U nastavku Drugog Međuparlamentarnog foruma delegacija Jugoistočne Evrope u Parlamentarnoj skupštini Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju, koji je održan u Skupštini Crne Gore na temu „Regionalna saradnja za napredan turistički sektor“, učesnici su diskutovali o temama posvećenim ulozi turizma u ekonomskom rastu, održivom razvoju turizma, kao i inovacijama i otpornosti u ovoj industriji.
Uvodne govore u sesijama održale su ugledne ekspertkinje iz oblasti turizma: Nina Drakić, predsjednica Privredne komore Crne Gore, Ana Tripković Marković, direktorka Nacionalne turističke organizacije Crne Gore i Silvana Đurašević, dekanica Fakulteta za turizam Univerziteta Mediteran.
Govoreći o temi Foruma, Nina Drakić, predsjednica Privredne komore Crne Gore je kazala da turizam u Crnoj Gori predstavlja jednu od strateških djelatnosti koja ima ogromne potencijale za dalji ekonomski rast i razvoj, sa višestrukim, direktnim i indirektnim multiplikativnim efektima.
- Crna Gora tradicionalno ostvaruje suficit na poziciji putovanja-turizam u platnom bilansu, što značajno doprinosi smanjivanju deficita tekućeg računa platnog bilansa. Prema podacima Centralne banke Crne Gore, ukupan doprinos turizma i putovanja crnogorskoj ekonomiji u 2023. godini iznosio je 1,5 milijardi eura uz više od 24 hiljade radnih mjesta, što jasno ukazuje na veliki značaj turizma za crnogorsku ekonomiju. Pored direktnih efekata, značajni su i indirektni efekti, a ogledaju se u uticaju na razvoj ostalih privrednih djelatnosti - poljoprivrede, trgovine, saobraćaja, građevinarstva i dr. Ukoliko se budućnost turizma bude gradila na odgovoran i održiv način, Crna Gora će nastaviti da koristi svoje bogate prirodne i kulturne resurse za dalji ekonomski razvoj, unaprjeđenje kvaliteta života građana i privlačenje investicija - navela je Drakić.
Direktorica Nacionalne turističke organizacije CG, Ana Tripković Marković, obratila se učesnicima foruma na sesiji posvećenoj održivom razvoju turizma. U svom govoru je naglasila važnost održivosti u turističkom sektoru Crne Gore i predstavila aktivnosti koje NTO CG sprovodi u ovoj oblasti.
- Održivi turizam nije samo ideal, već suštinska komponenta šireg okvira održivog razvoja. U Nacionalnoj turističkoj organizaciji Crne Gore, u potpunosti prepoznajemo svoju ulogu u ovom vitalnom procesu. Na nacionalnom nivou, pokrenuli smo projekat fokusiran na unapređenje kvaliteta usluga kroz implementaciju oznake kvaliteta - Montenegro Quality. Ova oznaka će postaviti uslove i preporuke za različite usluge u turizmu i ugostiteljstvu, uključujući aspekte održivosti u svim segmentima turističke ponude. Naš cilj je da doprinesemo unapređenju održivog razvoja kako bismo Crnu Goru pozicionirali kao jedinstvenu i održivu turističku destinaciju - kazala je Tripković Marković.
Direktorica Tripković Marković je, takođe, naglasila značaj regionalne saradnje i sinergije u postizanju zajedničkih ciljeva u turizmu, ističući da Crna Gora teži da bude primjer destinacije koja balansira između ekonomskog razvoja, očuvanja prirodnih resursa i pružanja autentičnih iskustava posjetiocima.
Profesorica Silvana Đurašević bila je uvodničarka na temu „Otpornost i inovacije u turizmu“. U svom izlaganju, naglasila je važnost otpornosti kao temelja za uspjeh ekonomije, ističući da je otpornost ključni uslov za održivost u cjelosti.
Ona je istakla da se turistička industrija u Jugoistočnoj Evropi suočava sa nekoliko značajnih izazova, uključujući uticaj na životnu sredinu, ekonomsku zavisnost, neophodnost modernizacije infrastrukture, uz akcenat da za adresiranje ovih izazova moraju postojati ne samo inovacije već i politička volja i investicije.
