Kako su rekli iz te nevladine organizacije (NVO), građani su tokom izbornih procesa u proteklih osam godina mogli svjedočiti nedozvoljenim stranim uticajima u Crnoj Gori.
Iz CDT-a su naveli da je jedan od zaključaka njihove analize “Inostrani uticaji na izborni proces u Crnoj Gori 2016-23. godine” da je neophodno da se država suoči sa tom prijetnjom, koja podriva demokratske institucije.
Oni su kazali da se inostrano miješanje u izborne i demokratske procese opisuje kao skup različitih i promjenjivih praksi, mješavina dezinformacija, političkog finansiranja, strateškog oglašavanja, otkupa kritične infrastructure.
Inostrano miješanje u izborne i demokratske procese, kako su dodali iz CDT-a, opisuje se i kao sajber-napad, pritisak na istraživače, postavljanja kvazi NVO-a, korišćenja trol mreža za podsticanje destruktivne rasprave tamo gdje bi trebalo da bude orijentisana na rješenja.
- Sve ovo se, u manjoj ili većoj mjeri, dešavalo tokom izbornih ciklusa i predizbornih kampanja od 2016. godine pa do posljednjih izbora - navodi se u saopštenju CDT-a.
Oni su rekli da su građani mogli svjedočiti političkim uticajima, kampanjama u kojima se očigledno trošilo više novca nego što je prijavljivano, a čije porijeklo seže i do inostranih kompanija, ili krugova bliskih političkim elitama iz okruženja.
Navodi se da su građani svjedočili medijskim kampanjama iz inostranstva koje su imale za cilj uticaj na izborne procese, kao i širenju dezinformacija i jasnom i potpuno vidljivom uplitanju vjerskih zajednica.
Iz CDT-a su podsjetili da su se u više navrata i za više različitih partija iznosile sumnje i optužbe da se finansiraju nelegalno i iz izvora koji su van države, a da nijedan od tih slučajeva nije do kraja rasvijetljen.
- Nije rasvijetljeno ni zbog čega su bivši sportisti, javni i partijski funkcioneri iz drugih država redovno dolazili u opštine gdje se održavaju izbori - kaže se u saopštenju.
Dodaje se da su optužbe za sumnjive donacije partijama posredstvom NVO-a ostale neistražene, kao i činjenice da su pojedine partije prostor u crnogorskim medijima zakupljivale preko posrednika iz inostranstva.
U saopštenju se navodi da je očigledno miješanje različitih lidera iz država okruženja, što kroz izjave, što kroz postizborne donacije opštinama, ostalo bez ozbiljnog objašnjenja.
Iz CDT-a su rekli da je bez objašnjenja ostala i konstantna otvorena podrška vjerskih zajednica pojedinim kandidatima i partijama, koja je, kako su naveli, išla do toga da se sveštenici pojavljuju u predizbornim spotovima.
- Da bi se, prije svega, suočila sa stranim uplitanjima i uticajima na izbore, neophodno je da Skupština Crne Gore, po uzoru na Evropski parlament, formira Odbor za praćenje stranih uticaja, što je CDT predlagao u više navrata -kaže se u saopštenju.
U CDT-u smatraju da je neophodno da Odbor za sveobuhvatnu izbornu reformu proširi djelovanje, kako bi aktivno rješavao i problem nedozvoljenog stranog uticaja.
- CDT je sa partnerima predložio Odboru za sveobuhvatnu reformu izbornih zakona da proširi svoj mandat kako bi se izborni sistem što efikasnije zaštitio od stranih uplitanja - kaže se u saopštenju.
Navodi se da je krajnje vrijeme i da inicijativa za formiranje Odbora za praćenje stranih uticaja, za koju je veliki broj poslanika obećao podršku, dođe na dnevni red parlamenta.