Sudovi Srbije i Crne Gore su tokom 2020. godine iskazali efikasnost u zaključivanju drugostepenih postupaka iz oblasti kriminala, pokazuje izvještaj Savjeta Evrope (SE) o pravosuđu.
Specijalizovano tijelo Savjeta Evrope, Evropska komisija za efikasnost pravosuđa (CEPEJ) koju čini 46 stručnjaka iz država članica SE, na svake dvije godine objavljuje izvještaj čija je svrha pospješivanje stanja u oblasti pravosudnog sistema, prenosi Glas Amerike.
Zaključci o Crnoj Gori
U izvještaju je konstantovano da su sudovi najefikasniji u drugostepenim procesima i krivičnom domenu.
“Najduže vrijeme prijavljeno je u rješavanjima prvostepenih upravnih predmeta – 441 dan. Posljedice pandemije koronavirusa najočiglednije su bile u prvostepenim postupcima što je uticalo na produžavanje rokova za njihovo rješavanje. Međutim, uopšteno uzevši, Crna Gora je iskazala dobar kapacitet za rješavanje prvostepenih postupaka u 2020. Ipak, u periodu od 2012. iskazano je da je potrebno više vremena za rješavanje postupaka u prvom stepenu – što prevazilazi srednju vrijednost koju ispoljavaju države članice Savjeta Evrope”, navedeno je u dijelu izvještaja koji analizira učinak Crne Gore.
Troškovi
Tokom 2020. Crna Gora je utrošila gotovo 40 miliona eura (39.695.301 eura) na budžet pravosudnog sistema, objavljeno je u tekstu.
“To iznosi 64,02 eura utrošena po glavi stanovnika, odnosno 0,80 odsto Bruto društvenog proizvoda (BDP). To je više od srednje vrijednosti država članica SE i najviši procenat BDP-a po glavi stanovnika u državama u kojima prosječna godišnja plata ne prelazi 10.000 eura”, navedeno je u izveštaju.
Profesionalni kadar
I Crna Gora, poput Srbije, spada među istočnoevropske države sa visokim brojem profesionalaca, iz oblasti pravosuđa, angažovanih na 100.000 stanovnika, zaključili su autori izvještaja Savjeta Evrope.
“49,8 sudija na 100.000 građana, što je najveći broj u Evropi. Takođe, brojke preostalog profesionalnog kadra takođe prevazilazi srednju vrijednost angažovanih u drugim zemljama članicama SE”, piše u dokumentu, prenosi rtcg portal.
Rješavanje sporova
Specijalizovano tijelo Savjeta Evrope za praćenje stanja u pravosuđu u izvještaju je notiralo da su Zakon o alterenativnom rješavanju sporova i Izmjene i dopune Zakona o parničnom postupku, u Crnoj Gori usvojeni avgusta 2020.
“To je uticalo na povećanje broja sudskih medijacija, ali i sam broj medijatora. U 2020. zabilježen je broj od 22,4 medijatora na 100.000 građana, naspram 15,8 u 2018.", precizirano je u tekstu.
Savremena tehnologija
Crnogorski sudovi raspolažu programom za korišćenje i kreiranje digitalnih sadržaja (CMS) koji je razvijen prije više od deset godina, ukazano je u dokumentu.
“Tokom 2020. u toku je bio razvoj novog CMS-a. Inače, indeks upotrebe informacione i komunikacione tehnologije (ICT) u Crnoj Gori iznosi 5,5 – što je nešto ispod srednje vrijednosti država članica Savjeta Evrope. Crna Gora u to ulaže 1,8% procenata novca iz budžeta sudova - što je i dalje relativno nisko u poređenju sa opštim evropskim razmjerama”, zaključeno je, između ostalog, u dijelu izvještaja koji se odnosi na Crnu Goru.
Evropsku komisiju za efikasnost pravosuđa (CEPEJ) 2002. osnovao je Odbor ministara Savjeta Evrope.
Bavi se analizom funkcionisanja pravosudnih sistema, identifikovanjem problema u njihovom radu, utvrđivanjem učinka i načinima za poboljšanje njihovog rada.
Takođe, njen djelokrug angažovanja obuhvata pospješivanje primjene postojećih instrumenata Savjeta Evrope i, ako je potrebno, primjena novih – kao i pružanje pomoći državi na zahtjev pojedine države
Jačanje pravosudnih sistema i lišavanje uticaja visoke politike, kao i borba protiv organizovanog kriminala glavni su putokaz u dokumentima kojima se procjenjuje napredak kandidata u izgradnji i reformi institucija na putu integracija u Evropsku uniju.
U slučaju Srbije i Crne Gore, upravo je to jedno od glavnih uputstava koje se godinama može iščitati iz izvještaja Evropske komisije, kojima se procjenjuje njihov učinak na putu do uključivanja u evropsku zajednicu naroda.