Govoreći o budućnosti turizma, Đurašević je naglasila da ulaganje u održivu i otpornu turističku infrastrukturu donosi brojne ekonomske benefite. „Budućnost turizma u Jugoistočnoj Evropi leži na raskršću otpornosti i inovacija. Prihvatajući nove tehnologije, diversifikujući ponude i investirajući u održivu infrastrukturu, zemlje regiona mogu izgraditi turističku industriju koja ne samo da je otpornija na šokove, već je sposobna za dugoročan i uključiv rast“, zaključila je profesorica.
Tokom sesije posvećene saradnji Crne Gore i OEBS-a, govorili su zamjenik šefa Misije OEBS-a Đovani Gabasi i generalni sekretar Skupštine Aleksandar Klarić.
Gabasi je naglasio važnost kontinuirane saradnje između Misije i crnogorskih institucija, ističući posvećenost OEBS-a u podršci demokratizaciji i jačanju vladavine prava. On je naglasio da Misija OEBS-a u Crnoj Gori ostaje čvrsto posvećena pružanju pomoći crnogorskim institucijama u njihovim naporima da unaprijede demokratske procese i odgovore na potrebe građana.
Generalni sekretar Aleksandar Klarić je posebno istakao važnost projekata realizovanih uz podršku Misije, među kojima se izdvajaju oni sa direktnim uticajem na javnost, poput uspostavljanja parlamentarnog kanala. „Ovaj projekat omogućio je da sva radna tijela imaju uživo prenos svojih sjednica preko parlamentarnog kanala, čime smo značajno unaprijedili transparentnost i otvorenost rada Parlamenta“, kazao je tom prilikom Klarić.
Govoreći o mnogobrojni inicijativama koje je Skupština Crne Gore realizovala u saradnji sa OEBS-om, on je istakao da uspjeh u svim zajedničkim aktivnostima ne bi bio moguć bez pomoći i podrške partnera iz Misije OEBS-a u Crnoj Gori. „Saradnja sa Misijom OEBS-a pokazala se kao ključna za unapređenje mnogih projekata od značaja za našu zemlju. „Uz tako pouzdanog, posvećenog i snažnog partnera kao što je OEBS, uspjeli smo realizovati projekte od izuzetne važnosti i postići rezultate koji su značajno unaprijedili rad naše institucije. Ova saradnja predstavlja temelj za buduće uspjehe“, zaključio je generalni sekretar Skupštine Crne Gore.
Na kraju, zamjenik šefa Delegacije EU Rikardo Seri, predstavio je ključne aktivnosti Delegacije EU u Crnoj Gori. Seri je naglasio važnost procesa integracije Crne Gore u Evropsku uniju i ulogu Delegacije EU u tom procesu. On je istakao da je Delegacija Evropske unije posvećena pružanju podrške Crnoj Gori na njenom evropskom putu, kroz jačanje institucija, unapređenje vladavine prava i sprovođenje reformi koje su ključne za napredak prema članstvu u EU.
Forum je završen usvajanjem Završne deklaracije, kojom je potvrđen značaj regionalne saradnje u oblasti turizma, pozivajući zemalje Jugoistočne Evrope na bližu saradnju radi unapređenja infrastrukture i ekonomija regiona.
Parlamentarci iz Crne Gore, Grčke, Luksemburga, Italije, Mađarske, Slovenije, Sjeverne Makedonije i Srbije, uz potpredsjednika Parlamentarne skupštine OEBS-a i specijalnog predstavnika za Jugoistočnu Evropu Kirijakosa Hađijanija su se složili da zajednički rad u oblasti turizma može doprinijeti boljoj zaštiti životne sredine, što je od posebne važnosti s obzirom na trenutne globalne ekološke izazove. Delegacije okupljene na ovom forumu jedinstvene su u svojoj posvećenosti kontinuiranom radu na unapređenju kvaliteta života građana i jačanju ekonomija širom regiona, sa ciljem stvaranja prosperitetnije i održivije budućnosti za sve.
