Na nedavno održanom okruglom stolu posvećnom istraživanju i definisanju ekonomskih odnosa između NR Kine i Crne Gore, vršiteljka dužnosti generalne direktorice Direktorata za međunarodnu trgovinsku i ekonomsku saradnju u Ministarstvu ekonomskog razvoja i turizma (MERT) Jovana Krunić, navela je da je naša zemlja spremna da sarađuje i unapređuje saradnju sa Kinom, kao značajnim akterom u međunarodnim odnosima i važnim bilteralnim okvirima koji korenspodiraju sa procesom EU integracija.
- Koristim priliku da naglasim da je NR Kina najznačajniji spoljnotrgovinski partner Crne Gore iz grupe zemalja sa područja Azije, a u 2022. Kina je, nakon Srbije koja je na prvom mjestu, bila najveći spoljnotrgovinski partner u uvozu. Želim da istaknem da je robna razmjena između naše države u konstantnom rastu, te je u periodu od 2019. do 2022. zabilježila rast od oko 43 odsto, tj. sa 239 miliona, na 343 miliona eura, sa još optimističnijom tendencijom rasta u 2023. godini. U prvoj polovini tekuće godine, zabilježen je nivo robne razmjene u iznosu od 207 miliona eura, od čega uvoz iznosi 205 miliona, a izvoz 1.8 miliona eura. Kada je riječ o direktnim stranim investicijama iz Kine, u 2023. nije zabilježen njihov priliv. U prethodnoj godini zabilježen je priliv 882.000 eura stranih direktnih investicija iz NR Kine. U 2021. SDI iznosile su 6.4 miliona eura, dok su u 2020. SDI iz Kine iznosile 72,1 milion kada je bila drugi najveći investitor Crnoj Gori - podvukla je Krunić.
Saradnja sa Kinom se sagledava kroz komunikaciju i djelovanje u brojnim međunarodnim okvirima, kao što je mehanizam saradnje između Kine i zemalja Centralne i Istočne Evrope, te Inicijative,,Pojas i put“, što je naročito značajno u kontekstu Crne Gore kao jednog od ključnih koridora u Jugoistočnoj Evropi za transport u trgovinskoj razmjeni sa Kinom.
- Bilteralni odnosi NR Kine i Crne Gore posebno su vidljivi u ekonomskoj dimenziji, koju karakteriše snažan institucionalni okvir uspostavljen potpisivanjem brojnih sporazuma o saradnji, kao što su: Sporazum o ekonomskoj i trgovinskoj saradnji između Vlade Crne Gore i Vlade NR Kine, Sporazum o privrednoj-tehničkoj saradnji između Vlade Crne Gore i Vlade NR Kine, Okvirni sporazum o privredno-tehničkoj saradnji između Vlade Crne Gore i Vlade NR Kine, Sporazum o unapređenju saradnje u izgradnji infrastrukture, Memorandum o razumijevanju između Vlade Crne Gore i Vlade NR Kine o saradnji u okviru inicijative o Ekonomskom putu svile i Pomorskom putu svile 21. vijeka, kao i drugi - navela je Krunić.
Predstavnica MERT-a podsjetila je na niz zajedničkih infrastrukturnih projekata koji su realizovani u prethodnom periodu.
- Tu je izgradnja prve dionice auto-puta Bar-Boljare, koji je rađen u saradnji sa kineskom kompanijom CRBC. Ovo predstavlja trajni primjer saradnje dvije zemlje i najmarkantniji rezultat ekonomske saradnje. Pored toga, kineske firme su u značajnoj mjeri zastupljene u oblasti infrastrukture, što najbolje pokazuje učešće kineske kompanije Shadong u rekonstrukciji bulevara na relaciji Aerodrom Tivat-Jaz, a značajna je i podrška Kine za rekonstrukciju mosta na Đurđevića Tari. Takođe, napomenula bi hi značaj projekta ekološke rekonstrukcije Termoelektrane Pljevlja, kojom će se modernizovati navedeno postrojenje u skladu sa EU standardima. Naglasila bih i značaj projekta rekonstrukcije na dionici pruge Kolašin-Kos i izgradnju Vjetroelektrane Možura - zaključila je Krunić.
