Savjet za regionalnu saradnju (RCC) pokrenuo je Platformu za zelenu i cirkularnu ekonomiju Zapadnog Balkana, koja se sastoji od predstavnika vlasti, poslovnog sektora, donatora i organizacija civilnog društva, na sastanku na visokom nivou koji se održava danas u Prištini.
- Iako postaje žarište klimatskih promjena, naš region često instinktivno pribjegava kratkovidom sagledavanju stvari. Tom perspektivnom se, međutim, ne sagledava sva urgentnost i sveprisutnost klimatskih promjena niti, na primjer, alarmantno niske stope reciklaže ili velike količine komunalnog otpada po glavi stanovnika. Kao rezultat toga, što pokazuje naše istraživanje Balkan Barometar, samo 30% vlasnika poslovnih subjekata vidi klimatske promjene kao problem za svoje poslovanje, dok 43% smatra da zelena tranzicija neće imati nikakvog uticaja na njih, a 37% nije preduzelo nikakve korake da smanji uticaj svog poslovanja na okolinu. Nažalost, više od trećine poslovnih subjekata nema nikakvih aktivnosti niti inicijativa u pogledu cirkularne ekonomije - rekla je generalna sekretarka Savjeta za regionalnu saradnju Majlinda Bregu na otvaranju sastanka.
Razlozi, kako navode poslovni subjekti sa Zapadnog Balkana, su dodatni troškovi (49%), nedostatak vještina i stručnosti (30%), nedostatak regulatornog okvira (28%), kao i nedostatak subvencija (29%).
- Većina poslovnih subjekata smatra da je jeftinije proizvesti novi proizvod nego reciklirani. Ovi podaci nas neće odmaći od modela linearnog korištenja resursa i u suprotnosti su sa ohrabrujućim podacima zbog koji smo se, sigurna sam, okupili danas ovdje a to je da se strategijama cirkularne ekonomije globalne emisije gasova sa efektom staklene bašte, mogu smanjiti za ogromnih 40%, da se može otvoriti 700.000 novih radnih mjesta samo u Evropskoj uniji do 2030. godine ili da se mogu obezbjediti ekonomske mogućnosti vrijedne 4,5 milijardi dolara. Zato nam je potrebno da svi glavni učesnici u ovoj oblasti sagledavaju cirkularnu ekonomiju kroz prizmu većeg broja prilika i mogućnosti - zaključila je Bregu.
Osim generalne sekretarke Savjeta za regionalnu saradnju učesnicima su se na početku sastanka obratili i direktorica za Zapadni Balkan u Generalnoj direkciji za susjedstvo i pregovore o proširenju Valentina Superti i predsjednik Upravnog odbora Komorskog investicionog foruma Zapadnog Balkana Ljuljzim Rafuna.
Na ministarskom panelu na kome su se okupili ministri i predstavnici ministarstava zaduženih za pitanja okoline sa Zapadnog Balkana, kao i predstavnici Njemačke kao pokretači i glavni akteri Berlinskog Procesa, razgovaralo se o ostvarivanju daljeg napretka u sprovođenju Zelene agende za Zapadni Balkan. U toku dana će se na još tri panela razmatrati teme iskorištavanja potencijala za investicije i prelaska Zapadnog Balkana na cirkularnu ekonomiju, a biće riječi i o narednim koracima.
Cilj Platforme, koja će djelovati u okviru Zelene agende za Zapadni Balkan, je da se obnove obaveze na visokom nivou preuzete u okviru ove agende, podstakne postojanje centra za učenje i razmjenu znanja o cirkularnoj ekonomiji, te se usklade kanali finansiranja i pokrenu zelena ulaganja.
Na sastanku, koji je organizovan zajedno sa Komorskim investicionim forumom Zapadnog Balkana i projektom EU for Green (EU4GREEN), okupili su se predstavnici sa Zapadnog Balkana, oko 20 donatora i međunarodnih finansijskih institucija, 66 međunarodnih organizacija, preduzeća i više od 50 predstavnika organizacija civilnog društva.
