkog Trećeg puta i lider Nove Ljevice Vlodjimjež Čažasti izašli su danas zajedno pred medije da upute apel predsjedniku Dudi da ne odugovlači do 14. novembra kada je krajnji rok da se sastane parlament u novom sazivu, već da što prije sazove sjednicu Sejma, donjeg doma poljskog parlamenta.
- Stranka Pravo i Pravda proćerdala je osam godina našeg života. Umjesto da nas vodite u budućnost u kojoj će živeti naša djeca vratili ste nas natrag 50 godina. Zato apelujemo na predsjednika Dudu da ne traći više ni sekundu našeg vremena. Nema šta da čekate, većina da formira vladu postoji - kazao je Holovnja.
Predsjednik Duda počeo je danas, prvo sa liderima donedavno vladajuće stranke Pravo i Pravda Jaroslava Kačinjskog, konsultacije o tome kome da povjeri mandat za sastav vlade, pošto su populisti Kačinjskog treći put za redom osvojili pojedinačno najviše glasova ali 75 odsto od 29 miliona birača koji su izašli na izbore komotnu većinu u oba doma dali su proevropskim demokratskim strankama.
Dosadašnja opozicija u novom sazivu u donjem domu ima 248 poslanika od 460 a u gornjem domu 66 senatora od 100.
Pred izbore predsjednik Duda je kazao da će mandat u prvom pokušaju da sastavi vladu dati partiji koja osvoji pojedinačno najviše glasova iako je unaprijed jasno, a to je priznao i sam vicepremijer Kačinjski da je volja birača bila takva da Pravo i Pravda završi u opoziciji.
Donald Tusk kao budući premijer i njegovi koalicioni partneri nastoje da ubijede Dudu da ne gubi vrijeme tim prvim pokušajem Prava i Pravde osuđenim na neuspjeh već da mandat da odmah Tusku.
Predsjednika upozoravaju na situaciju da je pored rata u Ukrajini izbio i sukob palestinskog Hamasa i Izraela, da je nužno usvojiti državni budžet za narednu godinu, a takođe na potrebu da se što prije izglade odnosi sa Evropskom unijom i odblokiraju desetine milijardi evra za Poljsku iz Fonda za obnovu posle pandemije zamrznute zbog kontroverzne reforme pravosuđa u Poljskoj.
