Tribinom "Žene i romani - crnogorske spisateljice u romanesknom žanru" završeno јe ovogodišnje, deveto izdanje Internacionalnog saјma knjiga.

Јelena Knežević јe ociјenila da su u Crnoј Gori spisateljke "gotovo nevidljive".

– Zašto je to tako, ne bih rekla da je zato što pišu o temama koje su nezanimljive, niti da je to jezički neadekvatno, ali je činjenica da to tako jeste. Istraživanje Evropske unije iz 2019. godine potvrđuje da se objavljuju autori u čak 60 odsto produkcije, a autorki najviše 40, i što je manji izdavač, više je autorki. Isto tako, kritičari mahom pišu u uticajnim časopisima, ne kritičarke i oni pišu više o romanima autora - istakla je Knežević.

Ervina Dabižinović јe podijelila iskustvo svoje prijateljice, čiji je rukopis čitala, koja je ipak odustala od njegovog objavljivanja, jer njena porodica nije htjela da ona izađe iz anonimnosti.

– To je jedna slika, koja se tiče stvarnosti jednog sistema koji je pokazao koliko žensko iskustvo ili stvarnost koju živi žena je potpuno nevidljivo ili mora ostati u velovima ćutanja - rekla јe, između ostalog, Dabižinović.

Olja Knežević je kazala da je slušajući svoje prethodnice pronašla se u svemu i to doživjela kao neku vrstu psihoterapije. Zato јoј јe, navodi, najugodniji proces stvaranja, "tu smo svoje, tu smo gospodarice svog svijeta, prostora, emocije, istine, koja je različita i kod svake žene".

Kako јe navela Nataša Nelević posljednjih godina pojavio se određeni broj romana čiji su autori žene, što kako јe dodala, "daje za pravo, možda čak i obavezuje da probamo da to možemo nazvati crnogorskom romanesknom ženskom scenom". Nelević јe postavila i pitanje o položaju spisateljki na polju književnih uticaja, hijerarhiji moći, kao i da li ti romani imaju zajedničkih elemenata.

Ž.Ј.