Neto priliv stranih direktnih investicija od januara do septembra iznosio je 320,37 miliona eura, što je 47,14 odsto manje u odnosu na isti period prošle godine, pokazuju najnoviji podaci Centralne banke Crne Gore. U poređenju sa prethodnim godinama, najveći pad imaju investicije iz Rusije, a glavni uzrok, najvjerovatnije, predstavljaju sankcije, koje je, uz zamrzavanje imovine za desetine ruskih državljana, uvela Crna Gora prije godinu i po.
Ukupan priliv stranih direktnih investicija (SDI) na kraju septembra iznosio je 631,36 miliona eura, dok se istovremeno iz zemlje odlilo 310,99 miliona eura, pokazuju preliminarni podaci Centralne banke (CBCG).
Ukupan priliv stranih direktnih investicija pao je 26,14 odsto u odnosu na uporedni period, što je rezultat pada ulaganja po osnovu interkompanijskog duga i investicija u kompanije i banke, kao i po osnovu povlačenja ulaganja iz inostranstva.
Iz zemlje se po osnovu ulaganja rezidenata u inostranstvo odlilo 64,66 miliona eura, dok su povlačenja sredstava nerezidenata investiranih u Crnu Goru iznosila 246,33 miliona eura.
Priliv stranih direktnih investicija u formi vlasničkih ulaganja iznosio je 403,87 miliona eura, što čini 63,97 odsto ukupnog. Od toga je u nekretnine uloženo 335,19 miliona eura, a u preduzeća i banke 68,68 miliona eura.
Priliv SDI u formi interkompanijskog duga iznosio je 197,91 milion eura, što je 31,35 odsto ukupnog priliva.
Kada pogledamo pojedinačno Srbija je najviše investirala u Crnu Goru. Međutim, zanimljivi su podaci vezani za Rusku Federaciju, koja je godinama bila broj jedan po ulaganjima u našu državu.
Prema podacima za ovu godinu ulaganja Rusa su na nivou 82 miliona eura. Ipak, od tog iznosa, polovina se odnosi na pordaju nepokretnosti u Crnoj Gori (42 miliona eura). Investicije u domaća preduzeća i banke iznose 18,8 miliona eura, dok se na interkompanijski dug odnosi 20,5 miliona eura.
U poređenju sa periodima prije uvođenja sankcija priliv investicija iz Rusije je bio drastično veći.
Primjera radi, tokom 2021. godine Rusi su u Crnu Goru uložili čak 192 miliona eura. Tokom 2022. godine, koja je dijelom obuhvaćena sankcijama, investicije iz Rusije su iznosile 127 miliona eura.
Očito je da su u zadnje tri godine investicije iz ove države u padu. Od 192 miliona iz 2021. godine, došli smo na nešto više od 80 miliona, dakle 100 miliona manje.
Da li Crna Gora, kao mala država, treba da se odriče ovako velikih ulaganja pitanje je za Vladu, koja je prije godinu i po i uvela sankcije Rusiji, ali i zamrznula imovinu za desetine ruskih državljana, a ocjenu ove odluke očekuje se da uskoro da i Ustavni sud Crne Gore. Uz to, Crna Gora je ukinula i direktne letove ka Rusiji. Sve ovo je, osim u padu investicija, rezultiralo i padom ruskih turista, kojih je tri puta manje bilo u Crnoj Gori. Stotine miliona eura, koje su mogle završiti u Crnoj Gori, prelile su se na Španiju, Tursku i Egipat, koje bilježe nikad veće posjete ruskih turista tokom 2023. godine.