Prisustvo virusa afričke kuge svinja, po prvi put u Crnoj Gori, potvrđeno je kod dvije uginule divlje svinje, pronađene na teritoriji opštine Nikšić, u graničnom području sa Bosnom i Hercegovinom, saopštila Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove.
Veterinarska ambulanta "Nikšić" je 12. januara, od lovačkog društva Bratogošt, primila informaciju o pronalasku dvije uginule divlje svinje. Po prijemu obavještenja, VA Nikšić je po nalogu veterinarskog inspektora, u saradnji sa lovačkim društvom, izvršila uzorkovanje i neškodljivo uklanjanje leševa. Odgovarajući uzorci za laboratorijsko ispitivanje su dostavljeni Specijalističkoj veterinarskoj laboratoriji u Podgorici, koja je odmah po prijemu izvršila neophodna dijagnostička ispitivanja.
Dana 14. januara godine, Specijalistička veterinarska laboratorija je propisanim dijagnostičkim ispitivanjim utvrdila prisustvo virusa afričke kuge svinje u uzorcima oba leša - saopšteno je iz Uprave.
- Ova bolest nije zoonoza, odnosno ljudi ne mogu oboljeti od virusa afričke kuge svinja, ali meso oboljelih životinja nije podobno za ishranu - upozoravaju iz Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove.
Prema podacima Svjetske organizacije za zdravlje životinja (WOAH), bolest je u Evropi prisutna od 2007. godine i nezaustavljivo se širi evropskim kontinentom, kod domaćih i divljih svinja. U susjednim zemljama prvi put se pojavila 2019. godine u Republici Srbiji, nakon čega slijede Sjeverna Makedonija (2022), Bosna i Hercegovina, Hrvatska i Kosovo (2023), te je bilo očekivano da će se bolest pojaviti i u Crnoj Gori.
Od 2019. godine, s obzirom na pojavu bolesti u regionu, kao i specifičnosti ovog virusa, nepostojanje adekvatne vakcine i terapije protiv ove bolesti, Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove je u saradnji sa veterinarskom službom i Lovačkim savezom kontinuirano sprovodila kampanju podizanja svijesti, obuke i simulacione vježbe, kao i sve ostale neophodne preventivne mjere u cilju smanjenja rizika od pojave bolesti u Crnoj Gori, odnosno ranog okrivanja i pravovremenog odgovora u slučaju pojave bolesti. Sve ove aktivnosti evidentno su doprinijele kasnijoj pojavi bolesti na našoj teritoriji.
- Afrička kuga svinja, od koje obolijevaju isključivo domaće i divlje svinje, sa smrtnošću od gotovo 100 odsto, brzo se širi i prouzrokuje velike ekonomske gubitke. Bolest se najčešće širi kontaktom bolesnih sa zdravim svinjama, kontaminiranom hranom, vodom i prostirkom, odjećom, obućom, opremom i prevoznim sredstvima, kao i leševima uginulih ili zaklanih životinja - navodi se u saopštenju.
Kako bi se bolest pravovremeno ograničila i suzbila, od izuzetnog je značaja da se Upravi prijavi svaki leš, odnosno uginula divlja svinja, kako bi bila uklonjena na neškodljiv način od strane nadležne veterinarske službe, i samim tim smanjena mogućnost nastanka novih slučajeva.
Programom obaveznih mjera zdravstvene zaštite životinja predviđena je naknada za informaciju o pronalasku uginule divlje svinje u iznosu od 40 eura.
Pronađeni leš se prijavljuje Upravi za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove na dežurni broj telefona 067/666-632, saopštili su Uprave.
Kako se ističe, nakon toga, ako je prijava opravdana, vrši se uzorkovanje, dijagnostičko ispitivanje i preduzimaju se sve propisane mjere.
- Takođe, podsjećamo da je svaki držalac svinja u obavezi da prijavi svaku promjenu zdravstvenog stanja, kao i svako uginuće svinja na gazdinstvu, nadležnoj veterinarskoj ambulanti. Veterinar će po izlasku na teren i o trošku Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove uzeti uzorke i iste poslati u Specijalističku veterinarsku laboratoriju u cilju blagovremenog isključivanja ili potvrde bolesti - - zaključuje se u saopštenju
Držaocima svinja se preporučuje da u potpunosti sarađuju sa veterinarskom službom i primjenjuju biosigurnosne mjere na gazdinstvu, u skladu sa preporukama veterinarske službe, što podrazumijeva:
• pridržavanje propisa o identifikaciji životinja, kretanju i prometu životinja;
• držanje svinja na način da se spriječi direktan kontakt domaćih svinja sa divljim svinjama i drugim divljim životinjama;
• izbjegavati pašno držanje svinja i puštanje svinja u otvoreni prostor, koji nije zaštićen ogradom ili na drugi način;
• ne hraniti svinje pomijama;
• osobe koje su bile u kontaktu sa divljim svinjama moraju dobro oprati i dezinfikovati odjeću i obuću;
• obavezna prijava svake bolesne ili uginule domaće ili divlje svinje nadležnom veterinaru;
• postaviti dezbarijere na ulazu i izlazu u objekat gdje se drže svinje.
• sprovesti mjere uklanjanja ektoparazita i zaštite životinja od krpelja;
• izvršiti preventivnu dezinfekciju štala (podova i zidova) prskanjem krečnim mlijekom ili drugim odgovarajućim dezinfekcionim sredstvom;
• pravilno odlaganje stajnjaka kao i u slučaju klanja za sopstvene potrebe, propisno odlaganje nus proizvoda (zakopavanje, spaljivanje).
Kako bi se rizik od širenja bolesti sveo na najmanju moguću mjeru, apelujemo na držaoce svinja, lovce i druge subjekte, da poštuju sve propisane mjere i preporuke, posebno biosigurnosne mjere.
Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove će svakodnevno pratiti situaciju na terenu i o tome će blagovremeno obavještavati javnost.