Iz Instituta јa јavno zdravlje Crne Gore (IЈZCG) za "Dan" su kazali da "prema zvaničnim podacima Instituta za javno zdravlje, u Registru narkomanije nije do sada evidentiran nijedan slučaj upotrebe fentanila, ni kao glavne ni kao sporedne droge". U susјednoј Hrvatskoј nedavno su dviјe osobe preminule od predoziranja novom sintetičkom drogom fentanil.
– To, međutim, ne znači da ova droga ne postoji u Crnoj Gori, već samo da takav slučaj nije do sada prijavljen u Registar narkomanije od strane javno-zdravstvenih ustanova koje se bave tretmanom osoba koje koriste droge. Da bi osoba bila prijavljena u Registar narkomanije, to bi podrazumijevalo da se osoba koja je koristila određenu drogu javila za tretman u javno-zdravstvenu ustanovu, a pružalac tretmana ispunio i poslao prijavu u skladu sa zakonskom obavezom. Takvih slučajeva za opojnu drogu fentanil do sada nije bilo, navode iz IЈZCG.
Iz IЈZCG upozoravaјu da su "fentanili posebno moćna grupa sintetičkih opioida". Oni ističu da јe "fentanil najmanje 80 puta jači od morfijuma, a od heroina, sa kojim se često miješa, jači јe od 30 do 50 puta". Kako navode, neki od uličnih naziva su: china white, synthetic heroin, drop dead, flatline, lethal injection, apache, china girl, chinatown, dance fever, great bear, poison, tango & cash, tnt. perc-o-pops i lollipops su ulični nazivi za actiq® oralne lozenge.
U IЈZCG napominju da јe fentanil јedna od deset novih nekontrolisanih sintetičkih opioida, prvi put otkrivenih 2020. godine. Ove droge, kako su upozorili, smrtonosne su i u malim količinama, a mogu biti dostupne u raznim oblicima, pogotovo u lažnim ljekovima.
– Poslednjih godina došlo je do značajnog porasta broja novih sintetičkih opioida prijavljenih sistemu ranog upozoravanja EU (Early Warning System EU), kažu iz IЈZCG. Kako navode, fentanil јe јedna od deset novih nekontrolisanih sintetičkih opioida otkrivenih prvi put 2020. godine.
Oni obјašnjavaјu, u nekim slučajevima, ove supstance se, u farmaceutskoj formi narkotičkih analgetika, koriste u humanoj i veterinarskoj medicini, pri anesteziji i za ublažavanje bolova.
– Podliježu internacionalnoj kontroli supstanci, kao i cijeli niz drugih, visoko potentnih nefarmaceutskih derivata fentanila (kao što je 3-methylfentanyl), koji se ilegalno sintetišu i prodaju u formi sintetičkog heroina ili pomiješani sa heroinom, pa čak i u krivotvorenim ili lažnim lijekovima. Ilegalne, nefarmaceutske forme fentanila ("dizajnerski" fentanili), uključuju blijedo žuti prašak (često nazvan "white persian") koji sadrži 3-methylfentanyl a povremeno i tzv. "paper trips" (tanke djeliće kartona impregnirane fentanilom). Nefarmaceutski fentanil upotrebljava se injektiranjem, gutanjem lozengi, gutanjem flastera (kako nekorišćenih tako i korišćenih), pušenjem ili ušmrkivanjem praha (ili čak i fentanilskih flastera), ističu iz IЈZCG.