Ovo je prvi susret evropskih lidera nakon izbora koji su održani na teritoriji EU između 6. i 9. juna.
Dok su građani EU tokom izbora glasali za njihove nove zastupnike u Evropskom parlmentu, njihov rezultat se odražava i na imenovanja rukovodioca evropskih institucija, prenosi RSE.
Predlozi imena uvijek predstavljaju one političare koji pripadaju strankama koje su dobije najviše glasova na evropskim izborima.
Dok su rezultati izbora pokazali značajan rast desnice, ipak su tradicionalne partije desnog i lijevog centra, evropski narodnjaci i socijaldemokrate, zadržali prvo i drugo mjesto.
Liberali su ostali na trećem mjestu, ali sa ozbiljnim gubicima.
Jedina izvjesna kandidatura jeste ona koja se odnosi na Ursulu fon der Lajen koja cilja reizbor za drugi petogodišnji mandat na čelu Evropske komisije, koja je izvršna institucija EU.
Šanse da se lideri dogovore o njenoj kandidaturi su velike budući da ona dolazi iz Evropske narodne partije koja je ponovo prva na izborima u EU.
Lideri EU glasaju kvalifikovanom većinom glasa za kandidata za predsjednika ili predsjednicu EK, uzimajući u obzir posljednje evropske izbore.
Ovaj predlog se zatim stavlja pred Evropski parlament koji mora da odobri ili blokira imenovanje. Za izbor kandidata neophodna je podrška apsolutne većine evropskih zastupnika.
Ako bude potvrđena kandidatura fon der Lajen, tada kandidati za predsjednika Evropskog savjeta i visokog predstavnika EU za spoljnu politiku i bezbjednost trebaju doći iz redova evropskih socijaldemokrata i liberala.
Uloga predsjednika Evropskog savjeta je da predsjedava sastancima na nivou lidera EU i unaprijedi rad Savjeta.
Predsjednik obezbeđuje pripreme sastanaka Evropskog savjeta i kontinuiteta njihovog rada, te pomaže da se olakša kohezija i konsenzus.
Visoki predstavnik EU za zajedničku spoljnu politiku obično im dvostruku ulogu. On je jedan od potpredsjednika Evropske komisije i ujedno ima ulogu šefa evropske diplomatije.
Ova osoba upravlja zajedničkom spoljnom i bezbjednosnom politikom EU.
Svojim predlozima doprinosi oblikovanju zajedničke spoljne i bezbjednosne politike i osigurava sprovođenje odluka koje su usvojili Evropski savjet i Savjet EU.
Takođe radi na izgradnji konsenzusa između država članica EU i njihovih odgovarajućih prioriteta, uključujući predsjedavanje sastancima između ministara spoljnih poslova EU, ministara odbrane, trgovine i razvoja.
Ove zadatke su u prethodnih pet godina obavljali Šarl Mišel, bivši premijer Belgije, i Žozep Borelj, bivši ministar inostranih poslova Španije.
Za političare koji bi zamijenili Mišela i Borelja kruže razne spekulacije.
Među onima koji imaju najveću šansu za ove funkcije, prema nezvaničnim informacijama, su bivši premijer Portugala Antonio Kosta, za predsjednika Evropskog savjeta, i premijerka Estonije Kaja Kallas za funkciju šefice evropske diplomatije.
Međutim, ništa nije izvjesno sve dok se o tome ne dogovore lideri EU. Idealno, ali ne obavezno, vanredni samit 17. juna bi trebao biti okončan dogovorom.
U slučaju nedostatka saglasnosti, buduća prilika kada bi o tome trebalo biti raspravljano je redovni samit koji je zakazan za 27. i 28. juna.
