Ministarstvo finansija Sjedinjenih Američkih Država uvelo je sankcije protiv nekadašnjeg predsjednika Srbije i Crne Gore Svetozara Marovića, zbog, kako je saopšteno, destabilišućeg i korputivnog djelovanja u regionu.

- Ovakvo djelovanje podriva vladavinu prava, ekonomski rast i ljudima u državama regiona uskraćuje mogućnosti i stabilnost. Ljudi koji su danas obuhvaćeni sankcijama prestavljaju ozbiljnu prijetnju po regionalnu stabilnost, povjerenje u institucije i aspiracije onih koji traže demokratsku i pravičnu vladavinu u regionu Zapadnog Balkana - saopštio je zamjenik sekretara u američkom ministarstvu finansija Brajan Nelson. 

Marović, koji je bio i zamjenik predsjednika Demokratske partije socijalista, uhapšen je 2015. godine zbog sumnje da je učestvovao u nizu koruptivnih radnji u Budvi.

On je, po optužnici, koristio svoj uticaj kako bi ostvario nezakonitu dobit, a na štetu države Crne Gore, koja je iznosila skoro 13 miliona eura.

Marović je 2016. godine potpisao sporazume o priznanju krivice i osuđen je na kaznu zatvora.

U međuvremenu je pobjegao u Srbiju, a Crna Gora i dan danas čeka na njegovo izručenje.

Odgovarajući na pitanje da li SAD imaju mehanizme da pomognu izručenje Marovića Crnoj Gori, Američki zvaničnik je kazao da očekuje da sve zemlje regiona pokažu posvećenost rasvjetljavanju korupcije i privođenju onih koji se terete za korupciju. 

SAD je osim Marovića danas sankcije uveo i Nikoli Gruevskom i Saši Mijalkovu iz Sjeverne Makedonije, Akifu Rakipiju i Ili Ndroki iz Albanije, Asimu Sarajliću i Gordani Tadić iz Bosne i Hercegovine.

Iz Stejt Departmenta navode da je Gruevski bio umiješan u koruptivna dela koja su uključivala zloupotrebu političkog uticaja i položaja za ostavrenje lične koristi, "konkretno, postoje vjerodostojne informacije da je Gruevski zloupotrijebio službeni položaj traženjem i primanjem mita, da je pronevjerio javne finansije i umiješao se u izborne procese kako bi stekao korist za sebe i svoju partiju".

Kako navode, Sarajlić je takođe zloupotrebio svoj položaj u vezi sa velikim državnim preduzećem BiH Telekomom. U ovom svojstvu, Sarajlić je lično primao naplatu od kandidata za posao u zamjenu za pozicije, i na drugi način vršio uticaj na proces zapošljavanja.

Gordana Tadić je takođe targetirana, na osnovu E.O. 14033, za odgovornost ili saučesništvo u,  direktnu ili indirektnu uključenost u radnje ili politike koje potkopavaju demokratske procese ili institucije na Zapadnom Balkanu.

-Preduzeli smo ove akcije kao odgovor na ove prethodne umiješanost zvaničnika u značajnu korupciju. Njihovi postupci su podrili vladavinu zakona, demokratskih institucija i javnih procesa u obe zemlje i narušili povjerenje javnosti u njihove vlade - navodi se u saopštenju Stejt Departmenta.

Na ažuriranoj listi američkog Ministarstva finansija iz Crne Gore nalazi se i nekadašnji general-pukovnik Jugoslovenske narodne armije Pavle Strugar.

Primjena sankcija

-Kao rezultat današnje akcije, sva imovina i interesi u imovini navedenih lica ili entiteti koja se nalazi u Sjedinjenim Državama ili u posjedu ili kontroli američkih osoba, mora biti blokirana i prijavljena OFAC-u (Kancelarija za kontrolu imovine stranaca) – navode iz Ministarstva finansija SAD-a.

Dodaju da propisi OFAC-a generalno zabranjuju sve transakcije američkih osoba ili osoba unutar (ili u tranzitu) Sjedinjenih Američkih Država koje uključuju bilo kakvu imovinu ili prihode od imovine određenih ili na drugi način blokiranih lica.

Osobe iz SAD mogu se suočiti sa građanskim ili krivičnim kaznama za prekršaje E.O. 14033.

Krajnji cilj sankcija nije kažnjavanje, već postizanje pozitivne promene u ponašanju.