U prvih 11 mjeseci je, imajući u vidu realizaciju prihoda i rashoda, ostvaren suficit budžeta u iznosu od 158,5 miliona eura ili 2,6 odsto procijenjenog bruto domaćeg proizvoda (BDP), pokazali su najnoviji podaci Ministarstva finansija. Iz Ministarstva su saopštili da je u novembru budžetski deficit iznosio 25,2 miliona eura.
Prema podacima Ministarstva, prihodi budžeta su u periodu januar - novembar iznosili 2,31 milijardu eura ili 37,5 odsto procijenjenog BDP-a i veći su 391,8 miliona ili 20,4 odsto u odnosu na planirane, dok su u odnosu na uporedni period prošle godine veći 535,7 miliona ili 30,1 odsto.
“Najznačajnija pozitivna odstupanja zabilježena su kod prihoda po osnovu poreza na dodatu vrijednost, poreza na dobit pravnih lica, doprinosa za obavezno socijalno osiguranje, ostalih prihoda i donacija i transfera”, navodi se u izvještaju Ministarstva o izvršenju budžeta za period januar-novembar.
Prihodi po osnovu PDV-a, zaključno sa novembrom, naplaćeni su u iznosu od 971,3 miliona eura, što je 96,1 milion ili 11 odsto više u odnosu na planirane i 142,6 miliona ili 17,2 odsto više u odnosu na isti period prošle godine.
Kategorija prihoda od akciza, u navedenom periodu, naplaćena je u iznosu od 294,6 miliona, što je u odnosu na plan veće 49,6 miliona ili 20,2 odsto, odnosno 70,8 miliona ili 31,7 odsto u odnosu na isti period prethodne godine.
“U posmatranom periodu, prihodi po osnovu poreza na dobit pravnih lica iznosili se 146,8 miliona eura i veći su u odnosu na planirane 31,6 miliona ili 27,4 odsto, dok su u odnosu na uporedni period prošle godine veći 61,4 miliona ili 71,9 odsto”, precizirali su iz Ministarstva.
Značajan rast ove kategorije prihoda dominantno je rezultat uvođenja progresivnih stopa na dobit, rasta ekonomske aktivnosti i ostvarenih rezultata preduzeća u prethodnoj godini, kao i poboljšanja poreske discipline.
Kategorija doprinosa u posmatranom periodu realizovana je u iznosu od 486,6 miliona eura što je 88,4 miliona ili 22,2 odsto više u odnosu na planirane, odnosno 100 miliona ili 25,8 odsto više u odnosu na uporedni period prošle godine.
Rast ove kategorije prihoda evidentan je i u novembru, a prevashodno je rezultat smanjenja neformalne ekonomije na tržištu rada usljed smanjenja poreskog opterećenja na rad, veće poreske discipline, kao i povećanja zarada zaposlenih u javnom sektoru čime je uvećana i osnovica naplate poreza i doprinosa na zarade.
Ostali prihodi u posmatranom periodu iznosili su 173,1 miliona eura, što je 81,6 miliona više u odnosu na planirane, dok su u odnosu na uporedni period prošle godine viši 146,7 miliona.
“Značajan rast ove kategorije prihoda dominantno je rezultat prekida hedžing aranžmana iz 2021. godine i to u iznosu od 60 miliona eura, kao i prenosa sredstava naplaćenih u okviru implementacije projekta Ekonomskog državljanstva u ukupnom iznosu od 67,6 miliona. Pored navedenog, u istom periodu izvršena je uplata u iznosu od 11,6 miliona eura, po osnovu uplaćenih dividendi od ostvarene dobiti preduzeća u većinskom vlasništvu države”, navodi se u saopštenju.
U navedenom periodu, značajan rast zabilježen je i kod kategorije donacije i transferi koji su ostvareni u iznosu od 57,7 miliona eura, što je u odnosu na plan više 19,5 miliona i u odnosu na isti period prošle godine 29 miliona.
Rast navedene kategorije prevashodno je rezultat izvršene uplate sredstava od Evropske unije (EU), a po osnovu direktne budžetske podrške za energetsku efikasnost.
Prihodi u novembru su iznosili 188,9 miliona eura i veći su u odnosu na plan 19,9 miliona ili 11,8 odsto, odnosno 27,4 miliona ili 17 odsto u odnosu na prošlogodišnji novembar.
Izdaci budžeta su za period januar-novembar iznosili 2,15 milijardi eura ili 34,9 odsto procijenjenog BDP-a i u odnosu na planirane manji su 122,7 miliona ili 5,4 odsto, dok su u odnosu na isti period prošle godine veći 277,8 miliona ili 14,8 odsto.
U strukturi ukupne potrošnje u posmatranom periodu, tekući budžet izvršen je na nivou od 2,03 milijarde eura, što predstavlja 94 odsto ukupne potrošnje, dok je kapitalni budžet izvršen na nivou od 128,48 miliona, što predstavlja šest odsto ukupne potrošnje.
Posmatrajući glavne kategorije potrošnje u okviru tekućeg budžeta, tekući izdaci u navedenom periodu realizovani su u iznosu od 901,83 miliona eura i u odnosu na planirane manji su 20,9 milona ili 2,3 odsto.
“U okviru ove kategorije izdataka najznačajnija izdvajanja su kod bruto zarada i doprinosa na teret poslodavca u iznosu od 579,4 miliona, što je u odnosu na plan veće 16 miliona ili 2,8 odsto i koje su realizovane u skladu sa važećim zakonskim propisima, potpisanim kolektivnim ugovorima i stvarnom obračunu zarada”, objasnili su iz Ministarstva.
Takođe, izdaci za kamate su realizovani u većem iznosu od plana za 11,9 miliona, dok su ostale budžetske pozicije u okviru tekućih izdataka uglavnom ispod plana, shodno stvarnoj dinamici potrošnje potrošačkih jedinica.
Transferi za socijalnu zaštitu, do kraja novembra, ostvareni su u iznosu od 746,3 miliona eura i veći su u odnosu na planirane 27,3 miliona ili 3,8 odsto, dok su u odnosu na isti period prošle godine veći 149,6 miliona ili 25,1 odsto, što je dominantno rezultat većeg izvršenja po osnovu prava iz oblasti socijalne zaštite i prava iz oblasti penzijskog i invalidskog osiguranja, usljed redovnog i vanrednog usklađivanja ovih izdataka shodno važećim zakonskim propisima.
Kapitalni budžet u posmatranom periodu ostvaren je u iznosu od 128,48 miliona eura, što predstavlja 68,8 odsto realizacije plana. Rashodi su u novembru iznosili 214,1 milion eura i manji su u odnosu na plan 1,7 miliona ili 0,8 odsto, dok su u odnosu na novembar prošle godine veći 12,9 miliona eura ili 6,4 odsto.
Najveće odstupanje odnosi se na transfere za socijalnu zaštitu, odnosno iz prava iz oblasti PIO u iznosu od 5,5 miliona eura više od plana. Kapitalni budžet je ostvaren u iznosu od 14,2 miliona eura, što je 3,1 milion manje izvršenje od plana, odnosno što predstavlja 81,9 odsto.
