Sprej za nos je prilično lako nabaviti jer je u pitanju lijek koji se može uzeti bez recepta. No, s korišćenjem spreja za na nos treba biti oprezan i umjeren, jer prekomjerena upotreba može izazvati zavisnost.
U jednom trenutku prekomjerena upotreba spreja više neće pomoći, a simptomi, poput začepljenog nosa, mogu postati jači. Ljekar za uho, grlo i nos Marlin Vang navodi da se to stanje u medicini naziva medikamentozni rinitis. Jedini uzrok tog stanja je prekomjerno korištenje lijekova za smanjivanje kongestije, odnosno kapi i sprejeva za nos.
Ovi sprejevi sadrže hemikalije koje sužavaju začepljene krvne sudove i tako otvaraju začepljene prolaze. Budući da se nanose pravo u nos, pružaju vam brzo olakšanje.
Međutim, nakon nekoliko dana, krvni sudovi više ne reaguju na lijekove. Nakon što prsnete sprej u nos, problem se samo pogorša, a taj ciklus može trajati mjesecima, pa čak i godinama.
Upravo zbog toga na sprejevima postoji i jasno istaknuo upozorenje da ga “ne koristite duže od tri do pet dana”. Što duže koristite sprej, to je vjerovatnije da će vam se javiti navedeno stanje i da sprej više neće ublažavati vaše simptome.
Kada trebe da se javite ljekaru?
Postoji nekoliko znakova koji ukazuju na to da ste pretjerali sa upotrebom spreja za nos, a WebMD je naveo slučajeve u kojima treba da se javite svom doktoru.
Sve je u nosu
Alergije obično imaju više od jednog simptoma, poput svraba, suznih očiju. Ali prekomjerna upotreba spreja za nos ima samo jedan – začepljenost nosa koja ne prolazi.
Ne možete tačno odrediti okidač
Problemi i simptomi koji se javljaju ne mijenjaju se s promjenom godišnjeg doba niti su povezani s drugim okidačima. Ako vam je nos stalno začepljen, vjerovatno nije obična prehlada ili alergija u pitanju.
Sprej ne pomaže
Ako se začepljenost samo pogoršava, iako ste u većoj mjeri počeli koristiti sprej za nos, znak je da ste možda pretjerali s upotrebom.
Imate simptome povlačenja
Ako ste prekomjerno koristili sprej za nos i potom ga prestanete upotrebljavati, javiće se glavobolje, problemi sa spavanjem, nemir i tjeskoba.
Probajte s fiziološkim rastvorom
Da biste izbjegli zavisnost o spreju za nos, pokušajte koristiti neka druga sredstva koja mogu pomoći kod začepljenog nosa. Postoje različiti, od kojih se neki uzimaju na usta, ali se u svakom slučaju najprije posavjetujte i sa ljekarom.
Takođe, možete koristiti i fiziološki rastvor za nos. Osim tgoa, pratite pažljivo uputstva na lijekovima koje koristite, a WebMD savjetuje da ne koristite sprej za nos više od jednom svakih 12 sati ili duže od tri dana.
Ipak, samo je jedno trajno rješenje, a ono podrazumijeva da prestanete koristiti sprej. Vaš doktor vam može pomoći da pronađete najbolji način za ublažavanje tegoba.