Ovogodišnji pregovori o planetarnoj klimi trebalo bi da "označe početak kraja" eksploatacije fosilnih goriva, rekao je danas komesar Evropske unije za klimatsku akciju Vopke Hukstra, na kraju prve sedmice trajanja klimatskog samita Ujedinjenih nacija u Dubaiju.

Hukstra je na konferenciji za novinare poslednjeg dana tehničke faze pregovora rekao da EU traži „podizanje ljestvice“ u pregovorima, prenosi N1.

Naučnici, aktivisti i zvaničnici Ujedinjenih nacija u više navrata su detaljno obrazlagali potrebu da svijet postupno ukine upotrebu uglja, nafte i prirodnog gasa — uzročnika najvećeg dijela zagrijevanja planete — ali svaki sporazum na samitu mora biti gotovo jednoglasno usvojen.

- Imamo više od 190 učesnika ovdje na (samitu) COP28, i svi su nam ni potrebni, svi ti učesnici da se slože sa postepenim ukidanjem (upotrebe) fosilnih goriva (kao energenata), upozorio je Hukstra.

Male ostrvske zemlje, izložene potapanju usljed podiznaja nivoa mora, i druge zemlje u razvoju takođe ukazuju spremnost da podrže postepeno odustajanje od korišćenja fosilnih goriva.

Šta učiniti u vezi sa smanjenjem emisija fosilnih goriva centralno je pitanje na pregovorima, jer zemlje treba da odluče kako da usklade svoje klimatske ambicije sa granicama zagrijevanja postavljenim u Pariskom sporazumu.

Predsjednik COP28, Sultan al-Džaber, takođe predsjednik državne naftne kompanije zemlje domaćina Ujedinjenih Arapskih Emirata, rekao je da vjeruje u nauku i da je „laserski usredsređen“ na ograničavanje zagrijevanja na 1,5 stepeni Celzijusa u odnosu na predindustrijsko doba.

Prethodno je rekao da je postepeno ukidanje fosilnih goriva neizbježno.

Zamjenica španskog premijera Tereza Ribera, koja trenutno predsjedava Evropskom unijom, rekla je da EU želi da obezbijedi da se - ono što je predsjednik (Al-Džeber) rekao da želi da postigne u ovom vrlo određenom trenutku istorijsku tačku preokreta u ovoj vrlo kritičnoj deceniji.

Ribera izrazila očekivanje da će Al-Džaber kao predsjednik biti više od „poštenog posrednika“.

- Očekujemo da rukovodstvo isporuči ambiciozan sporazum, rekla je ona.

Al-Džaber je pod pritiskom ekologa i zvaničnika zbog svoje uloge u naftnoj industriji, za koju kažu da je u direktnoj suprotnosti sa klimatskim ciljevima i njegovom ulogom predsednika pregovora.

Klimatski aktivista i dobitnik nobelove nagrade za mir Al Gor ocijenio je da se Al-Džaber nalazi u direktnom sukobu interesa.

EU je ove nedjelje obećala velika finansijska sredstva u borbi protiv klimatskih promjena, a zemlje članice EU i Evropska komisija obećale su da će napuniti dvije trećine uspostavljenog fonda za gubitke i štetu.

Iz tog fonda će se finansirati zemlje koje su doživjele razaranja usled ekstremnih vremenskih prilika izazvanih klimatskim promjenama.