Sida odnijela 67 života

U Crnoj Gori je do sada registrovano više od 400 osoba inficiranih HIV virusom (sida), a preminulo je njih 67. Najveći broj inficiranih je u Podgorici, a podaci iz registra pokazuju da 88 odsto ukupnog broja pacijenata čine muškarci.

To je saopšteno na jučerašnjem edukativnom sastanku o HCV (hepatitis C) i HIV, na kojem su predstavnici Ministarstva zdravlja, Instituta za javno zdravlje i ljekari Infektivne klinike u Podgorici ukazali na značaj ranog otkrivanja HIV-a i hepatitisa C. Oni su poručili da je smanjivanje stigme i diskriminacije važno kako za što efikasnije liječenje pacijenata, tako i za sprečavanje novih slučajeva obolijevanja. Ljekari su podsjetili da je u Crnoj Gori omogućeno dobrovoljno i anonimno testiranje.

Infektolozi kažu da se procjenjuje da u Crnoj Gori sa HIV-om živi više od 400 osoba, od kojih jedna trećina ne zna da su inficirani.

Dr Alma Čičić iz Instituta za javno zdravlje (IJZ) kazala je da su u prošloj godini registrovali 54 osobe inficirane HIV-om, od kojih je 21 sa tom dijagnozom došla u Crnu Goru. Tokom 2022. godine, od 31 registrovanog slučaja infekcije devet su migranti.

Prvi slučaj infekcije HIV-a u Crnoj Gori registrovan je 1989. godine, a terapija je dostupna od 1998.

Po riječima dr Čičić, Crna Gora je zemlja u kojoj je prevalenca HIV-a u odnosu na opštu populaciju niska, ali skoro trećina inficiranih nije nikada testirana i dijagnostikovana.

– Testiranje i otkrivanje u ranom stadijumu, uz uključivanje terapije, sprečava prenošenje infekcije, što je fantastična stvar jer tako utičemo na izvor infekcije. Što se tiče same prevencije HIV-a i virusnih hepatitisa, to je lanac međusobno povezanih intervencija. Programi smanjenja štete i dobrovoljno i provjerljivo savjetovanje i testiranje, uz terapiju, najznačajnija su mjera zaustavljanja epidemije – poručila je Čičić.

Najčešće se prenosi seksualnim putem, jedan odsto se zarazilo transfuzijom krvi

Prema podacima IJZCG, virus HIV-a se najčešće prenosi seksualnim kontaktom i to u 86 odsto slučajeva. Putem transfuzije krvi inficirano je jedan odsto oboljelih.

Najviše inficiranih osoba (77 odsto) je starosti od 20 do 39 godina.

Preporuka infektologa je da se osobe sa rizičnim ponašanjima, kao što su korisnici droga, testiraju na svaka tri mjeseca.

Ona je upozorila da u velikom broju slučajeva u prosjeku prođu dvije godine od infekcije do potvrđivanja HIV pozitivnog statusa.

– Prema podacima Evropskog centra za sprečavanje i kontrolu bolesti (ECDC), na prvom smo mjestu po kasnoj dijagnozi – rekla je Čičić.

Direktorica Direktorata za javno zdravlje u Ministarstvu zdravlja dr Ivana Živković najavila je novi program mjera za borbu protiv ovih infektivnih bolesti.

Dr Brankica Dupanović sa Klinike za infektivne bolesti Kliničkog centra Crne Gore (KCCG) govorila je o savremenim terapijama za HIV, podsjetivši da je liječenje ovih bolesti započelo prije 40 godina ljekovima koji su u odnosu na današnje imali mnogo lošiji bezbjednosni profil. Ona je istakla da se savremenom terapijom, u kombinaciji dva ili tri lijeka, prekida razmnožavanje virusa.

– Kada virusa nema u krvi i drugim tečnostima, inficirana osoba ne može prenijeti HIV. Cilj je testiranje ljudi kako bi se znao njihov status. HIV je od stoprocentno smrtonosne bolesti postala bolest koja se liječi, odnosno doprinosi tome da se virus ne razmnožava, a imunitet poboljšava do nivoa zdrave osobe – kazala je Dupanović.

Ona je dodala da su povremeno bilježeni zastoji u nabavci lijeka, istićuči važnost redovnog uzimanja ove terapije.

Iz IJZCG juče su saopštili da ne postoji registar za hepatitis C, već se podaci o oboljelima prikupljaju u okviru prijavljivanja zaraznih bolesti.