Crnogorska publika imala je nedavno priliku da se upozna sa Janom Budarom, svestranim, multimedijalnim češkim umjetnikom u punom značenju te riječi. On je glumac, režiser, pisac, pijanista, likovni umjetnik. U Crnoj Gori boravio je na poziv ambasadorke Janine Hrebičkove, u okviru kulturnih dešavanja koje je organizovala Ambasada Republike Češke, a povodom predsjedavanja Savjetom Evropske unije od 1. jula,.
Budar se kod nas predstavio kao muzičar i likovni umjetnik, a najesen, publika će imati priliku da ga upozna kao glumca i filmskog režisera. Njegovi crteži bili su dva dana dostupni zainteresovanoј publici u Kuslevovoj kući, a umjetnik ih je objedinio nazivom "Slike na vjetru" ("Pictures in the wind").
Budar kaže da јe isprobavajući različite grane umjetnosti došao do zaključka da je svima zajedničko to da je umjetnost govor naše duše i našeg srca, univerzalni jezik koji izvire iz nas.
- I sve grane se naslanjaјu, nadovezuju jedna na drugu. Pisanje, recimo, ne ide bez muzike, a muzika se, pak, navodezuje na neku likovnu kreaciju, i zajedno čine jednu cjelinu. Srećan sam jer su se sve vrste umjetnosti u meni su se na neki način sklopile u jednu cjelinu, i zato ne mogu reći da neku favorizujem više u odnosu na drugu. No, možda bi film kao umjetnost koja objedinjuje sve ove umjetnosti u sebi, a imao sam tu mogućnost da to pokažem i kroz film za djecu zasnovan na bajci "Princ Mamanek", bio umjetnost koja se izdavaja – kaže Budar.
Crteži kojima se predstavio asociraju na bajke, na pozorišni kostim, jednako kao i na filmski kadar. Umjetnik kaže da gledalac samostalno dosta toga "učitava" u njegov rad i u likovnoj umjetnosti uopšte.
– Crtanje, slikanje, možda je jedna od najkreativnijih i najslobodnijih stvari koje bilo ko, bilo kada može da radi. Sliku gledam kao najstariju riječ koju čovjek ima, posjeduje. I kada slikam, ja vama nešto govorim. No, kada je gledate, vi čujete nešto sasvim drugo u odnosu na ono što sam ja njome htio da ispričam. I to je ono što me najviše fascinira kod slikarstva. Svaka slika, crtež, jedna je moja priča, jedna riječ, opisivanje nekog dešavanja, no, gledalac "čuje" onoliko koliko radi mašta u njegovoj glavi, i koliko sam sebi dozvoljava – kaže Budar.
Svaki od crteža je neka njegova priča, iz nekog njemu bitnog događaja, vezano za putovanje i svi su nastali na različitim mjestima.
- Možda se na taj način i moja podsvijest izrazila. To je kombinacija moje fanatazije i podsvijesti. A, kroz svaku od ovih slika, ako ih pažljivo gledate, saznaćete dosta o meni. Možda čak i više nego što sam o sebi znam – kaže Budar, dodajući da se ovdje predstavio samo manjim izborom radova.
Ž.JANjUŠEVIĆ
